 |
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nhận được sự ủng hộ tương đối khiêm tốn từ cộng đồng người Latin. Các cuộc thăm dò cho thấy sự ủng hộ của người da đen đối với ông nhiều hơn một chút so với năm 2016.
Song hai nhóm cử tri đó vẫn chưa phải là vấn đề cam go nhất, mà là nhóm da trắng, những người đã đưa ông Trump đến Nhà Trắng. Sự ủng hộ của nhóm này dành cho ông dường như đang sụt giảm ở các bang dao động quan trọng với dân số chủ yếu là người da trắng.
Cú xoay chuyển lớn
Tại Minnesota, cuộc cạnh tranh giữa ông Trump và đối thủ Joe Biden dường như đã trở nên căng thẳng hơn trong những tuần gần đây, và cả hai ứng cử viên đều tụt dốc hôm 18/9. Thăm dò của CBS News/YouGov cho thấy ông Trump thua 2 điểm phần trăm so với ông Biden trong nhóm cử tri da trắng - ông Trump từng dẫn trước 7 điểm trong nhóm này vào năm 2016.
Ngay cả trong số cử tri da trắng không có trình độ đại học - nhóm cử tri nòng cốt của ông Trump - tổng thống cũng chưa đạt đến được mức chênh lệch mà ông tạo ra với bà Hillary Clinton 4 năm trước.
Câu chuyện tương tự xảy ra ở Wisconsin, nơi ông Trump từng dẫn trước 16 điểm phần trăm trong nhóm cử tri nữ da trắng không có trình độ đại học cách đây 4 năm nhưng giờ đang bị dẫn trước 9 điểm phần trăm, theo thăm dò của ABC News/Washington Post. Ở Pennsylvania, ông Biden đã ngang ngửa với ông Trump trong nhóm cử tri da trắng, theo thăm dò của NBC News/Marist.
Năm 2016, các cử tri da trắng đã đóng góp hơn 80% số phiếu bầu ở mỗi bang trong số ba bang trên, theo các cuộc thăm dò ngay sau bỏ phiếu.
"Đó là cú xoay chuyển rất lớn", Lee Miringoff, giám đốc Viện Dư luận thuộc Đại học Marist, cho biết. "Công thức lần này rất khác, dù sao thì ngay bây giờ là như vậy, nếu xét về cử tri da trắng".
 |
| Người ủng hộ ông Trump tại một cuộc mít tinh ở Swanton, Ohio, hôm 21/9. Ảnh: AFP. |
Có thể việc tập trung vào nỗ lực thay thế thẩm phán Tòa án Tối cao Ruth Bader Ginsberg sẽ giúp ích cho ông Trump, nhắc nhở những cử tri đã rời xa ông về những gì họ quan tâm vào năm 2016. Bốn năm trước, 1/5 cử tri - nhiều trong số đó là người da trắng bảo thủ - cho biết việc bổ nhiệm thẩm phán Tòa án Tối cao là yếu tố quan trọng nhất quyết định lá phiếu của họ.
Song ông Trump đang chạy đua với bất lợi trong năm nay. Có tương đối ít cử tri chưa quyết định để ông có thể thuyết phục. Các đảng viên Dân chủ cũng rất hăng hái về Tòa án Tối cao. Và việc bổ nhiệm thẩm phán bảo thủ Brett Kavanaugh vào tòa án một tháng trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ hai năm trước đã không thể ngăn cản phe Dân chủ giành lại hạ viện từ phe Cộng hòa.
Sự sụt giảm tỷ lệ ủng hộ của người da trắng đối với ông Trump - và tầm quan trọng của việc này đối với kết quả bầu cử tháng 11 - chưa bao giờ rõ ràng như vậy trong thông điệp của tổng thống những ngày gần đây.
Hồi đầu tháng 9, ông kêu gọi thành lập một ủy ban thúc đẩy việc "giáo dục lòng yêu nước" trong khi bác bỏ "lý thuyết về chủng tộc quan trọng” và dự án 1619 của New York Times. Tại Mosinee, Wisconsin, ông đã nó về bà Kamala Harris - người phụ nữ da màu đầu tiên tranh cử phó tổng thống - cho rằng bà có khả năng trở thành tổng thống "qua cửa sau".
