|
|
Trung Quốc bồi lấp trái phép trên đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: Reuters |
“Chúng tôi nghĩ đó sẽ là một điều tốt nếu ông Tập mở rộng cam kết phi quân sự hóa tại Biển Đông”, Dan Kritenbrink, cố vấn hàng đầu của Tổng thống Barack Obama về vấn đề châu Á, phát biểu tại cuộc họp ở Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS).
“Chúng tôi đang hối thúc người bạn Trung Quốc và các nước khác trong khu vực không thực hiện các bước làm leo thang căng thẳng”, Reuters dẫn lời cố vấn của ông Obama nói.
Kritenbrink cũng nhắc lại, Trung Quốc nên tôn trọng phán quyết của tòa án quốc tế, dự kiến được đưa ra vào cuối năm nay, về tranh chấp liên giữa Philippines và Trung Quốc trên Biển Đông. "Khi phán quyết được đưa ra, nó sẽ ràng buộc cả hai bên. Đó là thời điểm quan trọng mà tất cả các nước trong khu vực cần lưu ý", ông nói.
Trong chuyến thăm Mỹ tháng 9/2015, lãnh đạo Trung Quốc cam kết không quân sự hóa quần đảo Trường Sa. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ nhận thấy ý đồ quân sự của Bắc Kinh khi xây dựng các đường băng và lắp đặt radar tại quần đảo này.
Chỉ trong một tuần trở lại đây, Trung Quốc đã liên tiếp có những hành vi gây lo ngại nghiêm trọng ở các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Ngày 16/2, ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc đã triển khai các tên lửa đất đối không HQ-9 đến đảo Phú Lâm ở Hoàng Sa. Đến ngày 22/2, CSIS cho biết Trung Quốc đã xây dựng các tháp radar trên 4 đảo nhân tạo ở Trường Sa. Ngày 23/2, các nguồn tin quốc phòng Mỹ cho biết Trung Quốc đã điều chiến đấu cơ J-11 và JH-7 đến đảo Phú Lâm.
Đô đốc Harry Harris, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ nhận định, việc Trung Quốc một lần nữa điều máy bay chiến đấu tới đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam là "xu hướng đáng lo ngại".
"Nó không phù hợp với cam kết của Bắc Kinh nhằm tránh các hành động có thể làm leo thang căng thẳng", ông Harris nói. Lần đầu tiên Trung Quốc đưa J-11 trái phép tới đảo Phú Lâm là tháng 11/2015.
Tại cuộc họp báo ngày 25/2, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Lê Hải Bình, khẳng định những diễn biến gần đây ở Hoàng Sa và Trường Sa cho thấy nguyên trạng khu vực đang bị phá vỡ và nghiêm trọng hơn là các hoạt động gia tăng quân sự hóa trên Biển Đông. Ông Bình cho rằng chúng là yếu tố hết sức đáng lo ngại, đe dọa an ninh, an toàn hàng hải và hàng không trên Biển Đông. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định, bất cứ vấn đề nào đe dọa an ninh, an toàn và tự do hàng hải trên Biển Đông cũng sẽ được nêu ra.
