USS Curtis Wilbur (DDG 54), chiến hạm thực hiện sứ mệnh áp sát đảo Tri Tôn, nơi Trung Quốc chiếm đóng phi pháp. Ảnh: US Navy |
Theo Reuters, trong một cuộc họp với Đại sứ Mỹ tại Philippines, Philip Goldberg, Manila đã đề xuất tuần tra hàng hải chung với Mỹ. Động thái này diễn ra sau những diễn biến gây lo ngại từ việc Trung Quốc thử nghiệm các chuyến bay ra đường băng mà nước này xây dựng trái phép trên đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
"Chúng tôi đã thảo luận về triển vọng tuần tra chung với Philippines, tôi không loại trừ khả năng nó có thể diễn ra. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không đưa ra tuyên bố nào trước khi tiến hành, vì chúng tôi có đầy đủ quyền theo luật pháp quốc tế để thực thi quyền tự do hàng hải trên Biển Đông. Chúng tôi sẽ tiếp tục những hoạt động này", Đại sứ Mỹ tại Philippines Philip Goldberg nói.
Washington luôn nhấn mạnh quan điểm của Mỹ là không đứng về bên nào trong tranh chấp, nhưng luôn mạnh mẽ chỉ trích những hành vi sai trái của Trung Quốc khiến khu vực quan ngại. Từ khoảng cuối năm 2015, Mỹ đã có nhiều hoạt động thách thức các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông.
Gần đây nhất, vào ngày 30/1, Hải quân Mỹ thông báo tàu USS Curtis Wilbur đã tiến vào khu vực 12 hải lý quanh đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Mark Wright, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ, nói động thái này nhằm đảm bảo quyền tự do đi lại và chuyển hướng trên biển. Mỹ không báo trước về hoạt động của USS Curtis Wilbur nhưng khẳng định nó phù hợp với luật pháp quốc tế và là hoạt động bình thường của Hải quân Mỹ.
Trước đó, vào năm 2015, Mỹ từng điều tàu khu trục USS Lassen và máy bay ném bom chiến lược B-52 áp sát các đá và rạn san hô mà Trung Quốc bồi lấp trái phép trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Lần gần nhất Mỹ thực hiện quyền tự do hàng hải ở khu vực quần đảo Hoàng Sa là năm 2011.
Phản ứng trước việc Mỹ thực hiện “chiến dịch tự do hàng hải” trong phạm vi 12 hải lý của Tri Tôn vào ngày 30/1, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết Việt Nam tôn trọng quyền đi qua vô hại trong lãnh hải được thực hiện phù hợp với quy định của luật pháp quốc tế. “Một lần nữa, chúng tôi khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa cũng như quần đảo Trường Sa", ông Bình nhấn mạnh.