Sau chuyến đi bộ đường dài dưới mưa phùn qua một dãy núi của Nhật Bản vào đầu năm, Luigi Mangione, kỹ sư máy tính 26 tuổi, đã dừng lại để ghi âm tin nhắn thoại cho một người bạn mà anh đã gặp lúc đi du lịch.
"Tôi muốn có thời gian tĩnh tâm", Mangione nói trong tin nhắn thoại ghi âm vào ngày 27/4.
Đây là một trong những lần liên lạc cuối cùng của Mangione trước khi đột ngột cắt đứt liên hệ với gia đình và bạn bè. Người thân lẫn người quen đã truy tìm Mangione một cách vô vọng, theo New York Times.
7 tháng sau, Mangione trở thành tâm điểm của sự chú ý khi bị khoanh vùng là nghi phạm số một trong vụ ám sát CEO Brian Thompson của UnitedHealthcare bên ngoài khách sạn Hilton ở Midtown Manhattan (New York) hôm 4/12 (giờ địa phương).
"Nỗi đau không thể chịu đựng nổi"
Lực lượng điều tra phải chật vật để truy tìm tung tích của Mangione không chỉ trong những ngày trước khi vụ nổ súng xảy ra mà cả những tháng trước đó - khoảng thời gian bị bao trùm bởi sự bí ẩn.
Thông qua những báo cáo và tin nhắn thu được, kết hợp với các cuộc phỏng vấn với bạn bè và người quen, báo chí Mỹ đã góp nhặt nên một bức tranh đầy đủ hơn về khoảng thời gian Mangione phải vật lộn với các vấn đề suy nhược sức khỏe và sự bất mãn về xã hội hiện đại.
Gia đình và bạn bè của Mangione bàng hoàng trước sự thay đổi chóng mặt của một người đàn ông trẻ đúng chuẩn "con nhà người ta", dường như được định sẵn để trở thành một người chinh phục những thành tích trong cuộc đời.
Mangione tốt nghiệp thủ khoa tại Trường trung học Gilman, một trong những trường tư thục hàng đầu tại Baltimore (Maryland), sau đó tốt nghiệp ngành khoa học máy tính tại Đại học Pennsylvania, trường đại học danh giá thuộc khối Ivy League.
Mangione cũng được cho là có mối quan hệ xã hội rộng khắp, theo New York Times.
Luigi Mangione đã tốt nghiệp thủ khoa tại Trường trung học Gilman ở Baltimore. Ảnh: Trường trung học Gilman. |
Tuy nhiên, những năm gần đây, các ghi chú và tin nhắn của Mangione thể hiện sự tiêu cực và u ám hơn khi được mô tả là phải trải qua "nỗi đau không thể chịu đựng nổi".
Mangione thường xuyên bày tỏ sự lo ngại về việc thế giới ngày càng phụ thuộc vào điện thoại thông minh và phương tiện truyền thông xã hội. Trong chuyến du lịch đến châu Á, Mangione chỉ trích "môi trường đô thị hiện đại của Nhật Bản", cho rằng đồ chơi tình dục, nhà hàng tự động và tình trạng thiếu "tương tác tự nhiên giữa con người" là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tỷ lệ sinh giảm và sự thiếu kết nối giữa con người.
Mangione ngày càng bày tỏ sự thất vọng khi cho rằng xã hội đang không giải quyết được những vấn đề trầm kha nói trên. Anh cũng bắt đầu quan tâm đến những luồng quan điểm cho rằng bạo lực có thể là giải pháp cần thiết.
Trong quá trình bắt giữ Mangione hôm 9/12 (giờ địa phương), cảnh sát Altoona tìm thấy một bản ghi chú dài 262 chữ bày tỏ thái độ lên án ngành bảo hiểm y tế trị giá hàng tỷ USD đã đặt lợi nhuận lên trên tính mạng con người.
"Những tên ký sinh trùng này sẽ sớm gặp quả báo nhãn tiền thôi", một sĩ quan cảnh sát dẫn lại lời lẽ trong tờ ghi chú với CNN.
Nghỉ việc và phẫu thuật
Những vấn đề về sức khỏe của Mangione có dấu hiệu trầm trọng thêm trong khoảng thời gian anh theo học tại Đại học Pennsylvania.
