|
|
Đại sứ Mỹ tại ASEAN, bà Nina Hachigian. Ảnh: Asean.usmission.gov |
Sáng 24/2, Đại sứ Mỹ tại ASEAN Nina Hachigian tổ chức buổi họp với phóng viên các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương về kết quả của Hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN diễn ra tại Sunnylands vừa qua. Nữ đại sứ cho hay, Washington rất vinh dự vì đây là lần đầu tiên cuộc họp giữa Mỹ và 10 nước Đông Nam Á diễn ra trên đất Mỹ và chỉ một thời gian ngắn sau khi Cộng đồng Kinh tế ASEAN ra đời.
Theo bà Hachigian, trước hội nghị đặc biệt này, Tổng thống Obama công bố một sáng kiến mới của chính phủ Mỹ mới được gọi là "Kết nối Mỹ - ASEAN" nhằm thúc đẩy kinh tế của các nước Đông Nam Á. Nữ đại sứ Mỹ khẳng định mối quan hệ giữa Mỹ và khối quốc gia 10 nước Đông Nam Á vẫn mạnh mẽ và bền bỉ.
"Mỹ và ASEAN sẽ duy trì mối quan hệ cho dù tổng thống Mỹ kế tiếp là ai", bà Hachigian nhấn mạnh.
Trả lời câu hỏi của Zing.vn về lý do vấn đề Biển Đông không được đề cập cụ thể trong tuyên bố chung của Hội nghị đặc biệt Mỹ - ASEAN, bà Hachigian cho rằng, trong cuộc đối thoại cấp cao với ASEAN, Mỹ đã đề cập tới vấn đề Biển Đông và tuyên bố chung là sự nhất trí cao trong những nguyên tắc mà Mỹ chia sẻ cùng ASEAN.
"17 điểm trong tuyên bố chung là những nguyên tắc rất quan trọng về các vấn đề, gồm Biển Đông. Chúng được đề cập trong điều 7 và điều 8. Ví dụ, chúng tôi đã khẳng định tiếng nói chung trong việc giữ gìn hòa bình an ninh và ổn định trong khu vực, bảo đảm an ninh - an toàn hàng hải, gồm quyền tự do hàng hải và hàng không cùng các mục đích sử dụng biển hợp pháp khác đã được nêu trong Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982; phi quân sự hoá và tự kiềm chế trong các hoạt động", nữ đại sứ nói.
Bà Hachigian nhấn mạnh rằng Mỹ và ASEAN đã đề cập tới Biển Đông trong cuộc gặp cấp cao đặc biệt. Kết quả được cô đọng trong tuyên bố chung, ví dụ như điều 7 nêu rõ: các bên cam kết giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, bao gồm việc tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý.
Hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN diễn ra tại Sunnylands, bang California, Mỹ, trong hai ngày 15-16/2. Theo các chuyên gia, hội nghị đặc biệt cho thấy vị thế ngày càng tăng của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á trong quan hệ quốc tế. Tiến sĩ Trần Việt Thái, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, Học viện Ngoại giao nói rằng Mỹ cần ASEAN để hiện thực hóa tái cân bằng và có thể nói quan hệ ASEAN - Mỹ đã chuyển sang giai đoạn mới, thực chất hơn, hiệu quả hơn, vì lợi ích đôi bên, vì hòa bình, ổn định trên thế giới.
Trong khi đó, ông Murray Hiebert, phó giám đốc Chương trình Nghiên cứu Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), Mỹ, cho biết, vị thế của ASEAN đang thực sự được nâng cao trên trường quốc tế. Cộng đồng quốc tế sẽ đề cao vai trò của tổ chức này trong các vấn đề toàn cầu như chống khủng bố, ngăn chặn dịch bệnh hay thậm chí là các mối đe dọa từ tên lửa và hạt nhân Triều Tiên.
Về vấn đề Biển Đông, rõ ràng Mỹ đang cho thấy sự mạnh mẽ. Washington không chỉ bày tỏ quan ngại mà thực sự mong muốn Biển Đông là khu vực ổn định, đảm bảo an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không. Vấn đề Biển Đông được thảo luận trong hội nghị cấp cao lần này mang nghĩa rộng. Ngoài việc trao đổi về vấn đề tranh chấp trên biển, các bên còn thảo luận về hợp tác bảo vệ môi trường biển, phát triển nghề cá bền vững hay thực thi pháp luật trên biển....
"Không nên kỳ vọng Mỹ sẽ có ngay những hành động tạo ra đột biến trong vấn đề tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông mà là cam kết lâu dài về mặt chính trị. Mỹ sẽ hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN trong việc đảm bảo hòa bình, ổn định ở Biển Đông cũng như hỗ trợ các nước ASEAN nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển, bảo vệ tài nguyên và môi trường biển. Đây là những điều có lợi lâu dài", ông Trần Việt Thái nhận định.
