Những người trẻ làm rung chuyển chính trường Thái Lan

Ông Pita Limjaroenrat, lãnh đạo đảng Move Forward và là ứng cử viên thủ tướng Thái Lan, trong một sự kiện vận động bầu cử sắp tới ở Bangkok. Ảnh: Reuters.

Trong căn nhà phố chật chội ở vùng ngoại ô thủ đô Bangkok, một nhóm nhỏ tình nguyện viên đang sốt sắng gói tờ rơi, chuẩn bị cho nghi thức vận động bỏ phiếu hàng ngày.

Đây là trụ sở chiến dịch tại quận Bang Bon của đảng Move Forward - đảng cấp tiến nhất đang tham gia cuộc tổng tuyển cử ở Thái Lan.

Giữa nhóm tình nguyện viên là ứng cử viên quốc hội Rukchanok "Ice" Srinork, một phụ nữ 28 tuổi tràn đầy năng lượng. Nhóm của Ice đã mua những chiếc xe đạp giá rẻ để có phương tiện đi gặp người dân trong các con hẻm xíu của Bang Bon, bất chấp cái nóng gay gắt nhiều tuần nay.

Ice là một trong số những ứng viên điển hình đại diện cho đảng Move Forward, những người đã tham gia chính trường với hy vọng cuộc bầu cử lần này sẽ giúp đem lại sự ổn định chính trị cho Thái Lan sau hai thập kỷ qua.

Mắc kẹt

Move Forward là đảng kế thừa của Future Forward - lực lượng bùng nổ trên chính trường Thái Lan cách đây 5 năm. Đảng này đã tham gia cuộc bầu cử đầu tiên sau vụ chính biến năm 2014.

Future Forward là lực lượng mới mẻ, hứa hẹn những thay đổi sâu rộng với cấu trúc chính trị của Thái Lan, bao gồm cả việc hạn chế quyền lực của các lực lượng vũ trang và thay đổi nền quân chủ - khi ấy vốn là điều cấm kỵ.

“Chương trình nghị sự của họ về cơ bản là giành lại tương lai của Thái Lan từ tay các cường quốc”, ông Thitinan Pongsudhirak, từ Viện Nghiên cứu An ninh và Quốc tế Đại học Chulalongkorn, cho biết.

“Trong thế kỷ này, những người trẻ tuổi đã phải sống trong một đất nước bị cuốn vào vòng lặp bất tận - chúng ta có hai cuộc chính biến, hai bản hiến pháp mới, một loạt vụ giải tán các đảng phái. Tôi nghĩ rằng giới trẻ đã phát ốm và mệt mỏi với điều đó. Và Future Forward đã khai thác được tâm lý này", ông nhận định.

Rukchanok "Ice" Srinork đang trên đường vận động cho cuộc tổng tuyển cử vào ngày 14/5. Ảnh: BBC.

Đảng Future Forward đã khiến nhóm bảo thủ choáng váng khi giành được số ghế lớn thứ ba trong cuộc bầu cử năm 2019. Tuy nhiên, lực lượng bảo hoàng Thái Lan - mạng lưới sĩ quan quân đội, quan chức cấp cao và thẩm phán - đã nhanh chóng phản ứng.

Họ yêu cầu Tòa án Hiến pháp giải tán Future Forward và cấm các nhà lãnh đạo đảng này tham gia chính trị. Future Forward đã mất khoảng 1/3 số nghị sĩ và tổ chức kế thừa - Move Forward - trở thành tiếng nói đối lập đơn độc trong quốc hội.

Nhưng trong những tuần gần đây, tỷ lệ ủng hộ của Move Forward trong các cuộc thăm dò dư luận đã tăng trở lại, khiến các đối thủ lo ngại. Nhiều cuộc thăm dò cho thấy ông Pita Limjaroenrat - nhà lãnh đạo đảng này - là ứng viên được ưu ái cho chức thủ tướng.

Hôm 7/5, AFP dẫn một kết quả khảo sát cho thấy ông Pita Limjaroenrat đã vượt qua bà Paetongtarn Shinawatra - đại diện của đảng Pheu Thai - và trở thành ứng viên thủ tướng được cử tri ủng hộ nhất.

Tín hiệu tích cực này cũng đang thay đổi cách Ice và các tình nguyện viên của cô vận động tranh cử ở Bang Bon.

Khu vực này thường được xem là "thành trì" của một gia đình quyền lực thuộc đảng đối thủ. Giờ đây, người dân thực sự quan tâm đến những gì nhóm người trẻ này muốn đấu tranh, ngay cả những cư dân lớn tuổi cũng nói về sự cần thiết thay đổi ở Thái Lan.

Bản thân Ice là hình ảnh thu nhỏ của bối cảnh chính trị đang thay đổi này. Cô thừa nhận mình từng cổ vũ chính biến quân sự.

"Lúc đó, tôi tán thành và nghĩ rằng đó là câu trả lời đúng đắn cho đất nước. Nhưng sau đó tôi tự hỏi bản thân, làm sao điều đó có thể xảy ra?", cô nói.

Sau những gì đảng tiền thân đã đề ra, việc đảng Move Forward ủng hộ cải cách hoàng gia dường như không còn gây sốc. Nhiều người Thái dường như cũng sẵn sàng ủng hộ chương trình thay đổi rộng lớn hơn của đảng.

Khó khăn lớn

Ngay cả những cử tri lớn tuổi cũng có vẻ bị thu hút bởi sự chân thành của những ứng viên trẻ như Ice. Chẳng hạn, hầu hết người dân ở một khu chợ nơi quận Pathum Thani, ngoại ô thủ đô Bangkok đều nói họ thích đảng Move Forward vì họ đại diện cho sự thay đổi và sẽ giữ lời hứa.

Tuy nhiên, ít người tin rằng đảng Move Forward có thể giành đủ số ghế để thành lập chính phủ.

Hệ thống bầu cử đã qua sửa đổi không thuận lợi cho họ. Thái Lan còn là một xã hội đang già hóa, các cử tri dưới 26 tuổi - những người thường ủng hộ đảng Move Forward - chỉ chiếm chưa đến 15% tổng số cử tri.

Song nếu sự ủng hộ tiếp tục gia tăng đến ngày bỏ phiếu, họ có thể trở thành một phần của chính phủ liên minh hoặc tiếng nói đối lập mạnh mẽ.

“Chương trình nghị sự của đảng Move Forward là thách thức hiện hữu với các trung tâm quyền lực đã được thiết lập trong nhiều thập kỷ", ông Pongsudhirak nói.