|
|
Cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson. Ảnh: AP. |
Đồng minh của ông Johnson đang tìm cách để đảm bảo 100 đề cử cần thiết từ các nghị sĩ đảng Bảo thủ nhằm đưa ông Johnson vào đường đua tìm người thay thế bà Liz Truss.
Ông Johnson đã bị buộc phải từ chức lãnh đạo đảng Bảo thủ vào tháng 7 sau hàng loạt bê bối, mà đỉnh điểm là vụ lùm xùm lừa dối quốc hội và vi phạm các quy tắc Covid-19 do chính ông đề ra.
Dẫu vậy, ông vẫn còn nhận được nhiều sự ủng hộ của các nghị sĩ đảng Bảo thủ cấp cơ sở, những người sẽ có tiếng nói cuối cùng nếu có nhiều hơn một ứng viên đạt 100 đề cử, theo Financial Times.
Ông William Hague, cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ, cho biết sự trở lại của ông Johnson là “ý tưởng tệ nhất” mà ông từng nghe trong 46 năm làm đảng viên. Ông Hague nói với Times Radio rằng điều đó sẽ đưa đảng vào “vòng xoáy tử thần”.
Khả năng đấu đá nội bộ sâu sắc hơn
Nếu có đủ 100 để cử, ông Johnson rất có thể sẽ phải đối đầu với cấp dưới cũ của mình, cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak, khiến đảng Bảo thủ có nguy cơ đấu đá nội bộ hơn nữa.
Ông Sunak trở thành ứng cử viên lãnh đạo đầu tiên vượt qua ngưỡng 100 đề cử và có mặt trong vòng bỏ phiếu vào 28/10, một trong những đồng minh của ông cho biết. Tobias Ellwood đã viết trên Twitter rằng ông “vinh dự” trở thành nghị sĩ đảng Bảo thủ thứ 100 ủng hộ cựu bộ trưởng.
 |
| (Từ trái sang) Ông Rishi Sunak và ông Boris Johnson. Ảnh: Reuters. |
Ông Sunak từ chức Bộ trưởng Tài Chính dưới sự lãnh đạo của ông Johnson vào tháng 7, tuyên bố rằng sếp cũ của mình không thể đưa ra các quyết định tài chính khó khăn.
Các đồng minh của Johnson nói rằng họ đã gặp riêng ông Sunak đề nghị hợp lực nhằm tạo ra một mặt trận thống nhất. Đồng minh của Sunak xác nhận ông đã có cuộc gặp như vậy.
Những người ủng hộ ông Johnson, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace, khẳng định sự trở lại của ông sẽ giải quyết những nghi ngờ của cử tri về tính hợp pháp của chính phủ, vì ông đã giành được nhiệm vụ cầm quyền trong cuộc tổng tuyển cử năm 2019. “Điều đó rất quan trọng cần ghi nhớ”, Wallace nói.
Nghị sĩ Tom Pursglove cho biết: “Nhiều người ủng hộ chúng tôi cảm thấy thất vọng khi ông ấy bị loại và có thể sẽ cảm thấy bị lừa một lần nữa nếu ông ấy không có tên trong danh sách ứng viên thủ tướng”.
Tuy nhiên, ông Roger Gale, một nghị sĩ kỳ cựu, nói rằng ông sẽ nghỉ việc nếu ông Johnson quay trở lại. Ông chỉ ra rằng Hạ viện vẫn chưa kết thúc cuộc điều tra về việc liệu ông Johnson có nói dối quốc hội về các bữa tiệc ở số 10 phố Downing trong thời gian đất nước phong tỏa vì Covid-19 hay không.
Nguy cơ gây rủi ro thị trường lớn hơn
Sau thông báo về ý định tái tranh cử của ông Johnson, tổ chức tài chính Moody’s Analytics đã hạ bậc đánh giá sự ổn định của trường Anh, với lý do “tính khó đoán định cao” trong hoạch định chính sách và rủi ro do chi phí đi vay của chính phủ cao hơn.
 |
| Nhiều tờ báo Anh gọi tên ông Johnson trên trang nhất sau khi bà Liz Truss thông báo từ chức. Ảnh: Guardian. |
Jane Foley, người đứng đầu chiến lược tiền tệ tại Rabobank, nhận định nước Anh trong thời gian cầm quyền trước đây của ông Johnson chứng kiến “một chính phủ rất dễ bị phân tâm bởi hết vụ bê bối này đến vụ bê bối khác”, và “cơ hội để điều đó có thể lặp lại sẽ không được thị trường đón nhận”.
Simon French, nhà kinh tế học tại Panmure Gordon, tin rằng Anh sẽ hưởng lợi hơn nếu đảng này chọn ông Sunak thay thế bà Truss. Các đồng minh của Sunak mong đợi ông giữ nguyên chức vụ Bộ trưởng Tài chính của ông Jeremy Hunt nếu đắc cử.
Các nhà phân tích của ngân hàng Berenberg cho biết một chính phủ mới do ông Johnson dẫn đầu có thể tạo ra nhiều rủi ro thị trường hơn. Trong khi đó, ông Sunak hoặc bà Penny Mordaunt - lãnh đạo Hạ viện, người đã tuyên bố ứng cử hôm 21/10 - có thể sẽ dẫn dắt một chính quyền trung hữu hợp lý, dễ nắm bắt hơn.
Trong một lưu ý cho khách hàng, ngân hàng nói thêm: "Do phần lớn nghị sĩ đảng Bảo thủ có thể không muốn Johnson làm lãnh đạo của họ, khả năng từ chức hàng loạt và tiếp tục rơi vào hỗn loạn sẽ rất lớn".
