“Chúng tôi sẽ dùng các công cụ mà chúng tôi có, và ủng hộ mọi quốc gia trên thế giới tin rằng Trung Quốc đã vi phạm quyền trên biển của họ", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói với các phóng viên vào tối ngày 15/7 (giờ Việt Nam).
"Chúng tôi sẽ hỗ trợ theo những cách có thể, dù là thông qua cơ chế đa phương, dù là qua ASEAN, hoặc qua các phản ứng về pháp lý - chúng tôi dùng các công cụ có trong tay”, ông Pompeo nói.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: Getty Images. |
Trước đó, ngày 13/7, ông Pompeo khẳng định hầu hết yêu sách của Trung Quốc tại Biển Đông là phi pháp.
Mỹ thường xuyên lên án nhiều hành động và yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc trên Biển Đông là “gây mất ổn định” hay “gây hấn”. Nhưng đây là lần đầu tiên Washington coi đó là “vi phạm luật pháp”, đánh dấu bước chuyển đáng kể trong lập trường, cũng như sự leo thang mới trong đối đầu Mỹ - Trung.
“Lần đầu tiên Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định rõ những gì mà chúng tôi cho là luật pháp phản ánh”, ông Pompeo nói thêm.
“Tôi nghĩ tình hình đã thay đổi lớn trong khu vực. Các nước ở châu Á, cả Đông Nam Á và khu vực Thái Bình Dương, nhận ra Mỹ đã chuẩn bị làm những gì cần thiết để hỗ trợ họ trong việc bảo vệ các quyền hợp pháp”.
Trong buổi họp báo ngày 15/7, ngoại trưởng Mỹ nhiều lần bình luận nhắm đến Trung Quốc.
“Họ nói về hợp tác, cùng có lợi. Nhưng hợp tác không phải là những lời nói hay, hội nghị thượng đỉnh, mà là hành động... Chúng tôi hy vọng sẽ có những thay đổi trong các mảng mà họ đã hành động một cách không công bằng”, ông bình luận về quan hệ hai nước.
Trong một diễn biến liên quan, hôm 14/7, Mỹ điều tàu khu trục tên lửa dẫn đường Ralph Johnson đi vào gần một loạt đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng trái phép ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Chuyến tuần tra tự do hàng hải (FONOP) này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng ở Biển Đông, sau khi hai nhóm tác chiến tàu sân bay, cùng một máy bay ném bom B-52, hoạt động ở Biển Đông đầu tháng này.
Cùng thời điểm, vào đầu tháng 7, Trung Quốc cũng tập trận trên Biển Đông.
