Là cơn bão nghiêm trọng thứ ba đổ bộ vào Philippines trong vài tuần gần đây, Vamco kéo theo hiện tượng mưa lớn và gió mạnh kéo dài trong các ngày 11 và 12/11. Sau khi bị bão tấn công, Philippines phải hứng chịu đợt lũ lụt nghiêm trọng nhất trong năm, theo Washington Post.
Hàng triệu người ở thủ đô Manila rơi vào cảnh không có điện sinh hoạt trong khi cư dân tại các tỉnh phía đông bắc vẫn tiếp tục chịu ảnh hưởng của bão. Tại nhiều khu vực, mực nước có thể dâng cao đến hai tầng nhà, đường phố tràn đầy các mảng bùn và mảnh vỡ trôi dạt.
Tính đến ngày 15/11, quốc gia Đông Nam Á ghi nhận 53 người thiệt mạng, 43 người bị thương và 30 người mất tích. Những số liệu này khiến bão Vamco trở thành cơn bão chết chóc nhất ở Philippines trong năm 2020.
Cơn bão nghiêm trọng nhất năm 2020
Theo sau bão Goni, bão Vamco xuất hiện trong tháng 11 và được coi là cơn bão nghiêm trọng nhất trên thế giới nếu chỉ tính trong năm 2020. Riêng tại Philippines, các đợt bão liên tục tấn công đất liền, gây thiệt hại khoảng 207 triệu USD cho nền nông nghiệp quốc gia.
 |
| Búp bê phủ đầy bùn đất vì bão Vamco ở Marikina, Manila, Philippines. Ảnh: Reuters. |
Sau khi các con đập mở cửa xả nước lũ, thung lũng Cagayan, vùng đất nông nghiệp cách thủ đô Manila 10 giờ lái xe, bị nhấn chìm trong biển nước. Trong số 1,2 triệu cư dân của khu vực này, hàng nghìn người đã phải bỏ lại nhà cửa để đi tìm đường sống.
Tại Cagayan, ít nhất 40 khu phố và 20 thị trấn đã chịu tình trạng ngập lụt suốt nhiều ngày qua. Theo đài truyền hình địa phương ABS-CBN, mực nước ở thành phố đông dân Tuguegarao vẫn duy trì ở mức 12 m trong tối 14/11.
Ông Ramilo Lagundi, một cư dân trong thành phố, nói với đài DZBB: “Chúng tôi đã sống trên mái nhà suốt 3 ngày nay. Chúng tôi cần nhu yếu phẩm và quần áo vì chúng tôi đã mất hết mọi thứ”.
Theo thông báo của giới chức vùng Cagayan, tình trạng thiên tai khiến ít nhất 9 người thiệt mạng. Trong số đó, có những người bị chết đuối hay tử vong vì lở đất và điện giật. Số liệu này được cho là mâu thuẫn với thông tin từ phía quân đội Philippines. Trong buổi sáng một ngày trước đó (13/11), quân đội cho biết họ đã trục vớt được 39 thi thể. Các chuyên gia khí tượng dự đoán số người tử vong sẽ còn tăng khi nước lũ giảm dần.
Chính phủ Philippines đang tập trung giải cứu người dân bị kẹt lại ở các tỉnh Cagayan và Isabela. Bằng xuồng cao su, lực lượng cứu hộ tiến vào biển nước để đưa những người đang bị kẹt trên mái nhà đến nơi an toàn.
 |
| Chính phủ Philippines đang tập trung giải cứu người dân bị kẹt lại ở các tỉnh Cagayan và Isabela. Ảnh: Reuters. |
Vùng thung lũng Cagayan là khu vực sinh sống của 1,2 triệu dân, bao gồm 5 tỉnh nông nghiệp. Sau khi tình trạng ngập lụt gây ảnh hưởng tới cuộc sống của 343.000 người, khoảng 14.000 người đang tìm nơi trú ẩn trong các trung tâm sơ tán.
“Nếu không có mưa thêm, chúng tôi tin rằng nước sẽ rút trong hơn một tuần lễ”, Thị trưởng Jefferson Soriano của thành phố Tuguegarao chia sẻ với đài phát thanh DZMM.
Trên các trang mạng xã hội, người dân liên tục cầu cứu bằng cách đăng ảnh kèm theo địa chỉ. Trên Twitter, hashtag #CagayanNeedsHelp (Tạm dịch: Cagayan cần giúp đỡ) đang khá phổ biến với 2,03 triệu dòng trạng thái.
Philippines gồng mình trước bão
Trong hai ngày cuối tuần, công tác cứu hộ vẫn được triển khai ở nhiều khu vực, với sự tham gia của hội Chữ Thập Đỏ Philippines. Các tình nguyện viên địa phương đang nỗ lực cung cấp đồ ăn và nhu yếu phẩm cho những người dân phải di dời vì ảnh hưởng của bão lũ.
Hôm 14/11, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố thành lập một lực lượng đặc nhiệm để chuyên môn hoá công tác ứng phó với thảm hoạ và thiên tai. Ông khẳng định “các cơ quan, ban, ngành đang làm việc hết công suất” để cứu trợ người dân.
Dù vậy, nhiều người cho rằng lực lượng đặc nhiệm chỉ là một phương án kém hiệu quả khác của ông Duterte. Trên Twitter, Phó tổng thống Philippines Leni Robredo, người đứng đầu phe đối lập, tiết lộ rằng các đội cứu hộ đang thiếu hụt nhiều trang thiết bị quan trọng như thuyền có động cơ.
Ông Mahar Lagmay, giám đốc Viện Khả năng Phục hồi của Đại học Philippines, cảnh báo nguy cơ về một cuộc khủng hoảng khí hậu nghiêm trọng đi kèm hiện tượng lũ lụt trên quy mô lớn. Ông cho rằng chính phủ phải nỗ lực hơn bằng cách thông báo cho người dân và có kế hoạch ứng phó cụ thể.
 |
| Bão Vamco gây ra nhiều trận mưa lớn kéo dài. Ảnh: Reuters. |
“Chúng ta phải chuẩn bị cho tình huống nguy hiểm hơn những gì từng diễn ra trong quá khứ”, ông Lagmay nói. “Nếu không làm vậy, chúng ta chỉ biết bàng hoàng trước thảm hoạ thiên nhiên”.
Là cơn bão thứ 21 tấn công Philippines trong năm nay, Vamco gây ra nhiều trận mưa lớn kéo dài. Trước ảnh hưởng của bão, con đập ở đảo Luzon phải mở cửa xả lũ, khiến tình trạng ngập lụt càng thêm trầm trọng. Trong vài ngày tới, bão Vamco dự kiến đổ bộ vào Việt Nam, gây ra hiện tượng mưa lớn và gió mạnh kéo dài.
