Ở độ cao cách mặt đất hơn 9 km, phi hành đoàn trên máy bay trinh sát P-8A của hải quân Mỹ bật dậy và lao về phía cửa sổ. Ở bên trái máy bay, họ trông thấy một tiêm kích 2 động cơ màu trắng xanh vụt qua, trước khi nó bay khuất tầm nhìn. Đó là thông điệp cảnh báo của không quân Nga đối với máy bay Mỹ đang tiến gần vùng trời trên bán đảo Crimea.
Dù các nhiệm vụ do thám của không quân Mỹ chủ yếu diễn ra trên không phận quốc tế ở biển Đen, căng thẳng giữa Nga với Mỹ và các đồng minh NATO vẫn thường phát sinh, CNN cho biết.
Rủi ro tính toán sai lầm
Phần lớn các đợt ngăn chặn của không quân Nga với máy bay do thám Mỹ đều diễn ra an toàn. Theo quân đội Mỹ, nhiều chuyến bay trinh sát của nước này trên biển Đen, cất cánh từ căn cứ Sigonella ở đảo Sicily của Italy, đều bị máy bay chiến đấu Nga chặn lại.
Tuy vậy, phi hành đoàn trên các máy bay Mỹ tỏ ra không hài lòng. “Rủi ro lớn nhất là tính toán sai lầm. Người Nga thường xuyên ngăn chặn máy bay của chúng tôi. Họ hành động khá chuyên nghiệp và an toàn, nhưng không phải lúc nào mọi thứ đều diễn ra suôn sẻ”, đại úy Tim Thompson, thành viên lực lượng đặc nhiệm 67 thuộc hải quân Mỹ, nói.
 |
| Bên trong trung tâm vận hành hệ thống cảm biến của phi cơ P-8A. Ảnh: CNN. |
Mỹ tiến hành bay tuần tra hàng tuần, không chỉ nhằm phô trương lực lượng với Nga mà còn thể hiện sự trấn an rõ ràng về cam kết của Washington với các đồng minh NATO.
Trong buồng lái phi cơ tuần tra chống ngầm P-8A, trung úy phi công Daniel Loudon nói những cuộc chạm trán trên không ẩn chứa nhiều rủi ro.
“Chúng tôi không thể biết máy bay đối phương đang làm gì, cũng không thể đoán phi công phía bên kia như thế nào. Những vụ chạm trán như vậy luôn là thách thức”, phi công Loudon nói.
Các máy bay chiến đấu của Nga rất nhanh nhẹn và linh hoạt, có thể đổi hướng bay hoặc điều chỉnh độ cao ngay lập tức.
Phi cơ do thám P-8A được chế tạo dựa trên máy bay thương mại Boeing 737, một trong những mẫu máy bay phản lực phổ biến nhất hành tinh. Phi công Loudon cho biết P-8 là chiếc máy bay nhanh và "thú vị". Nhưng nó được chế tạo để bay thẳng, không thể cơ động như máy bay chiến đấu.
Ngày 28/8, phi hành đoàn máy bay ném bom chiến lược B-52 cũng gặp phải tình huống tương tự, khi 2 tiêm kích Su-27 bay cắt mũi máy bay Mỹ trên biển Đen.
Trước đó, ngày 26/5, 2 tiêm kích Su-35 của Nga bay kẹp 2 bên cánh phi cơ tuần tra hàng hải P-8A trong 64 phút ở Địa Trung Hải.
Đôi bên đổ lỗi cho nhau
Lầu Năm Góc nhiều lần cáo buộc máy bay chiến đấu Nga ngăn chặn không an toàn, nhưng Bộ Quốc phòng Nga đều phủ nhận.
Việc không quân Nga bị tố gây hấn đã làm tăng rủi ro đối với tình hình địa chính trị phức tạp ở biển Đen, một trong những tuyến vận tải quan trọng đối với các nước khối NATO như Bulgaria, Romania và Thổ Nhĩ Kỳ. Khu vực này cũng rất quan trọng đối với Ukraine và Georgia, hai đối tác của NATO và có căng thẳng với Nga.
 |
| Một thành viên phi hành đoàn Mỹ theo dõi tàu ngầm Nga di chuyển trên biển Đen. Ảnh: CNN. |
Chuẩn đô đốc Anthony Carullo, chỉ huy tác chiến của hải quân Mỹ ở châu Âu, cho biết các sứ mệnh tuần tra ngày càng quan trọng trong bối cảnh Nga tăng cường hoạt động không chỉ ở biển Đen mà còn ở Địa Trung Hải, biển Baltic, biển Barents và Bắc Cực.
“Những năm qua, khi mối quan hệ giữa Nga và phương Tây xấu đi, Moscow đã tăng cường số lượng và quy mô các cuộc tập trận. Các hoạt động bay quá cảnh và tuần tra mà họ tiến hành ở khu vực xung quanh châu Âu là đáng báo động”, Chuẩn đô đốc Carullo nói.
“Chúng tôi liên tục theo dõi họ đang làm gì. Đó là một thông điệp gửi tới các đối thủ tiềm năng cũng như đối tác, đồng minh của chúng tôi, rằng chúng tôi ở đây để hỗ trợ họ”, Chuẩn đô đốc Carullo nói.
Những điều mà phóng viên CNN chứng kiến khi cùng bay trên phi cơ P-8A dường như củng cố cho quan điểm của Chuẩn đô đốc Carullo. Hệ thống cảm biến trên P-8A bắt gặp hàng chục tàu chiến của Nga, bao gồm một tàu ngầm lớp Kilo và 7 máy bay quân sự.
Tuy vậy, Moscow bác bỏ những cáo buộc của phương Tây, nói rằng họ chỉ phản ứng trước các hành động khiêu khích của NATO.
