Nga và Trung Quốc vừa kết thúc cuộc tập trận chung có quy mô lớn chưa từng có. Cuộc tập trận Vostok 2018 quy tụ 300.000 binh sĩ, 36.000 phương tiện chiến đấu, 1.000 máy bay của Nga trong khi phía Trung Quốc điều động 3.200 binh sĩ, 1.000 phương tiện chiến đấu, 6 máy bay cánh cố định và 24 trực thăng.
Cuộc tập trận chung được xem là một biểu tượng cho mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Bắc Kinh và Moscow, thể hiện sự đoàn kết giữa hai nước trước phương Tây. Tuy nhiên, Trung Quốc đã điều động một tàu gián điệp, không có trong sách tập trận, để theo dõi Hải quân Nga.
Business Insider nhận định điều này cho thấy quan hệ hai nước tiếp tục bị cản trở bởi “sự ngờ vực”.
Những gì tàu tình báo Trung Quốc đã làm trong cuộc tập trận vẫn còn khá mơ hồ, nhưng các chuyên gia nghi ngờ họ đang thu thập thông tin về công nghệ hải quân hiện đại hơn của Nga, nhằm nâng cao khả năng tác chiến điện tử và công nghệ radar cho Trung Quốc.
 |
| Tổng thống Putin bắt tay một sĩ quan quân đội Trung Quốc tại tập trận Vostok 2018. Ảnh: AP. |
Trong những năm gần đây, hải quân Trung Quốc đã tiến bộ không ngừng nhưng họ vẫn bị đánh giá thấp so với hải quân Mỹ và Nga. Đặc biệt, hải quân Nga rất mạnh trong tác chiến điện tử và công nghệ radar hàng hải.
Việc điều động tàu gián điệp quan sát Hải quân Nga tập trận bắn đạn thật trong khuôn khổ Vostok 2018 là cơ hội "không thể tốt hơn" để thu thập thông tin tình báo, ngoài những điều mà Nga đã chia sẻ trong quá trình tập trận chung.
Chuyên gia Alexander Gabuev thuộc Viện Carnegie ở Moscow từng nói với AP: “Cuộc tập trận gửi tín hiệu đến Washington rằng nếu Mỹ tiếp tục gây áp lực và trừng phạt Nga như hiện tại, Moscow sẽ rơi vào vòng tay của Bắc Kinh”.
Ý nghĩa chính trị của Vostok 2018 xuất phát từ cả Nga và Trung Quốc về một mối quan hệ đối tác quân sự chiến lược, nhằm chống lại mối đe dọa từ Mỹ. Cuộc tập trận quy mô lớn được mô tả “chưa từng có” dự kiến tổ chức 5 năm một lần, khi Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đồng ý cùng nhau chống lại chủ nghĩa đơn phương.
Trong tháng 6, Chủ tịch Tập gọi Tổng thống Putin là “người bạn thân nhất”. Tuy vậy, bất chấp sự ca ngợi giữa lãnh đạo hai nước, mối quan hệ song phương Nga - Trung bị cản trở bởi nhiều thập kỷ thiếu tin tưởng lẫn nhau từ thời Chiến tranh Lạnh, xuất phát từ xung đột biên giới năm 1969.
Global Times, phụ san của tờ Nhân dân nhật báo, hạ thấp quan điểm về liên minh Nga - Trung.
“Trung Quốc và Nga không phải là đồng minh. Thế giới bên ngoài không nên tạo cho Trung Quốc và Nga cảm thấy nhu cầu cấp bách để tăng cường hợp tác quân sự của họ”, trích bài xã luận đăng trên Global Times.