Hôm 18/9, ông phát hành quảng cáo truyền hình ở Minnesota và Michigan, đả kích ông Biden vì đã ủng hộ việc tăng cường tiếp nhận người tị nạn, bao gồm người đến từ "những nơi không ổn định, dễ bị tổn thương và nguy hiểm nhất trên thế giới".
Sau đó, trước một đám đông da trắng áp đảo ở Bemidji, Minnesota, ông Trump đã chế nhạo hạ nghị sĩ Ilhan Omar - người Mỹ gốc Somalia đầu tiên bước vào quốc hội và từng là người tị nạn, nói rằng ông Biden sẽ "biến Minnesota thành một trại tị nạn".
Đánh mất lợi thế
Song những lời lẽ của ông Trump dường như không gây được tiếng vang trong cộng đồng da trắng ở mức độ mà ông từng đạt đến vào năm 2016. Năm đó, người da trắng bỏ gần 3/4 số phiếu bầu trên toàn quốc và ông Trump đã giành được chiến thắng trong nhóm cử tri này với chênh lệch khoảng 15 điểm phần trăm, theo Pew.
Bốn năm sau, ông Biden đã giành được lợi thế đó, mặc dù ở mức độ nào thì chưa chắc chắn. Cuộc thăm dò mới nhất của Morning Consult cho thấy ông Trump hiện dẫn trước ông Biden chỉ 5 điểm phần trăm trong nhóm cử tri da trắng có thể đi bầu trên toàn quốc.
Một cuộc thăm dò của NBC News/Wall Street Journal hôm 20/9 cho thấy ông Trump dẫn trước 9 điểm phần trăm, trong khi một cuộc thăm dò của PBS NewsHour/NPR/Marist hôm 18/9 cho thấy ông Biden và ông Trump về cơ bản là khó phân định trong nhóm cử tri da trắng.
Bất cứ vị trí nào trong phạm vi đó đều là vấn đề đối với ông Trump. Đó là lý do chính tại sao ông Biden, dù có thành tích kém hơn trong nhóm cử tri da màu, vẫn dẫn trước trên toàn quốc.
 |
| Ông Trump đang cố gắng giữ sự ủng hộ của cử tri da trắng. Ảnh: AFP. |
"Khá nhiều người da trắng ngoại ô đã rời bỏ" ông Trump, theo ông Ed Rendell, cựu thống đốc bang Pennsylvania và cựu chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ. Và ông Biden ít bị nhiều người da trắng thuộc tầng lớp lao động phản đối hơn so với bà Clinton, ứng viên gây chia rẽ hơn với tỷ lệ ủng hộ thấp hơn ông Biden.
"Nếu ông Trump thua bốn hoặc năm điểm ở Pennsylvania ", ông Rendell nói, "thì cử tri ở vùng ngoại ô và cử tri da trắng thuộc tầng lớp lao động chính là nguyên nhân dẫn đến tổn thất này".
Ông Trump đang làm tốt hơn trong nhóm cử tri da trắng ở một số bang so với những bang khác. Ở Bắc Carolina, ông đang thu hút cử tri da trắng không có trình độ đại học ở cùng mức độ với năm 2016. Song ở các bang khác, bao gồm một số bang có người da màu chiếm tỷ lệ lớn trong dân số, ông thể hiện kém hơn.
Tại Florida, ông Trump đang dẫn trước ông Biden với tỷ lệ cử tri da trắng ủng hộ tương ứng là 56% so với 39%, theo một cuộc thăm dò của Đại học Monmouth. Song con số đó còn quá thấp so với biên độ 32 điểm phần trăm mà ông từng tạo ra vào năm 2016. Tại Arizona, ông cũng chứng kiến sự tụt giảm từ mức chênh lệch 14 điểm trong nhóm cử tri da trắng mà ông từng có năm 2016.
