Kỷ nguyên iPhone 'made in India' sắp bắt đầu?

Theo CNN, Apple đang muốn mở rộng dây chuyền sản xuất cho iPhone. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng của Táo khuyết tại Trung Quốc bị ảnh hưởng do chính sách Zero Covid cũng như những căng thẳng về địa chính trị hiện nay, Ấn Độ nổi lên như một giải pháp tiềm năng nhằm thay thế nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Trung Quốc không còn hấp dẫn

Ông Piyush Goyal, Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ, cho biết Apple đã sản xuất 5-7% tổng lượng sản phẩm tại quốc gia Nam Á này. "Nếu tôi không nhầm, Apple đang đặt mục tiêu tăng tới 25% sản lượng của họ ở đây", ông chia sẻ.

Một nhà máy sản xuất iPhone tại Ấn Độ. Ảnh: Bloomberg.

Tuyên bố của ông Goyal được đưa ra trong bối cảnh Foxconn, đối tác sản xuất lớn nhất của Apple, đang tìm cách mở rộng hoạt động tại Ấn Độ sau khi bị gián đoạn nguồn cung nghiêm trọng tại Trung Quốc.

"Về mặt lý thuyết, điều đó có thể thực hiện được. Tuy nhiên, nó sẽ không xảy ra trong một sớm một chiều", ông Tarun Pathak, Giám đốc nghiên cứu của Counterpoint, nhận định.

Thực tế, báo cáo tài chính quý IV/2022 của Apple đã cho thấy kết quả tệ nhất trong 5 năm qua. Nguyên nhân một phần xuất phát từ Trung Quốc. Tháng 10 năm ngoái, các công nhân đã rời khỏi nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới do Foxconn điều hành vì lo ngại về sự bùng phát dịch Covid-19.

Một tháng sau, những cuộc biểu tình bạo lực nổ ra vì công nhân nhà máy bất bình với ban quản lý của Foxconn trong việc thực hiện chính sách lương thưởng. Các vấn đề về nguồn cung tại quốc gia 1,4 tỷ dân cũng đã khiến mẫu iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max trở nên khan hàng trong các mùa mua sắm trọng điểm.

Trên hết, mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang ngày càng căng thẳng. Năm ngoái, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã cấm các công ty Trung Quốc mua chip và các thiết bị sản xuất chip tiên tiến mà không có giấy phép.

Theo GS Willy Shih tại trường Kinh doanh Harvard, Apple sẽ tiếp tục phụ thuộc vào Trung Quốc để có một tỷ lệ sản xuất lớn. Tuy nhiên, ông lớn này cũng đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng. "Nếu có điều gì đó không ổn xảy ra ở Trung Quốc, họ sẽ có một số lựa chọn thay thế”, ông Shih nhận định.

Những tiềm năng từ Ấn Độ

"Ấn Độ là một thị trường cực kỳ thú vị và là trọng tâm sắp tới của chúng tôi. Với hoạt động kinh doanh ở Ấn Độ, chúng tôi đã lập kỷ lục doanh thu hàng quý và tăng trưởng hai con số qua từng năm", CEO Apple Tim Cook chia sẻ trong buổi công bố báo cáo tài chính đầu tháng này.

Ấn Độ cũng là một thị trường đầy hấp dẫn của Apple. Ảnh: Bloomberg.

Ấn Độ chuẩn bị vượt qua Trung Quốc trong năm nay để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới. Lực lượng lao động dồi dào và giá rẻ, bao gồm những công nhân có năng lực kỹ thuật, là những điều thu hút các nhà sản xuất lớn.

Nền kinh tế lớn thứ ba châu Á cũng mang đến một thị trường đầy tiềm năng. Năm nay, Ấn Độ vẫn được dự đoán là quốc gia có nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới, bất chấp những lo ngại về suy thoái toàn cầu.

Chính phủ Ấn Độ cũng đưa ra nhiều chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực sản xuất điện thoại di động. Theo ông Pathak, Ấn Độ nắm giữ 16% sản lượng điện thoại thông minh toàn cầu, trong khi Trung Quốc chiếm tới 70%.

Đến nay, một số nhà sản xuất lớn nhất của Apple đã bơm thêm tiền vào Ấn Độ. Năm ngoái, Foxconn tuyên bố đầu tư nửa tỷ USD vào công ty con ở Ấn Độ. Đầu tuần này, chính quyền bang Karnataka, Ấn Độ, cũng cho biết đang "thảo luận nghiêm túc về các kế hoạch đầu tư" của Foxconn. Trước đó, doanh nghiệp Đài Loan này đã có các nhà máy ở Andhra Pradesh và Tamil Nadu.

Hiện tại, Samsung đã đi trước Apple một bước khi sản xuất 20% sản lượng điện thoại toàn cầu ở Ấn Độ, bên cạnh lượng lớn khác ở Việt Nam.

Ấn Độ không phải là quốc gia hoàn hảo

Dù vậy, việc sản xuất điện thoại ở Ấn Độ đi kèm nhiều thách thức. Theo Ngân hàng Thế giới (WB), lĩnh vực này chỉ chiếm 14% GDP của quốc gia đông dân thứ hai thế giới. Chính phủ Ấn Độ vẫn đang cố gắng gia tăng con số này.

"Một trong những điều Trung Quốc đã làm là luôn xây dựng cơ sở hạ tầng khi có thể. Ấn Độ vẫn chưa có tinh thần đó", ông Shih cho biết.

Ông đánh giá cao việc Trung Quốc thường xuyên đẩy nhanh xây dựng đường cao tốc, cảng và các tuyến giao thông cho phép hàng hóa di chuyển dễ dàng.

"Liệu Ấn Độ có thể xây dựng một phiên bản khác của Thâm Quyến tại đất nước mình? Việc xây dựng những điểm nóng như vậy sẽ không dễ dàng. Điều này đòi hỏi Ấn Độ phải tính đến hàng loạt vấn đề từ hậu cần, cơ sở hạ tầng đến nguồn nhân công sẵn có", GS Pathak bình luận.

Các chuyên gia cho rằng nếu Ấn Độ thu hút được những công ty lớn như Apple, nước này sẽ có thêm sự quan tâm của các doanh nghiệp sản xuất khác. Đây sẽ là một thử thách lớn mang tầm vóc quốc gia dành cho Thủ tướng Narendra Modi.