Đằng sau vẻ ngoài "không tì vết", Mangione được cho là đã phải chật vật để thích nghi với cuộc sống đại học.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội, chàng trai gốc Maryland chia sẻ rằng "tuần địa ngục" của hội sinh viên đã làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ của anh và trầm trọng hóa chứng sương mù não mà anh đã trải qua thời trung học. Mangione viết rằng những triệu chứng mất phương hướng trong quá khứ đã chuyển hóa và làm đảo lộn cuộc sống cá nhân.
Mangione cũng viết trên Reddit (các bài đăng này hiện đã bị xóa) rằng điểm số của anh có dấu hiệu tụt giảm dù bản thân từng là một học sinh xuất sắc.
Theo lời kể của Mangione, các bài giảng và tài liệu trở nên khó hiểu. Anh thậm chí không thể tập trung để xem video trên YouTube.
"Thật tàn khốc khi phải chịu đựng một vấn đề cản trở cuộc sống như vậy, đặc biệt là khi vấn đề ấy làm suy giảm khả năng suy luận và tư duy phản biện", Mangione viết.
Mọi thứ trở nên tồi tệ hơn với Mangione khi các xét nghiệm liên quan đến vấn đề sức khỏe của anh đều có kết quả âm tính và không giúp giải thích nguyên do dẫn đến các triệu chứng.
Mangione sau đó xét nghiệm bệnh Lyme vì anh từng mắc chứng này lúc 13 tuổi. Mangione cũng đã tham khảo ý kiến từ Internet về hội chứng ruột kích thích và tuyết thị giác, một tình trạng thần kinh khiến thị lực của một người bị che khuất bởi các chấm nhấp nháy.
Mặc dù Mangione đã tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ để điều trị các triệu chứng sương mù não song anh không đề cập đến việc được điều trị về các bệnh lý thần kinh, theo New York Times.
Mangione đã có khoảng thời gian chật vật để hòa nhịp với cuộc sống đại học. Ảnh: New York Times. |
Bất chấp những vấn đề về sức khỏe, Mangione vẫn thể hiện năng lực học thuật vượt trội khi hoàn thành cả bằng cử nhân lẫn thạc sĩ vào năm 2020 và được nhận vào làm ở TrueCar, một công ty công nghệ ở California giúp kết nối người mua và người bán.
Vì có thể làm việc từ xa, Mangione chuyển đến sống ở Honolulu (Hawaii) vào đầu năm 2022. Tuy nhiên, một thời gian ngắn sau, Mangione nói rằng bản thân gặp chấn thương lưng khi tham gia các bài học lướt sóng. Anh cũng nói với bạn bè rằng bản thân từ lâu đã có vấn đề về cột sống.
"Cột sống của anh ấy dường như bị lệch", R.J. Martin, một người bạn hàng xóm của Mangione, nói với New York Times. "Anh ấy nói các đốt sống cuối bị lệch khoảng 1 cm và tôi nghĩ điều này đã làm chèn dây thần kinh. Thỉnh thoảng anh ấy có vẻ rất ổn và thỉnh thoảng lại không".
Tháng 7/2023, Mangione viết trên Reddit rằng anh đã bị trượt ngã trên một tờ giấy, khiến mọi thứ trầm trọng hơn.
Mangione nói với Martin rằng anh không có mối quan hệ nào vì "biết rằng hẹn hò và gần gũi với người khác trong tình trạng lưng như vậy là chuyện không thể".
Mangione tiếp tục chật vật trong nhiều tháng. Anh tham khảo ý kiến của các bác sĩ và thử nhiều biện pháp khắc phục không xâm lấn. Anh nghỉ việc vào đầu năm 2023, đồng thời nói với một người bạn rằng anh cần thêm thời gian để đọc sách và tập yoga thay vì đảm nhận một công việc "chán không thể tả" dù được trả lương rất hậu.
Hiện vẫn chưa rõ Mangione chi trả các hóa đơn y tế bằng cách nào sau khi nghỉ việc. Vào tháng 5, Mangione bước sáng tuổi 26, đồng nghĩa rằng anh không còn nằm thuộc chương trình bảo hiểm chung với bố mẹ nữa.
Gia đình Mangione chưa có bất kỳ bình luận nào về vấn đề bảo hiểm và cũng từ chối trả lời phỏng vấn. Tuy nhiên, một đại diện của UnitedHealthcare hôm 12/11 (giờ địa phương) nói rằng Luigi Mangione chưa bao giờ sử dụng bảo hiểm thông qua công ty này.