Các cử tri da trắng không tránh được thiệt hại do virus corona gây ra, bao gồm sự suy giảm của nền kinh tế, vốn là lực cản đối với chiến dịch tái tranh cử của ông Trump kể từ mùa xuân. Đặc biệt, đại dịch dường như đã làm ông Trump mất đi sự ủng hộ từ nhóm cử tri cao tuổi, bao gồm những người da trắng lo ngại về lương hưu và sức khỏe của họ.
"Những cử tri lớn tuổi này đang rời bỏ Trump, mọi người kiểu như 'Anh ta đang làm cái quái gì vậy?'", Jeff Link, chiến lược gia kỳ cựu của đảng Dân chủ tại Iowa, người đã nghiên cứu về những cử tri đã chuyển từ Barack Obama năm 2012 sang ông Trump vào năm 2016.
Đảo chiều
Đầu năm nay, ông Trump dường như đã có được đà để giành lại sự ủng hộ của người da trắng. Sau cái chết của George Floyd ở Minneapolis - và các cuộc biểu tình tiếp theo trên khắp đất nước - ông Trump đã chuyển sang theo đuổi chiến dịch "luật pháp và trật tự, với những lời kêu gọi công khai hướng đến người da trắng ở ngoại ô.
Song nỗ lực này phần lớn đã không có kết quả, với nhiều cuộc thăm dò cho thấy tình trạng hỗn loạn không giúp gì nhiều cho ông Trump.
Và vấn đề thúc đẩy nhiều cử tri da trắng trong năm 2016 - nhập cư, được khuếch đại bởi lời hứa của ông Trump về việc xây dựng một bức tường dọc biên giới Mỹ - Mexico - đã không còn được quan tâm. Trong chiến dịch tranh cử tổng thống thành công của ông, 13% cử tri xem nhập cư là vấn đề quan trọng nhất mà đất nước phải đối mặt. Tháng trước, con số này chỉ còn 2% trong cuộc khảo sát của Gallup.
Pat McCrory, cựu thống đốc đảng Cộng hòa ở Bắc Carolina, cho biết ông "rất ngạc nhiên" rằng chiến dịch tranh cử của ông Trump không tập trung nhiều hơn vào vấn đề nhập cư, đặc biệt là xung quanh những tuyên bố trước đây của ông Biden về việc chăm sóc sức khỏe cho những người nhập cư không có giấy tờ.
 |
| Ông Biden tại một sự kiện ở Wisconsin hôm 21/9. Ảnh: AFP. |
Song với virus corona và nhiều tháng bất ổn dân sự trong tâm trí cử tri, "hai yếu tố tác động [trong cuộc bầu cử] có thể là bạo lực và virus. Cả hai bên đều đang tung quảng cáo và thư nói về hai vấn đề đó", ông McCrory nói.
"Dường như có một chút đảo ngược" giữa ông Biden và ông Trump, khi ông Biden ra sức lôi kéo người da trắng thuộc tầng lớp lao động và ông Trump "thực sự cố gắng theo đuổi phiếu bầu của người da đen và người gốc Tây Ban Nha".
Xuất hiện tại Scranton, thành phố có hơn 80% là người da trắng và là nơi ông Biden trải qua thời thơ ấu, ông đã nhắc đến "gốc gác Scranton" của mình trong lời kêu gọi tầng lớp lao động, nói rằng ông đã quen với việc người ta nhạo báng những ai "nhìn vào chúng ta và nghĩ rằng chúng ta là những kẻ tồi tệ, nhìn vào chúng ta và họ nghĩ rằng chúng ta không ngang hàng với họ".
Zak Williams, chiến lược gia về thư của đảng Dân chủ tại Minnesota, cho biết không chỉ có những lời kêu gọi về an toàn công cộng có vẻ làm nao núng ông Trump, các cử tri da trắng "vẫn thực sự quan tâm đến vấn đề túi tiền và đó là vấn đề cơ bản thúc đẩy lá phiếu của họ".
"Những cử tri da trắng có trình độ đại học là nhóm đầu tiên rời xa ông ấy", Williams nói, và bây giờ ông Trump cũng đang "bắt đầu xua đuổi những cử tri da trắng không có trình độ đại học".
