Hội nghị giao ban cơ quan chủ quản nhà xuất bản năm 2018 diễn ra sáng 18/1 tại Hà Nội. Hội nghị do Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức, dưới sự chủ trì của ông Lê Mạnh Hùng - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương và ông Hoàng Vĩnh Bảo - Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Chủ tịch Hội Xuất bản.
Đông đảo đại diện các cơ quan chủ quản, nhà xuất bản (NXB), công ty sách đã tham dự Hội nghị.
100% NXB đủ điều kiện hoạt động, nhiều đơn vị doanh thu cao
Cùng thời điểm này hai năm trước, Hội nghị giao ban cơ quan chủ quản Nhà xuất bản nào cũng có một điểm nóng là vấn đề nhiều NXB không đủ điều kiện thành lập. Khó khăn chung là các đơn vị này không có đủ 5 tỷ đồng vốn điều lệ, cơ sở vật chất, thiếu hụt nhân sự để thành lập NXB theo đúng Luật xuất bản.
Tháng 7/2015, có 39/63 NXB (chiếm 61,9%) không đủ điều kiện về vốn, trụ sở và nhân lực để hoạt động. Tháng 1/2017, có 19/60 NXB (khoảng 35%), tới tháng 1/2018, có 23/60 NXB không đủ điều kiện hoạt động.
 |
| Đại diện cơ quan chủ quản, NXB tham dự Hội nghị. |
Tới đầu năm 2019, 100% NXB đã đủ điều kiện về vốn, cơ sở vật chất, nhân sự để hoạt động. Theo ông Chu Văn Hòa - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành - trong năm 2018 ngành đã hoàn thành công tác rà soát điều kiện hoạt động và cấp đổi giấy phép thành lập cho 59 NXB theo tinh thần Luật xuất bản.
Bên cạnh đó, thực hiện nghị quyết 58 của Quốc hội, Chỉ thị của Bộ Thông tin và Truyền thông, có 6 NXB được cấp thêm chức năng làm sách giáo khoa (SGK).
Đó là NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, NXB Đại học Sư phạm, NXB Đại học Huế, NXB Đại học Sư Phạm TP.HCM, NXB Đại học Vinh, NXB Đại học Quốc gia TP.HCM. Theo ông Chu Văn Hòa, đây đều là những “trung tâm chất xám”, nên tạo điều kiện để họ có chức năng làm SGK.
Cùng việc kiện toàn tổ chức, điều kiện hoạt động của các NXB, ngành sách năm qua có sự tăng trưởng, với những con số ấn tượng. Năm 2018, số đầu sách làm ra đạt 33.087 cuốn với hơn 404 triệu bản, tăng 20,6% về cuốn, tăng 24,7% về số bản so với năm 2017.
Đại diện cơ quan quản lý Nhà nước về xuất bản cho rằng đây là con số tăng trưởng ngoạn mục. Đặc biệt, sự tăng trưởng về số bản sách cho thấy nhu cầu sách trong thị trường tăng cao.
Ông Nguyễn Nguyên - Vụ Phó Vụ Báo chí - Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương - cho biết năm 2018, nhiều NXB ổn định hoạt động, tăng cường hiệu quả sản xuất kinh doanh.
“Dù còn nhiều khó khăn, nhưng năm 2018, số đơn vị kinh doanh có lãi tiếp tục tăng, nổi bật như NXB Giáo dục Việt Nam doanh thu ước đạt 1.250 tỷ đồng, lợi nhuận 124 tỷ đồng, NXB Kim Đồng doanh thu 246,5 tỷ đồng, NXB Tài nguyên Môi trường và bản đồ Việt Nam doanh thu đạt 210 tỷ đồng, NXB Trẻ doanh thu đạt 116,5 tỷ đồng, NXB Tổng hợp TP.HCM doanh thu đạt 36,169 tỷ đồng, NXB Lý luận Chính trị doanh thu đạt 27 tỷ đồng”, ông Nguyễn Nguyên nói.
 |
| Ông Lê Mạnh Hùng - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương (trái) và ông Hoàng Vĩnh Bảo - Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Chủ tịch Hội Xuất bản chủ trì Hội nghị. |
Một số cơ quan chủ quản đã có các chính sách hỗ trợ tài chính và cơ chế đầu tư linh hoạt, tạo điều kiện tốt nhất cho nhà xuất bản phát triển. Nổi bật có NXB Chính trị Quốc gia Sự thật được đầu tư 3,7 tỷ đồng cho các hạng mục xây dựng hệ thống giao ban trực tuyến, mua sắm thiết bị công nghệ thông tin, hoàn thiện hệ thống lưu trữ dữ liệu, phần mềm quản lý…
NXB Quân đội Nhân dân được đầu tư 29,9 tỷ đồng thực hiện dự án xuất bản điện tử, NXB Đại học Thái Nguyên được cấp dự án tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác sản xuất, xuất bản phẩm điện tử với kinh phí 9 tỷ đồng.
Đề xuất xây dựng tập đoàn xuất bản lớn
Tại Hội nghị, ông Chu Văn Hòa đưa ra một số nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2019. Xuất phát từ thực tiễn hoạt động xuất bản năm 2018, Cục Xuất bản In và Phát hành đề nghị các cơ quan chủ quản nghiên cứu, xem xét và có cơ chế tạo điều kiện cho nhà xuất bản trực thuộc có thể phát triển thành những tập đoàn xuất bản lớn của cả nước trong tương lai.
Các đơn vị được đề xuất phát triển thành các tập đoàn xuất bản lớn đều là những NXB mạnh hiện nay như NXB Trẻ, NXB Văn học, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, NXB Kim Đồng, NXB Đại học Sư phạm...
Ông Từ Lương - Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM - cho biết sẽ nghiên cứu, tìm hiểu và tạo điều kiện để xây dựng NXB Trẻ thành một tập đoàn xuất bản.
 |
| Ông Chu Văn Hòa - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành - cho biết năm 2018, lượng sách tăng vượt trội. |
Bên cạnh đó, Hội nghị cũng đề ra nhiệm vụ với các cơ quan chủ quản trong việc nghiên cứu, đầu tư thiết thực cho những NXB có thế mạnh về đội ngũ cộng tác viên làm công tác nghiên cứu khoa học, như NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ để có thể xuất bản được các công trình nghiên cứu khoa học, những bộ sách có giá trị, áp dụng vào thực tiễn thời đại công nghệ 4.0.
Hoặc NXB Nông nghiệp là một trong những đơn vị lâu năm, đối tượng phục vụ chủ yếu là nông dân (chiếm tỉ lệ cao trong dân số cả nước), rất cần sự ổn định về cơ chế loại hình hoạt động và sự quan tâm đầu tư của cơ quan chủ quản để đưa ra nhiều xuất bản phẩm phát triển nông lâm ngư nghiệp, có giá trị áp dụng được trong thực tiễn sản xuất.
