Tòa án hiến pháp Mali nhận định đại tá Goita nên ngồi vào vị trí bị trống để “dẫn dắt quá trình chuyển tiếp” sau khi cựu Tổng thống lâm thời Bah Ndaw từ nhiệm, CNN đưa tin ngày 29/5.
Mali hiện đối mặt với tình trạng bất ổn nghiêm trọng. Tháng 8/2020, nước này xảy ra cuộc đảo chính quân sự khiến cựu Tổng thống Ibrahim Boubacar Keita bị lật đổ. Đại tá Goita là một trong số tướng lĩnh quân đội dẫn đầu cuộc đảo chính.
Sau cuộc đảo chính, hai nhà lãnh đạo của chính phủ lâm thời - cựu Tổng thống Bah Ndaw và Thủ tướng lâm thời Moctar Ouane - chịu trách nhiệm giám sát quá trình chuyển tiếp và cải tổ nội các trở về chế độ dân sự kéo dài 18 tháng. Đại tá Assimi Goita làm phó tổng thống lâm thời của Mali.
 |
| Đại tá Assimi Goita trong buổi tuyên thệ nhậm chức phó tổng thống lâm thời Mali vào ngày 25/9/2020. Ảnh: Tân Hoa Xã. |
Tuy nhiên, ngày 24/5, cả ông Ndaw và Ouane đều bị bắt sau khi đưa ra kế hoạch cải tổ nội các gây tranh cãi giữa nội bộ các lãnh đạo đảo chính hồi năm ngoái. Sau khi từ chức, hai người được trả tự do.
Đại tá Assimi Goita cho biết ông quyết lật đổ tổng thống và thủ tướng lâm thời vì họ không tham vấn ý kiến của ông trong việc cải tổ chính phủ.
Khuya ngày 28/5, đại tá Goita xuất hiện trên truyền hình quốc gia và cho biết sẽ chọn tân thủ tướng lâm thời từ thành viên của liên minh M5-RFP - một phe chính dẫn đầu những cuộc biểu tình phản đối cựu Tổng thống Keita vào năm 2020.
Phán quyết của tòa hiến pháp được cho là sẽ gây căng thẳng giữa Mali với Cộng đồng Kinh tế các nước Tây Phi (Ecowas) - bên trung gian trong thỏa thuận chuyển tiếp, trong bối cảnh lãnh đạo các nước Ecowas sẽ gặp nhau vào ngày 30/5 để trao đổi về hành động tiếm quyền của đại tá Goita.
Trước đó, Ecowas yêu cầu quá trình chuyển tiếp tại Mali do chính quyền dân sự đứng đầu.
Sau khi đồng ý dỡ lệnh trừng phạt vào tháng 10/2020, Ecowas từng ra tuyên bố cho biết phó tổng thống Mali - khi ấy là đại tá Goita - “không được thay thế tổng thống trong bất cứ hoàn cảnh nào”.
