Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Người bạn tốt nhất của Van Gogh

Vincent và Theo cách nhau bốn tuổi nhưng họ sống chung phòng và đi đâu cũng có nhau.

Chỉ một người có thể thay đổi được thói quen đơn độc của Vincent: Em trai Theo của cậu. Theo trái ngược với Vincent về mọi mặt. Vui vẻ, dễ gần và ham vui, Theo thích dành thời gian bên mọi người.

Cậu không hề có tính cách ủ ê của Vincent và không mang chút lập dị nào của anh trai. Trong khi Vincent thích nghiên cứu chim và sưu tập tổ chim, Theo lại huýt sáo theo điệu hót của chúng.

Trong một khoảng thời gian, tính cách tưng bừng của Theo ảnh hưởng lên Vincent. Dù cách nhau bốn tuổi, họ sống chung phòng, chơi chung và đi đâu cũng có nhau.

Vincent va Theo anh 1

Tạo hình anh em nhà Van Gogh trong bộ phim Vincent and Theo. Ảnh: IMDB.

Vincent dạy Theo cách bắn bi và nghĩ ra những trò chơi phức tạp. Vào mùa hè, họ xây lâu đài cát trong vườn nhà. Khi mùa đông đến, họ trượt băng trên mặt hồ hoặc kéo xe trượt tuyết. Nếu trời bên ngoài quá lạnh, họ ở trong nhà chơi cờ bên bếp lửa.

Nhưng Vincent nhanh chóng rơi vào trầm uất. Việc cảm thấy như thể Theo là đứa con được bố mẹ yêu thương nhất càng khiến chuyện nghiêm trọng hơn. Bọn trẻ trong thị trấn cũng dễ dàng yêu quý Theo, khiến sự ganh đua giữa hai anh em gay gắt thêm.

Vincent trở nên hằn học hơn bao giờ hết. Từng là bạn thân, hai anh em bắt đầu cãi nhau ngày càng nhiều. Bị nỗi buồn đánh gục, Vincent thu mình và một lần nữa tìm kiếm khuây khỏa trong thiên nhiên.

Khi đi ngang qua Theo trên đường ra lạch nước để bắt bọ, cậu phớt lờ em trai mình. Lối hành xử của Vincent - cùng vẻ bề ngoài của cậu - ngày càng trở nên kì dị. Cậu lang thang khắp thị trấn với cái đầu cúi thấp, cau có nhìn xóm giềng qua vành mũ rơm, bước trên con đường mòn tới vùng đồng quê hoang dã trên những chuyến dạo chơi dài.

Trong sự hoang mang của cha mẹ, Vincent thích ra ngoài khi trời tối, đặc biệt là khi sắp có bão. Cậu từng biến mất suốt vài giờ, cuối cùng xuất hiện ở một thị trấn cách nhà gần mười cây số. Khi trở về vào lúc nửa đêm, quần áo cậu lấm lem và đôi giày đóng bùn cứng ngắc.

Ở nhà, Vincent hay gây gổ và dễ nổi cơn tam bành. Người hầu gái trong nhà than phiền rằng cậu là đứa khó ưa nhất trong lũ trẻ nhà Van Gogh. Cô gọi cậu là oarige, có nghĩa là “đồ lập dị” trong tiếng Hà Lan.

Ban đầu, ngay cả nghệ thuật cũng không đem lại cảm giác thỏa mãn cho Vincent, và cơn thịnh nộ của cậu có thể trở thành phá phách. Có lần cậu vẽ một con mèo trèo cây táo. Nhưng khi đưa bức tranh cho mẹ xem, bà không dành cho cậu lời khen tặng mà cậu đang mong đợi. Vincent liền xé nát bức vẽ.

Khi cậu lên tám, phụ tá của một nhà điêu khắc cho cậu ít đất sét, mà cậu nặn một cách khéo léo thành một con voi. Nhưng Vincent thất vọng với tác phẩm điêu khắc của mình đến mức cậu ném nó xuống đất vỡ tan.

Không lâu sau khi qua tuổi 16, Vincent nhận việc ở một phòng tranh tại Den Haag (La Haye). Cậu dành bốn năm tiếp theo làm công việc bốc dỡ và đóng gói họa phẩm, đóng thùng các bức tranh và được nhìn tận mắt những tác phẩm của các nghệ sĩ Hà Lan vĩ đại, bao gồm Rembrandt van Rijn và Jan Vermeer.

Vincent va Theo anh 2

Tạo hình Van Gogh trong phim Vincent and Theo. Ảnh: IMDB.

Việc ở một mình có vẻ đã khôi phục lại tinh thần của Vincent. Anh xử lý các tác phẩm cũng cẩn thận như khi từng sưu tầm côn trùng, trở nên tận tụy với việc nghiên cứu nghệ thuật như với thế giới tự nhiên. Thậm chí, anh đã làm lành với Theo, người thường đến thăm anh ở Den Haag và sau đó theo anh vào thế giới nghệ thuật.

Hai anh em bắt đầu trao đổi thư từ, trong đó Vincent thú nhận cảm giác cô độc của mình cùng khao khát được thể hiện chính mình thông qua nghệ thuật. Phải mất một thập kỉ nữa Vincent mới có thể dồn hết thời gian cho việc vẽ tranh. Trước lúc đó, ông trải qua nhiều khó khăn cả về cá nhân lẫn nghề nghiệp.

Trong nhiều năm, ông trút hết nỗi buồn cùng sức lực vào việc sáng tạo nghệ thuật. Dù không bao giờ có thể lấy lại được sự bình yên mình từng có khi bắt bọ nước trên dòng suối gần nhà hồi còn nhỏ, nhưng ông đã truyền đạt được cảm xúc mạnh mẽ của mình về thiên nhiên - và cá tính riêng của mình - qua nhiều tác phẩm.

Theo tiếp tục là một trong những điểm sáng ít ỏi trong cuộc đời Vincent. Bên cạnh việc trao đổi thư từ đều đặn - tổng cộng hơn 600 lá - Theo còn gửi tiền cho Vincent và giới thiệu anh trai mình với nhiều nghệ sĩ quan trọng vào thời đó, bao gồm Paul Gauguin và Paul Cézanne.

Cho đến cuối cùng, Theo vẫn đóng vai trò là cầu nối giữa anh trai và thế giới bên ngoài - và là người bạn tốt nhất mà người họa sĩ cô đơn từng có.

David Stabler / NXB Kim Đồng

SÁCH HAY