Có lẽ không có kỳ nghỉ nào thu hút nhiều đồn đoán như cuộc gặp mặt hàng năm của các nhà lãnh đạo Trung Quốc tại khu nghỉ mát Bắc Đới Hà.
Nhìn bề ngoài, đây là kỳ nghỉ hàng năm để họ nghỉ ngơi và thư giãn trên bãi biển dài của khu nghỉ mát nổi tiếng ở phía bắc Trung Quốc. Song đây cũng là dịp mà những người quyền lực nhất đất nước có thể dành thời gian để hỏi han và trò chuyện với nhau, khiến cuộc gặp trở thành sự kiện không chính thức được theo dõi nhiều nhất trong chính trường Trung Quốc.
Giữa lúc Bắc Kinh phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt tàn khốc từ Washington hầu như mỗi tuần, cũng như vật lộn với tình hình kinh tế phức tạp trong nước, kỳ nghỉ của các nhà lãnh đạo năm nay càng trở nên quan trọng trong mắt giới quan sát.
Các dấu hiệu chắc chắn nhất cho đến nay cho thấy là cuộc họp có thể vừa mới diễn ra.
 |
| Tượng Mao Trạch Đông tại quận Bắc Đới Hà, thuộc địa cấp thị Tần Hoàng Đảo của tỉnh Hà Bắc. Ảnh: SCMP. |
Các dấu hiệu hội nghị
Sau khi không xuất hiện trước công chúng gần hai tuần, Thủ tướng Lý Khắc Cường đã được đài truyền hình nhà nước CCTV đưa tin hôm 17/8 về việc chủ trì cuộc họp của Quốc vụ viện tại Bắc Kinh.
Vương Hỗ Ninh, nhà lý luận hàng đầu và đứng thứ năm trong số 7 lãnh đạo quyền lực nhất Trung Quốc - cùng ngày xuất hiện tại hội nghị của Hội liên hiệp Thanh niên Toàn quốc Trung Quốc ở thủ đô. Cùng tham dự sự kiện có Đinh Tiết Tường, Chủ nhiệm Văn phòng Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc, và ba người khác từ Bộ Chính trị gồm 24 thành viên, trung tâm quyền lực của nước này.
Sự hiện diện của ông Đinh, người tháp tùng ông Tập Cận Bình gần như khắp mọi nơi, và nhiều ủy viên Bộ Chính trị như vậy cho thấy khả năng cao là cuộc gặp tại Bắc Đới Hà đã kết thúc.
Đây có thể là hội nghị Bắc Đới Hà bí ẩn nhất lịch sử. Tháng trước, ông Tập đã chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị, nơi ông đề ra chiến lược phát triển đất nước đến năm 2035 - động thái khiến nhiều nhà phân tích bất ngờ.
Sau khi tham dự lễ ra mắt hệ thống vệ tinh định vị Bắc Đẩu vào ngày 31/7, ông và các thành viên khác của Bộ Chính trị hầu như biến mất trên truyền thông.
Trong khi truyền thông nhà nước tiếp tục đưa tin về các hoạt động của ông Tập - điện đàm với các lãnh đạo nước ngoài và ban hành chỉ thị trên toàn quốc nhằm giảm thiểu lãng phí thực phẩm - hành tung của ông vẫn là bí mật.
An ninh xung quanh Bắc Đới Hà đã được thắt chặt đáng kể từ đầu tháng 8, dấu hiệu khác cho thấy cuộc gặp gỡ đang diễn ra. Song những dấu hiệu thông thường khác - chẳng hạn như cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo và các nhà khoa học, học giả, bác sĩ và giáo viên hàng đầu - đã biến mất một cách kỳ lạ.
 |
| An ninh tăng cường là dấu hiệu cho thấy các nhà lãnh đạo đang gặp nhau tại Bắc Đới Hà. Ảnh: New York Times. |
Việc cuộc họp Bộ Chính trị hồi tháng 7 quyết định Ủy ban Trung ương, cơ quan hoạch định chính sách của đảng Cộng sản Trung Quốc, sẽ tổ chức kỳ họp toàn thể vào tháng 10 có nghĩa là ban lãnh đạo đã đạt được sự đồng thuận về các định hướng chính sách lớn.
Gu Su, nhà khoa học chính trị tại Đại học Nam Kinh, cho rằng việc thông báo sớm về kỳ họp toàn thể là sự khác biệt so với thông lệ trước đây.
"Trước đây, [Bộ Chính trị] sẽ chỉ công bố ngày diễn ra một tháng trước kỳ họp toàn thể và thường là sau các cuộc thảo luận tại Bắc Đới Hà", ông Gu nói.
Steve Tsang, Giám đốc Viện Trung Quốc tại Trường Đông phương và Phi châu học (SOAS), Đại học London, nói rằng ông không ngạc nhiên về thông báo sớm này.
"Đã có những câu hỏi về ông Tập [liên quan đến việc xử lý đại dịch] vào đầu năm nay, vì vậy ông ấy có thể muốn đưa một số thông điệp, và ấn định ngày họp toàn thể vào tháng 10 trước cuộc gặp ở Bắc Đới Hà", ông Tsang nói.
Nghỉ dưỡng thực sự?
Một quan chức đảng Cộng sản Trung Quốc nắm tình hình ở Bắc Đới Hà cho biết cuộc gặp giờ đây giống một kỳ nghỉ hè thực sự.
"Không có chương trình hoặc lịch trình chính thức nào, và các nhà lãnh đạo chỉ đến để nghỉ ngơi", ông nói và yêu cầu giấu tên vì tính nhạy cảm của vấn đề.
 |
| Bắc Đới Hà (Beidahe) cách Bắc Kinh không xa. Đồ họa: New York Times. |
Ông nói thêm rằng năm nay có ít cán bộ cấp cao về hưu đến Bắc Đới Hà hơn mọi năm vì đại dịch. "Đại dịch đã làm gia tăng nguy cơ sức khỏe khi đến Bắc Đới Hà", ông nói.
Tuy nhiên, Fei-Ling Wang, giáo sư về các vấn đề quốc tế tại Viện Công nghệ Georgia, Mỹ, nói rằng giữa các nhà lãnh đạo Trung Quốc, ngay cả các cuộc gặp không chính thức cũng bị hạn chế và giám sát theo truyền thống.
Giáo sư Wang cho biết hoạt động "xã giao" ở Bắc Đới Hà thường là một ngoại lệ nhưng vẫn không phải là hoàn toàn "không bị giám sát".
Chuyên gia Tsang của SOAS cho rằng ông Tập có khả năng muốn duy trì tính chất không chính thức của cuộc gặp.
Học giả Gu của Đại học Nam Kinh nói rằng cuộc gặp đã được tổ chức linh hoạt hơn kể từ khi ông Tập lên nắm quyền vào năm 2012 với vai trò tổng bí thư đảng Cộng sản Trung Quốc.
"Không còn quy định cố định nào nữa", ông Gu nói."Chúng tôi đã chứng kiến những trường hợp các nhà lãnh đạo rời khu nghỉ mát để giải quyết các vấn đề khẩn cấp trong vài năm qua".
Giáo sư Wang của Viện Công nghệ Georgia nói rằng việc có ít lãnh đạo đảng về hưu tại Bắc Đới Hà có thể khiến ông Tập thấy nhẹ nhõm.
"[Điều này có nghĩa là] có ít hơn các cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo và cán bộ lão thành mà có hoặc không có sự tham gia của ông Tập", vị chuyên gia nói.
