Lãi suất cho vay đã giảm hơn 1 điểm % chỉ trong 5 tháng đầu năm nay. Ảnh: Nam Khánh. |
Trong gần 9 tháng đầu năm 2022, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành trong bối cảnh lãi suất thế giới tăng nhanh và áp lực lạm phát trong nước gia tăng, tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp.
Tuy nhiên, từ cuối tháng 9/2022, những tác động tiêu cực lên lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng chuyển biến rất nhanh, cùng với việc lạm phát toàn cầu neo ở mức cao, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã liên tục điều chỉnh nhanh, mạnh lãi suất điều hành. Song song đó, đồng USD lên giá mạnh đã gia tăng áp lực lên mặt bằng lãi suất và tỷ giá trong nước, tạo sức ép lên lạm phát.
Lãi vay giảm hơn 1 điểm % từ đầu năm
Trước áp lực này, NHNN đã điều chỉnh tăng các mức lãi suất với mức tăng 0,8-2 điểm % trong tháng 9 và 10/2022.
Và để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, cơ quan điều hành đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động, thủ tục hành chính, các khoản chi không cần thiết để có dư địa giảm lãi suất cho vay. Tuy nhiên lãi suất tiền gửi và cho vay trong năm 2022 vẫn có xu hướng tăng so với cuối năm 2021.
Đến năm 2023, theo chủ trương của Quốc hội và Chính phủ, NHNN đã điều chỉnh giảm 4 lần các mức lãi suất với mức giảm 0,5-2 điểm %, qua đó định hướng giảm mặt bằng lãi suất cho vay của thị trường.
Đồng thời, NHNN chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí và triển khai các biện pháp để giảm lãi suất cho vay đối với các khoản cho vay còn dư nợ hiện hữu và các khoản cho vay mới. Cơ quan điều hành cũng phối hợp với Hiệp hội Ngân hàng kêu gọi các tổ chức hội viên giảm lãi suất cho vay.
Lãi suất tiền gửi và cho vay trong năm 2022 có xu hướng tăng so với cuối năm 2021, tuy nhiên từ 2023 tới nay đã quay đầu giảm mạnh. Ảnh: Nam Khánh. |
Sang các tháng đầu năm nay, NHNN tiếp tục giữ nguyên mức lãi suất điều hành, tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn chi phí thấp, góp phần hỗ trợ nền kinh tế.
Kết quả, mặt bằng lãi suất đối với các giao dịch phát sinh mới của các ngân hàng thương mại đã giảm mạnh trong năm 2023 và tiếp tục có xu hướng giảm trong các tháng đầu năm 2024.
Số liệu của NHNN ghi nhận cho thấy lãi suất tiền gửi bình quân và lãi suất cho vay bình quân năm 2023 giảm hơn 2,5 điểm % so với cuối năm 2022.
Đến ngày 10/5, lãi suất tiền gửi bình quân giảm 0,36 điểm % và lãi suất cho vay giảm 1,04 điểm % so với cuối năm 2023.
Tỷ giá diễn biến linh hoạt, phù hợp
Từ năm 2022 đến tháng 5/2024, trong bối cảnh tình hình thị trường biến động, có những giai đoạn thuận lợi, khó khăn đan xen, NHNN cho biết đã điều hành tỷ giá linh hoạt, đồng bộ trong khuôn khổ chính sách tiền tệ chung.
Với cơ chế tỷ giá trung tâm biến động linh hoạt theo hai chiều tăng/giảm và biên độ tỷ giá USD/VNĐ hàng ngày +/-5% (trước tháng 10/2022 là +/-3%), NHNN đã điều hành tỷ giá diễn biến linh hoạt, phù hợp với điều kiện thị trường, góp phần hấp thụ các cú sốc từ bên ngoài.
Bên cạnh đó, nhà điều hành đã linh hoạt áp dụng các biện pháp mua/bán can thiệp ngoại tệ trên thị trường khi cần thiết.
Cụ thể, trong những giai đoạn thị trường trong nước chịu tác động bất lợi từ các biến động phức tạp, khó lường trên thị trường quốc tế, NHNN bán ngoại tệ để hỗ trợ thanh khoản, ổn định tâm lý thị trường, đảm bảo hoạt động thông suốt của thị trường ngoại tệ.
Một số giai đoạn, đồng tiền của nhiều nước trong khu vực biến động rất mạnh nhưng mức mất giá của VNĐ so với USD phù hợp và tương đối ổn định so với xu hướng chung.
Ngân hàng Nhà nước
Trong những giai đoạn cân đối cung - cầu ngoại tệ thuận lợi nửa đầu năm 2023, NHNN mua ngoại tệ từ các tổ chức tín dụng để duy trì hoạt động thông suốt của thị trường ngoại tệ, bổ sung dự trữ ngoại hối nhà nước, giúp chuyển hóa nguồn lực thành tiền đồng để hỗ trợ phát triển kinh tế.
Đồng thời, NHNN phối hợp đồng bộ, chặt chẽ với công tác truyền thông, các công cụ chính sách tiền tệ khác (lãi suất, thanh khoản VNĐ...) cũng như các biện pháp quản lý ngoại hối nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.
Nhìn chung, giai đoạn từ 2022 đến tháng 5/2024, mặc dù thị trường tài chính thế giới có nhiều biến động nhưng tỷ giá USD/VND về cơ bản diễn biến linh hoạt, phù hợp với điều kiện thị trường, thị trường ngoại tệ duy trì ổn định, thanh khoản thị trường thông suốt.
Một số giai đoạn, đồng tiền của nhiều nước trong khu vực biến động rất mạnh trước các áp lực trên thị trường tài chính thế giới nhưng mức mất giá của VNĐ so với USD phù hợp và tương đối ổn định so với xu hướng chung của các đồng tiền.
Tri thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.
Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.