Với khoảng thời gian rảnh, Mangione bắt đầu đọc nhiều sách hơn với đa dạng thể loại. Anh cũng thành lập một câu lạc bộ đọc sách ở Hawaii. Mangione nghiên cứu sâu về vấn đề lưng của bản thân và đọc cuốn "Đánh bại ngành công nghiệp đau lưng và bắt đầu phục hồi".
Chuyến đi châu Á
Vào giữa năm 2023, Mangione quyết định tiến hành phẫu thuật và trở lại Bờ Đông để làm thủ tục. Khi Martin nhắn tin hỏi thăm về cuộc phẫu thuật, Mangione gửi lại một biểu tượng cảm xúc hình mặt cười kèm tấm ảnh chụp X-quang cột sống của mình.
Mangione viết trên Reddit rằng ca phẫu thuật đã thành công và anh có thể đi đứng bình thường chỉ trong vài ngày.
Anh bắt đầu khuyến khích những người gặp vấn đề về lưng thực hiện phẫu thuật và khuyên họ nói với bác sĩ rằng những cơn đau lưng cản trở công việc của họ.
"Chúng ta sống trong một xã hội tư bản", Mangione viết trên Reddit. "Tôi nhận ra rằng ngành y tế phản ứng với những từ khóa như này (công việc) một cách khẩn trương hơn nhiều so với việc bạn mô tả về nỗi đau không thể chịu đựng nổi của bản thân".
Vấn đề về lưng được cho là đã tác động nhiều đến tâm lý của Mangione. Ảnh: Unsplash. |
Sau phẫu thuật, Mangione du lịch một số đảo ở Hawaii, về thăm gia đình ở Maryland và sau đó lên đường đến châu Á vào đầu năm với các điểm dừng chân là Thái Lan và Nhật Bản.
Mangione rất hào hứng với chuyến đi đến tỉnh Nara của Nhật Bản. "Tôi muốn ở lại đây khoảng một tháng, chỉ thiền, tắm nước nóng và viết lách", Mangione nói trong một tin nhắn thoại vào tháng 4.
Một trong những người thường xuyên trò chuyện với Mangione trong suốt chuyến đi là Gurwinder Bhogal, một nhà văn đang sống ở Anh. Vào tháng 5, cả hai gọi video cho nhau trong khoảng 2 giờ.
Ông Bhogal nói rằng Mangione dường như có quan điểm thiên tả với một số vấn đề và nghiêng về cánh hữu đối với một số vấn đề khác.
"Ấn tượng chung mà tôi có về Mangione, bên cạnh tính tò mò và lòng trắc ẩn, là một mối quan tâm sâu sắc cho tương lai của nhân loại cùng sự quyết tâm cải thiện bản thân và thế giới", ông Bhogal nói.
Nhà văn này cũng nói rằng Mangione có thảo luận đôi chút về ngành y tế sức khỏe. Mangione được cho là đã phàn nàn rằng chi phí chăm sóc y tế ở Mỹ quá đắt đỏ và anh ghen tị với hệ thống y tế được quốc hữu hóa ở Anh.
Vài tuần sau, Mangione nhắn tin cho một người bạn rằng anh đang ở núi Omine của Nhật Bản. Không lâu sau, người đàn ông 26 tuổi gốc Maryland bắt đầu cắt liên lạc với người thân và bạn bè.
Người thân của Mangione vẫn chưa xác nhận lần cuối liên lạc hoặc nhận được thông tin từ anh là khi nào và tại sao họ đợi tới ngày 18/11 mới báo với chính quyền ở California về sự mất tích của Mangione.
Theo cảnh sát, chỉ vài ngày sau khi gia đình báo mất tích, Mangione đã lên một chiếc xe buýt khởi hành từ Atlanta đi New York.
Đọc để hiểu rõ hơn lịch sử nước Mỹ
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Lẽ thường" - cuốn sách của tác giả Thomas Paine được xuất bản lần đầu vào năm 1776 và đã có vai trò quan trọng trong thời kỳ lập quốc của Mỹ. Cho đến hôm nay, cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị lịch sử đối với những ai quan tâm đến lịch sử nước Mỹ.