 |
Thời tiết khắc nghiệt dẫn tới tình trạng mất điện từ North Dakota đến Texas, kéo theo đó là một màn đổ lỗi lẫn nhau.
Tuy nhiên, đây là cơ hội để chính quyền Biden thúc đẩy các nỗ lực nâng cấp cơ sở hạ tầng, ứng phó biến đổi khí hậu và mở rộng phạm vi lắp đặt năng lượng tái tạo.
Bão tuyết kỷ lục ở Mỹ khiến các tua bin gió bị đông cứng và không thể tiếp tục hoạt động. Khi hàng triệu người dân Texas co ro trong bóng tối, những người ủng hộ việc dùng nhiên liệu hóa thạch quay sang chỉ trích các trang trại gió khổng lồ.
 |
| Các trang trại gió của Texas bị phản đối sau khi bang này mất điện trong bão tuyết. Ảnh: Texas Tribune. |
Tuy vậy, Thống đốc Texas Greg Abbott thừa nhận cái lạnh cực độ khiến mọi loại nhà máy điện, kể cả điện than, phải ngừng hoạt động. Dữ liệu cho thấy các nhà máy điện khí ở Texas bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong trời lạnh.
Tình trạng mất điện cũng giúp các chuyên gia nhận ra lưới điện Texas không bền vững trước thời tiết khắc nghiệt. Họ cũng cảnh báo các thảm họa do biến đổi khí hậu gây ra sẽ tác động xấu đến ngành công nghiệp năng lượng hàng đầu của Mỹ.
Cuộc khủng hoảng này có thể trở thành cơ sở để chính quyền Biden thúc đẩy những đề xuất về năng lượng tái tạo. Ông muốn chi khoản tiền lớn để củng cố lưới điện của Mỹ, kết nối tua bin gió và nhà máy điện năng lượng mặt trời với các thành phố và tiểu bang.
Đây là bước quan trọng nếu Mỹ muốn chuyển sang dùng năng lượng mặt trời, gió và các năng lượng tái tạo khác.
“Khi không đủ nguồn cung, các quy định và chính sách sẽ phải can thiệp”, Kevin Book, Giám đốc của công ty tư vấn ClearView Energy Partners, nói với Politico.
 |
| Người dân ở Dallas, Texas dùng điện thoại chiếu sáng để mua sắm. Ảnh: AP. |
Ý kiến trái chiều
Nhiệt độ thấp kỷ lục khiến nhu cầu dùng điện ở Texas vượt qua cả những ngày hè nóng nhất. Nhà quản lý điện ở bang này và khắp vùng Trung Tây phải cắt điện luân phiên để bảo vệ lưới điện. Tuy vậy, chỉ riêng ở Texas, 4 triệu người phải sống trong cảnh mất điện từ ngày 15/2.
Nhà chức trách chỉ mới bắt đầu điều tra nguyên nhân mất điện. Song, dữ liệu từ Hội đồng Quản lý Lưới điện Texas (ERCOT) cho thấy ít nhất 30 gigawatt điện bị hụt vì các nhà máy điện dùng khí đốt tự nhiên, than và hạt nhân ngừng hoạt động ngày 15/2. 16 gigawatt điện từ năng lượng tái tạo cũng bị thiếu hụt.
Một số người chụp ảnh các tua bin gió bị đóng băng để tác động vào chương trình nghị sự về năng lượng xanh của Washington. Dù vậy, lưới điện Texas không chịu sự giám sát của liên bang và nhiều thập kỷ qua, bang này tự quyết chính sách năng lượng.
“Những ngày qua đã chứng minh được chúng ta cần dầu và khí đốt”, George P. Bush, ủy viên giám sát phần lớn hoạt động sản xuất dầu và khí đốt của Texas, viết trên Twitter. “Sẽ là một thảm họa nếu chúng ta chỉ dựa vào năng lượng tái tạo. Nhiều nguồn năng lượng trong đó được chứng minh là không đáng tin cậy”.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Steve Daines của Montana viết trên Twitter ngày 16/2: "Texas đang bị đóng băng, mọi người không có điện để giữ ấm".
“Đây là ví dụ hoàn hảo về sự cần thiết của các nguồn năng lượng đáng tin cậy như khí đốt tự nhiên và than đá”, ông Daines nói.
Tuy nhiên, thời tiết khắc nghiệt cũng vô hiệu hóa phần lớn nguồn nhiên liệu hóa thạch. Các đầu giếng khí đốt tự nhiên bị đóng băng. Các máy phát điện hạt nhân và than ở Texas cũng ngừng hoạt động, theo Thống đốc Abbott.
 |
| Bão tuyết cũng ảnh hưởng đến các nguồn nhiên liệu hóa thạch. Ảnh: AP. |
Ngoài ra, cuộc tranh luận về việc dùng năng lượng xanh hay nhiên liệu hóa thạch không còn như trước đây. Cán cân quyền lực đã thay đổi khi ngành công nghiệp ôtô, Phố Wall và thậm chí một số công ty nhiên liệu hóa thạch ủng hộ năng lượng tái tạo.
