Bộ não xã hội - điện thoại, bạn bè, những “lượt like” và áp lực đồng trang lứa

“Tớ muốn hòa nhập nhưng cũng muốn nổi bật, muốn khác biệt nhưng lại không muốn bị chú ý.”

Hãy gặp Sol. Cậu ấy muốn học hành chăm chỉ nhưng luôn có thứ gì đó khiến cậu bị phân tâm. Cậu từng làm bài tập về nhà rất sớm, nhưng giờ đây Sol dường như lại trở thành chúa trì hoãn. Điều gì đã xảy ra với cậu ấy?

Sol lao vội lên phòng sau bữa tối. Cậu có cả đống bài tập phải làm, bao gồm cả việc hoàn thành một bài luận mà cậu rất muốn đạt điểm cao. Sol luôn là người chăm chỉ, nghiêm túc và đầy tham vọng. Mẹ cậu thấy vui vì cậu ở trong phòng làm bài mỗi tối (ít ra thì cậu ấy cũng đang làm bài, đúng chứ?) thay vì la cà ngoài đường và tự chuốc rắc rối vào thân.

Ảnh minh hoạ. Nguồn: BBC.

Điện thoại vẫn nằm gọn trong tay cậu. Cậu phải kiểm tra tin nhắn trước khi bắt tay vào học. Sol sẽ tập trung tốt hơn một khi cậu đã đọc và trả lời hết tin nhắn. Bởi vì bạn không thể không trả lời bạn bè được mà.

Tay phải lướt qua các tin nhắn, tay trái Sol mở laptop. Cậu trả lời tất cả, tất nhiên là dùng emoji cho nhanh. Việc này đòi hỏi cậu phải nhảy qua nhảy lại giữa Snapchat, WhatsApp và cả một tin nhắn SMS từ người dì (cái này thì cậu lờ đi được, vì tin nhắn từ người lớn thì mặc kệ cũng chẳng sao), thế là mất thêm vài phút nữa.

Sol liếc nhìn màn hình laptop, định bụng sẽ mở bài luận ra. Twitch là trang cuối cùng cậu truy cập nên nó vẫn đang mở sẵn. Được rồi, cậu sẽ chỉ xem ai đang stream (phát trực tiếp) trò chơi thôi và tự cho phép mình khoảng 15 phút giải trí nhỉ? Cậu sẽ hẹn đồng hồ. Với cả cậu có thể vừa xem Twitch vừa lướt Snapchat được mà. Cậu là teen mà, cậu nghĩ mình có thể làm nhiều việc cùng lúc, không như bố mẹ. Não của họ hoạt động khác, cậu nghe nói vậy. Trên mạng bảo thế. À, rồi còn phải kiểm tra Insta nữa.

Khi nhìn lại đồng hồ, một cảm giác tội lỗi dâng lên khi Sol nhận ra đã gần một tiếng trôi qua mà cậu vẫn chưa bắt đầu làm bài tập.

Có phải cậu quên đặt đồng hồ không? Hay do không nghe thấy? Hay tại lúc lướt TikTok (cậu nhắc đến chuyện này chưa nhỉ?) cậu thấy một video cực hay của Kyla và một người bạn, thế là bị cuốn vào phần bình luận?

Cuối cùng, Sol mở bài luận ra. Cậu khá sốc khi thấy hôm qua mình viết được quá ít. Cậu bắt đầu gõ. Thời gian không còn nhiều mà cậu thì đã hứa sẽ đi ngủ đúng giờ. Rồi bài tập môn toán thì vẫn còn đó. Trời ạ. Cảm thấy hơi hoảng, cậu cố gắng một cách tuyệt vọng để tập trung hoàn thành bài luận. Có thể nó sẽ ngắn nhưng vẫn xuất sắc, đúng không?

Điện thoại cậu vang lên âm thanh có thông báo mới gì đó. Cậu cố gắng giữ mắt tập trung vào bài tập. Viết thêm một câu. Điện thoại lại báo chuông. Rồi lại một lần nữa. Và nữa. Chắc chắn có chuyện gì đang xảy ra. Cậu phải xem thôi. Sol biết đáng lẽ cậu nên để điện thoại ở chế độ im lặng, nhưng cậu không làm vậy, và một khi cậu biết mình có thông báo thì không thể làm bộ “chưa biết” được nữa.

Có ít nhất 15 tin nhắn trên Insta từ nhiều người khác nhau, bạn bè cậu, Reuben, Andrew, Sara, và một số người nữa. Cậu không nhấp vào các tin nhắn nhưng cũng đọc được vài từ hiện trên trang chủ, bao gồm tên của Ed cứ hiện lên. Trời ơi, đừng mà! Bụng Sol quặn lại. Cậu đã nói với Ed đừng dây vào mấy chuyện đó và đừng làm chuyện ngu ngốc. Nhưng mấy hôm nay Ed có chịu nghe Sol đâu. Tim Sol đập thình thịch. Cậu không thể tin rằng Ed lại làm vậy. Mặc dù, thật ra thì cậu tin là Ed dám làm thế.

Ed từng là một người bạn tốt cho đến khi cậu ta bắt đầu nói về con gái với thái độ thiếu tôn trọng. Ed không phải là người duy nhất như vậy, và Sol cũng không phải người duy nhất lên tiếng, nhưng Ed không chịu dừng lại. Sol từng nghe về một trò thách thức chụp ảnh một cô gái không mặc áo và chia sẻ lên mạng. Phải chăng đây chính là chuyện đang xảy ra? Lạy Chúa, cậu hy vọng là không. Chị gái của Sol đang học đại học và chị đã kể cho cậu nghe cảm giác như thế nào khi liên tục bị phán xét và nhận những bình luận mang tính quấy rối. Đồ vật hóa, hành động đối xử với ai đó như một món đồ chứ không phải con người. Sol không muốn dính líu vào chuyện đó.

Sol biết mình không nên bấm vào phần bình luận, nên cậu không làm vậy. Nhưng những gì cậu nhìn thấy cũng đã đủ nhiều: Rõ ràng Ed đã chia sẻ bức ảnh đó. Suy nghĩ của cậu rối bời. Cậu nên tránh xa chuyện này. Bỏ qua nó. Hay cậu nên lên tiếng? Nói với ai đó? Không, cậu cần tập trung vào bài tập của mình. Và cậu đủ tỉnh táo để nhận ra rằng mình không thể vừa tập trung vào bài tập, vừa nghĩ về chuyện này được.