Ngày 1/9, Bộ Công an có văn bản trao đổi với Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Theo đó, Bộ Công an đề nghị các bộ, ngành tham mưu cho Chính phủ có chính sách kiểm soát khí thải từ phương tiện giao thông. Trong đó, cần bổ sung quy định bắt buộc môtô, xe gắn máy có định kỳ kiểm tra khí thải. Tuy nhiên, việc kiểm tra sẽ đơn giản hóa, không thể đưa vào trạm kiểm định như ôtô.
Cơ quan chức năng cần có chế định liên quan đến bảo hành, bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên phương tiện giao thông kèm các chế tài đủ mạnh nếu cá nhân, tổ chức không chấp hành. Đồng thời, cần bổ sung thông số về khí thải trên giấy chứng nhận kiểm định, màu của tem kiểm định để phân biệt các thông số khí thải.
 |
| Bộ Công an kiến nghị bổ sung quy định bắt buộc môtô, xe máy có định kỳ kiểm tra khí thải nhưng việc kiểm tra sẽ đơn giản hóa, không đưa vào trạm kiểm định như ôtô. Ảnh: H.Q. |
Đối với phương tiện sử dụng năng lượng sạch, thân thiện với môi trường cần có cơ chế, chính sách giảm, miễn phí trước bạ, phí đăng ký, cấp biển số và tăng chi phí này đối với xe chạy bằng nhiên liệu xăng, dầu.
Bộ Công an cũng kiến nghị cần có lộ trình rõ ràng, khả thi hơn về hạn chế xe cá nhân, xe máy và tiến tới cấm xe máy quá niên hạn sử dụng hoặc không đảm bảo an toàn kỹ thuật...
Về trách nhiệm của Bộ Công an, cơ quan này sẽ nghiên cứu, sửa đổi các quy định về đăng ký xe theo hướng bổ sung đầy đủ dữ liệu liên quan đến loại động cơ, loại nhiên liệu, chỉ số khí thải vào dữ liệu đăng ký, quản lý phương tiện...
Đồng thời, Bộ Công an sẽ thiết kế và lắp biển số xe có đặc trưng riêng cho xe xanh (xe điện, xe lai xăng điện…) để phân biệt với phương tiện chạy bằng nhiên liệu xăng, dầu và đề xuất ưu tiên đi trên những tuyến đường mà phương tiện chạy bằng nhiên liệu xăng, dầu không được phép lưu thông.
Theo Bộ Công an, có 5 nguyên nhân làm gia tăng khí thải từ xe cộ làm ô nhiễm không khí, nhất là tại các đô thị, gồm:
Số lượng xe cá nhân, nhất là môtô chạy động cơ xăng tăng nhanh và không kiểm soát về khí khải khi hoạt động.
Các ôtô, nhất là ôtô cá nhân tăng, nhưng phần lớn tiêu chuẩn về khí thải chỉ đạt mức tối thiểu để giảm giá bán.
Công cụ kiểm soát khí thải từ giá xăng, dầu chưa hiệu quả, kiểm soát khí thải từ đăng kiểm chỉ có chỉ số đạt hay không đạt dẫn đến thiếu kích thích chủ xe nâng cao chất lượng phương tiện của mình.
Chính sách thuế, phí liên quan đến phương tiện vẫn áp dụng chung, không có chính sách ưu tiên phương tiện giảm ô nhiễm không khí, phương tiện thân thiện với môi trường để kích thích sản xuất, nhập khẩu, tiêu thụ xe.
Việc hạn chế phương tiện cá nhân một số địa phương đã đưa ra phương án, nhưng tính thực thi rất khó, phụ thuộc nhiều vào sự phát triển phương tiện công cộng, việc quy hoạch và phát triển đô thị.
Cơ quan này đánh giá với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đề ra trong giai đoạn 2021-2025, khả năng cao ở nước ta sẽ bùng nổ phương tiện ôtô cá nhân và xu hướng chuyển từ môtô sang ôtô sẽ nhanh chóng, gây áp lực lớn đến hệ thống hạ tầng và ảnh hưởng đến môi trường.