Họ cũng định hình quá trình chuyển đổi trị giá hàng tỷ USD sang năng lượng sạch hơn.
“Gió, năng lượng mặt trời và lưu trữ năng lượng là những lựa chọn có chi phí cạnh tranh nhất”, Jeff Dennis, Giám đốc Advanced Energy Economy, hiệp hội doanh nghiệp ủng hộ năng lượng sạch, cho biết.
“Điều cần làm là nhanh chóng mở rộng đầu tư vào các công nghệ đó để cải thiện cả độ tin cậy và khả năng phục hồi của năng lượng sạch”, ông Dennis nói thêm.
Phải kết nối hệ thống điện
Sự thay đổi khiến cuộc tranh cãi về vấn đề năng lượng của Washington không chỉ có ý kiến từ một phía.
Các đồng minh trong và ngoài chính phủ của ông Biden đã truyền đi thông điệp rằng trận bão tuyết cho thấy sự cấp bách của việc chống lại biến đổi khí hậu. Đây cũng là một trong những thảm họa từ thời tiết khắc nghiệt mà Mỹ phải đối mặt.
“Chúng ta cần nghĩ cách để cơ sở hạ tầng chống chọi lại các sự kiện thời tiết cực đoan xảy ra ngày một phổ biến”, Hạ nghị sĩ Dân chủ Sean Casten nói.
"Thật là một bi kịch khi có nhiều người ở phía đối diện (đảng Cộng hòa) dùng điều này để chống lại năng lượng tái tạo", ông Casten nói thêm.
Các nhóm vận động cho năng lượng sạch đã nhanh chóng hỗ trợ đảng Dân chủ.
Hội đồng Năng lượng Tái tạo Mỹ (ACORE), tổ chức thúc đẩy kinh doanh năng lượng sạch, cho biết cuộc khủng hoảng ở Texas trở nên trầm trọng thêm vì các điều kiện trong khu vực này.
Mặc dù có lưới điện rộng lớn, hệ thống điện của Texas gần như tách biệt hoàn toàn khỏi phần còn lại của nước Mỹ. Vì vậy, Texas không thể lấy điện từ các khu vực khác khi thiếu hụt.
ACORE nói việc mở rộng các đường dây điện liên vùng sẽ giúp lưới điện tránh được các cuộc khủng hoảng trong tương lai.
"Đã đến lúc quốc hội thông qua kế hoạch mở rộng và nâng cấp lưới điện của Mỹ", Greg Wetstone, Giám đốc ACORE, tuyên bố.
 |
| Xe tải của công ty Pike Electric sau trận bão tuyết ở Fort Worth, Texas. Ảnh: Getty. |
Kế hoạch chuyển nền kinh tế thành thân thiện với môi trường của ông Biden có khả năng sẽ bao gồm việc dùng tiền để lắp thêm đường dây tải điện, nâng khả năng chống chịu với thời tiết, chôn đường dây và các cải tiến khác cho lưới điện.
“Lưới điện thực sự là cơ sở hạ tầng quan trọng và chúng ta cần đảm bảo rằng nó có khả năng phục hồi”, Melanie Kenderdine, thành viên ban lãnh đạo của tổ chức Sáng kiến Năng lượng Tương lai, nói với Politico.
“Chúng ta cần nghĩ đến việc ngầm hóa các cơ sở hạ tầng điện quan trọng. Điều này tốn kém, nhưng việc toàn bộ Texas ngừng hoạt động cũng vậy”, Kenderdine nói.
Bill Magness, Giám đốc ERCOT, cơ quan điều hành lưới điện Texas, cho biết họ "chưa từng" đối mặt thời tiết khắc nghiệt như vậy. Tính đến tối 16/2, điện ở một số nơi đã được khôi phục.
Mặc dù một cơn bão tuyết khác được dự báo sẽ xảy ra, nhiệt độ ấm dần đang nhiều máy phát điện hoạt động trở lại.
Trong khi đó, Nhà Trắng ngày 16/2 không tham gia vào các cuộc tranh luận.
Hiện tại, chính quyền Tổng thống Biden đang tập trung vào việc "đảm bảo hàng triệu người trên khắp Texas bị cơn bão ảnh hưởng nhận được cứu trợ cần thiết", Thư ký báo chí Jen Psaki nói với các phóng viên.
"Rõ ràng họ sẽ cần phải lập kế hoạch cho thời tiết khắc nghiệt khi các dạng năng lượng mới thu hút được đầu tư trên cả nước. Tuy nhiên, tôi nghĩ đây là vấn đề tương lai", bà Psaki nói thêm.
