Nguyên Chủ tịch UBND xã nói về việc cán bộ dùng ChatGPT

Theo tác giả Đinh Trung Hiếu trong sách ChatGPT - Bí quyết thành công cho cán bộ nhà nước trong thời đại số, áp lực công việc trong hệ thống hành chính công ngày càng lớn. Cán bộ không chỉ xử lý văn bản mà còn phải tham mưu, tổng hợp, dự báo và tư vấn chính sách. Tuy nhiên, nhiều người vẫn đang làm việc thủ công, không tận dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo như ChatGPT.

Điều này không chỉ khiến hiệu suất sụt giảm mà còn làm trì trệ cả một bộ máy. Trong khi đó, ChatGPT hoàn toàn có thể giúp rút ngắn thời gian xử lý thông tin, tổng hợp văn bản và hỗ trợ lập báo cáo một cách khoa học. Nếu được sử dụng đúng cách, công cụ này không chỉ giúp cá nhân làm việc nhẹ nhàng hơn mà còn góp phần cải thiện chất lượng quản lý công.

Điểm yếu khi không biết ứng dụng ChatGPT

Theo tác giả Đinh Trung Hiếu (nguyên Phó bí thư, Chủ tịch UBND xã Long Môn, nguyên Chánh Văn phòng Huyện ủy Minh Long, tỉnh Quảng Ngãi), một trong những điểm yếu nghiêm trọng mà cán bộ, công chức có thể gặp phải là việc thiếu hiểu biết hoặc không chủ động ứng dụng công nghệ vào công việc hàng ngày.

Ông Hiếu cho rằng điều này là “điểm yếu chết người” trong môi trường công vụ, nơi khối lượng công việc rất lớn và yêu cầu về độ chính xác ngày càng cao. Chậm tiếp cận công cụ như ChatGPT không chỉ khiến năng suất lao động suy giảm mà còn tạo ra lãng phí về thời gian lẫn nguồn lực.

Tác giả lấy ví dụ về một cán bộ cần lập báo cáo tổng hợp chính sách phát triển nông thôn. Người này buộc phải tự tìm kiếm, đọc và lọc thông tin từ nhiều văn bản nằm rải rác ở các nguồn khác nhau. Quá trình này tiêu tốn rất nhiều thời gian và có thể kéo dài đến hàng tuần. Điều đáng nói là mọi thao tác đó đều có thể được rút ngắn chỉ còn vài phút nếu biết sử dụng ChatGPT đúng cách.

Cuốn sách của tác giả Đinh Trung Hiếu chỉ ra nguy cơ tụt hậu nếu không dùng ChatGPT trong công vụ. Ảnh: NXB Tổng hợp TP.HCM.

Theo quan sát của tác giả, điểm yếu của nhiều cán bộ hiện nay không nằm ở chuyên môn mà ở cách tiếp cận thông tin. Họ vẫn đang làm mọi việc thủ công dù đã có công cụ hỗ trợ. Những việc như tra cứu văn bản, tổng hợp dữ liệu hay phân tích báo cáo vẫn được thực hiện bằng tay, khiến cho áp lực công việc gia tăng không cần thiết. Trong khi đó, ChatGPT có thể tự động hóa gần như toàn bộ quy trình này nếu được tích hợp và sử dụng hợp lý.

“Trong công tác quản lý nhà nước, khả năng tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng, chính xác và toàn diện có thể tạo nên sự khác biệt to lớn giữa một chính sách hiệu quả và một chính sách thiếu khả thi”, ông Hiếu nhấn mạnh.

Nguyên Phó bí thư, Chủ tịch UBND xã Long Môn cho rằng việc không dùng ChatGPT không chỉ là bỏ qua một công cụ hỗ trợ mà còn là hành vi tự giới hạn khả năng bản thân.

“Những cá nhân và đơn vị nào biết cách tận dụng công nghệ mới sẽ luôn có lợi thế hơn trong việc hoàn thành nhiệm vụ, tối ưu hóa quy trình làm việc và phục vụ người dân hiệu quả. Ngược lại, nếu không biết ứng dụng ChatGPT, bạn sẽ dễ dàng bị tụt hậu trong một môi trường ngày càng đòi hỏi sự linh hoạt và sáng tạo”, tác giả kết luận.

Làm sao dùng cho hiệu quả?

Theo đó, muốn tránh bị bỏ lại phía sau, cán bộ công chức và các đơn vị phải hành động kịp thời để làm chủ công nghệ. Điều đầu tiên cần làm là tổ chức “khóa đào tạo chuyên sâu về sử dụng ChatGPT”.

“Đây không chỉ đơn thuần là những buổi giới thiệu sơ lược mà phải là những chương trình đào tạo thực hành, trực quan, phù hợp với từng lĩnh vực công tác cụ thể. Các cán bộ công chức cần được hướng dẫn chi tiết cách truy cập, khai thác và sử dụng ChatGPT vào từng tình huống thực tế”, ông Hiếu khuyến nghị.

Bên cạnh đào tạo, các cơ quan cũng cần có tài liệu hướng dẫn chi tiết ứng với từng lĩnh vực cụ thể và được thiết kế theo quy trình logic từ những câu hỏi cơ bản đến tình huông phức tạp. Ví dụ một bộ hướng dẫn sử dụng ChatGPT cho cán bộ đất đai sẽ bao gồm các câu lệnh hỗ trợ tổng hợp quy định pháp luật về quản lý đất đai, phân tích báo cáo, thậm chí là đề xuất chính sách mới dựa trên dữ liệu hiện có.

Người trẻ thành thạo AI đang dẫn đầu thay đổi trong môi trường làm việc số. Ảnh: Linh Huỳnh.

Tác giả nhấn mạnh ứng dụng ChatGPT không nên giới hạn ở vài cá nhân mà cần triển khai đồng bộ ở cấp phòng, cấp sở và toàn hệ thống. Khi một đơn vị sử dụng hiệu quả, sẽ hình thành mô hình mẫu để nơi khác học theo. Đây là cách lan tỏa thực chất, không cần khẩu hiệu.

Theo nguyên Phó bí thư, Chủ tịch UBND xã Long Môn, muốn ChatGPT hoạt động hiệu quả, điều quan trọng là phải cung cấp dữ liệu đúng và đầy đủ. Hệ thống AI sẽ không thể đưa ra thông tin chính xác nếu thiếu nguồn cập nhật. Cơ quan nhà nước cần tích hợp kho dữ liệu văn bản hành chính, luật pháp, báo cáo định kỳ vào nền tảng sử dụng. Đồng thời phải đi kèm với quy trình bảo mật để đảm bảo an toàn thông tin tuyệt đối.

“Không biết ứng dụng ChatGPT vào công việc đồng nghĩa với việc tự giới hạn chính mình trong một môi trường làm việc ngày càng đòi hỏi sự nhanh nhạy, chính xác và hiệu quả”, ông Hiếu kết luận.