Trong thông báo ngày 22/11, Bộ tư lệnh Quân khu Miền Nam của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) xác nhận có điều động lực lượng bám đuôi chiếm hạm Mỹ khi các tàu này áp sát những đảo tranh chấp trên Biển Đông.
Trước đó, Hạm đội 7 của hải quân Mỹ thông báo hoạt động tuần tra tự do hàng hải (FONOP) trên Biển Đông được lực lượng tiến hành lần lượt vào ngày 20 và 21/11.
Tàu tác chiến ven biển Gabrielle Giffords đã di chuyển trong phạm vi 12 hải lý của Đá Vành Khăn (đang bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam). Tàu khu trục Wayne E. Meyer ngày 21/11 tiến hành tuần tra tại quần đảo Hoàng Sa.
Thông báo của Trung Quốc đồng thời kêu gọi phía Mỹ dừng các hành động khiêu khích trên Biển Đông. Trong khi đó, Mỹ khẳng định tàu chiến nước này thách thức những tuyên bố chủ quyền cản trở quyền tự do hàng hải.
 |
| Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Wayne E. Meyer từng tham gia đợt diễn tập hàng hải Mỹ - ASEAN (AUMX) vào tháng 9. Ảnh: AP. |
Lầu Năm Góc vào tháng 8 từng bày tỏ quan ngại sâu sắc việc Trung Quốc tiếp tục vi phạm trật tự quốc tế dựa trên luật lệ ở khắp khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Thông cáo được Lầu Năm Góc công bố giữa lúc tàu khảo sát Hải dương địa chất 8 và các tàu hộ tống của Trung Quốc tiếp tục có các hành vi quấy rối hoạt động dầu khí của Việt Nam.
Các hoạt động tuần tra tự do hàng hải diễn ra giữa lúc khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper đang có chuyến công du thứ 2 tại châu Á. Bên lề Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN Mở rộng (ADMM-Plus) ở Thái Lan, ông có đề cập vấn đề Biển Đông trong cuộc họp với người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa.
Trong chuyến thăm ngày 19/11 tại Philippines, lãnh đạo Lầu Năm Góc cũng đưa ra lời kêu gọi các nước trong khu vực cùng hành động để gửi thông điệp "buộc Trung Quốc trở lại con đường đúng đắn" trong vấn đề Biển Đông. Ông bày tỏ quan ngại về những hành động ngày một hung hăng của Trung Quốc tại vùng biển khu vực.
