Thương hiệu thể thao Rip Curl của Australia năm ngoái đã phải công khai xin lỗi khi phát hiện một số đồ trượt tuyết dán nhãn "Made in China" (Sản xuất tại Trung Quốc) của hãng thực chất làm từ các xưởng may ở Triều Tiên.
Rip Curl chỉ trích một nhà cung cấp lừa đảo vì đã thuê "nhà thầu phụ trái phép" làm hàng. Mặc dù vậy, các thương nhân và đại lý may mặc ở Đan Đông, Trung Quốc cho biết đây là thực tế phổ biến.
Reuters ngày 13/8 dẫn lời các nguồn tin trên cho biết các sản phẩm may mặc gia công ở Triều Tiên được dán nhãn "Made in China" và được xuất khẩu ra khắp thế giới.
Tiết kiệm 75% chi phí khi sản xuất ở Triều Tiên
"Chúng tôi nhận đơn đặt hàng từ khắp thế giới", một doanh nhân tại thành phố Đan Đông của Trung Quốc, gần biên giới với Triều Tiên, cho biết. Cũng giống như nhiều người khác trả lời phỏng vấn Reuters trong phóng sự, vị doanh nhân đề nghị được giữ kín danh tính vì tính chất nhạy cảm của sự việc.
Theo lời ông, có hàng chục đại lý may mặc tại Đan Đông hoạt động như những bên môi giới cho các nhà cung cấp quần áo Trung Quốc và người mua từ Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Nga.
Thông qua "môi giới", các nhà cung cấp Trung Quốc chuyển vải và các nguyên liệu thô khác cần cho sản xuất may mặc sang các nhà máy Triều Tiên. Một số nhà máy Triều Tiên nằm tại Siniuju, thành phố giáp với Trung Quốc. Một số nhà máy khác nằm ngoài rìa Bình Nhưỡng. Hàng hóa đã gia công tại đây được vận chuyển trực tiếp tới các cảng Trung Quốc trước khi đưa đi khắp thế giới.
"Người mua hàng cuối cùng đôi khi không thể biết quần áo của họ được sản xuất tại Triều Tiên. Đây là vấn đề cực kỳ nhạy cảm", người đàn ông này nhấn mạnh.
 |
| Công nhân Triều Tiên đóng giày thể thao trong một xưởng tạm tại ngôi làng nằm ở rìa thành phố Đan Đông, tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc. Ảnh: Reuters. |
Các nhà cung cấp quần áo Trung Quốc ngày càng tăng cường sử dụng nhà máy Triều Tiên, ngay cả khi họ vẫn đang tiếp tục dịch chuyển sản xuất sang các nước như Bangladesh, Việt Nam và Campuchia.
Một thương nhân sống tại Bình Nhưỡng tiết lộ các nhà sản xuất có thể tiết kiệm tới 75% khi gia công quần áo tại Triều Tiên.
"Tiền lương ở Trung Quốc bây giờ quá cao. Nên chẳng có gì lạ khi quá nhiều đơn hàng được chuyển tới Triều Tiên", nữ thương nhân khác tại Đan Đông cho biết.
Lương cho một công nhân Triều Tiên chỉ từ 75 đến 160 USD/tháng, trong khi lương phải trả cho một lao động Trung Quốc là từ 450 đến 750 USD/tháng.
Lao động vì đất nước, lãnh đạo
Ngoài ra, các xưởng gia công hàng may mặc ở Triều Tiên chủ yếu do nhà nước quản lý. Cường độ làm việc liên tục khiến công suất của công nhân ở những xưởng này cao hơn công nhân ở Trung Quốc đến 30%.
"Các công nhân nhà máy ở Triều Tiên không giống như ở Trung Quốc, chỉ làm vì tiền. Người Triều Tiên có thái độ khác. Họ tin rằng họ đang lao động vì đất nước, vì lãnh đạo", một doanh nhân người Trung Quốc gốc Hàn nói.
Nghị quyết trừng phạt mới nhất của LHQ thông qua đầu tháng này đã cấm hoàn toàn xuất khẩu than từ Triều Tiên. Tuy nhiên, việc Triều Tiên trở thành công xưởng để sản xuất quần áo giá rẻ bán đi khắp thế giới cho thấy lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc (LHQ) không thể đóng mọi cánh cửa với nước này. Từ trước đến nay, các nghị quyết trừng phạt của LHQ không bao gồm lệnh cấm nào về xuất khẩu hàng dệt may.
Trên thực tế, ngành công nghiệp dệt may phát triển cho thấy Bình Nhưỡng đã dần thích nghi với các lệnh trừng phạt kể từ năm 2006 khi nước này tiến hành cuộc thử nghiệm hạt nhân đầu tiên.
Theo dữ liệu của Cơ quan Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Hàn Quốc (KOTRA), hàng dệt may là loại mặt hàng xuất khẩu nhiều thứ 2 ở Triều Tiên sau than và các khoáng sản khác.
 |
| Công nhân làm việc trong một nhà máy sản xuất hàng may mặc ở Triều Tiên. Ảnh: Reuters. |
Triều Tiên có khoảng 15 doanh nghiệp xuất khẩu hàng may mặc lớn, mỗi doanh nghiệp vận hành vài nhà máy trên khắp cả nước, ngoài ra còn có một số công ty trung bình khác.
Giá trị xuất khẩu hàng dệt may của Triều Tiên trong năm 2016 là 752 triệu USD, góp phần giúp tổng giá trị hàng xuất khẩu của nước này trong năm 2016 tăng 4,6% lên 2,82 tỷ USD.
Ngoài ra, ngành công nghiệp này còn cho thấy mức độ mà Triều Tiên phụ thuộc vào Trung Quốc như một phao cứu sinh kinh tế, ngay cả khi Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục gây áp lực buộc Bắc Kinh hành động nhiều hơn để kiềm chế chương trình vũ khí của Bình Nhưỡng.
Theo phát ngôn viên hải quan Trung Quốc Huang Songping, xuất khẩu từ Trung Quốc sang Triều Tiên đã tăng gần 30% lên 1,67 tỷ USD trong nửa đầu năm 2017, trong đó phần lớn là các nguyên liệu dệt may và các hàng hóa truyền thống cần nhiều sức lao động khác không có trong danh sách cấm của LHQ.
