Khó dự đoán giá xăng năm sau ở Mỹ

Giá xăng dầu là một trong những yếu tố lớn đóng góp vào lạm phát kỷ lục tại Mỹ trong năm 2022. Ảnh: Reuters.

Theo CNN, người Mỹ chưa từng trải qua giai đoạn nào như năm 2022. Giá xăng lên xuống thất thường suốt cả năm khiến việc dự đoán giá cả trong năm 2023 trở nên khó khăn hơn nữa.

Xung đột Nga - Ukraine và các lệnh trừng phạt khiến giá dầu thô tăng phi mã trong tháng 2. Người tiêu dùng Mỹ không miễn nhiễm với đà tăng giá đột ngột của xăng dầu, ngay cả khi Mỹ mua rất ít dầu thô từ Nga.

Biến động của thị trường xăng dầu tại Mỹ trong năm 2022 lớn hơn nhiều vài năm trước đó, ngay cả trước và trong thời kỳ dịch bệnh.

Lên xuống thất thường

Đến tháng 6, giá xăng trung bình tại Mỹ lần đầu xuyên thủng ngưỡng 5 USD/gallon. Nhưng sau đó, giá nhanh chóng lao dốc mạnh.

Các nguyên nhân bao gồm Mỹ xả kho dầu dự trữ, những lo ngại về một cuộc suy thoái của nền kinh tế Mỹ, các đợt phong tỏa tại châu Á khiến nhu cầu dầu toàn cầu lao dốc.

Đến cuối năm, giá xăng trung bình trên toàn quốc giảm xuống hơn 3 USD/gallon, thấp hơn nhiều mức trước khi xung đột ở Ukraine nổ ra, và ngang bằng giá xăng trung bình vào mùa hè năm 2021.

Nhưng kịch bản tương tự không xảy ra với giá dầu diesel. Giá của loại hàng hóa này chỉ giảm khoảng 20% so với đỉnh hồi tháng 6, bằng một nửa mức giảm của giá xăng.

Giá xăng đã rẻ hơn cách đây một năm, nhưng giá dầu diesel vẫn sát mức kỷ lục trước đó (được thiết lập vào năm 2008). Do xung đột giữa Nga và Ukraine, châu Âu tăng mua dầu diesel Bắc Mỹ và đẩy giá tăng cao.

Không nhiều người Mỹ dùng dầu diesel cho ôtô cá nhân. Nhưng loại nhiên liệu này được hầu hết xe tải hạng nặng sử dụng. Do đó, giá dầu diesel cao vẫn đè nặng lên hầu bao của người tiêu dùng.

Hầu hết công ty vận tải đã chuyển chi phí sang cho người tiêu dùng khi giá dầu diesel tăng cao. Vì vậy, đây là một trong những động lực lớn đẩy lạm phát lên cao.

Bào mòn niềm tin tiêu dùng

Năm nay, sự biến động trong giá xăng dầu đã bào mòn niềm tin của người tiêu dùng Mỹ. Nhưng tác động còn phụ thuộc vào từng khu vực và những thời điểm khác nhau.

Nhiều bang miền Tây nước Mỹ phải đối mặt với giá xăng tăng cao vì công suất lọc dầu hạn chế. Nhưng năm qua, một số tai nạn trong các nhà máy lọc dầu cũng đẩy giá lên cao ở một số khu vực khác.

Người tiêu dùng trên khắp nước Mỹ đều có lúc phải mua xăng với giá đắt hơn, nhưng những đợt tăng giá ở các khu vực không diễn ra cùng lúc.

Các bang cũng có mức thuế đối với nhiên liệu khác nhau. Ngoài ra, sự chênh lệch về thu nhập trung bình cũng tạo ra những ảnh hưởng khác nhau đối với người tiêu dùng ở mỗi khu vực.

Chẳng hạn, tại bang Mississippi, thu nhập trung bình trong tháng 11 là 24,52 USD/giờ (dữ liệu của Bộ Lao động Mỹ). Như vậy, các cư dân sẽ phải làm việc trung bình 1 giờ 41 phút để đủ tiền mua 15 gallon xăng. Mỗi gallon xăng ở bang này có giá trung bình 2,75 USD.

Trong khi đó, ở California, với thu nhập trung bình 37,61 USD/giờ, người dân sẽ phải làm việc trung bình 1 giờ 45 phút để mua 15 gallon xăng có giá trung bình 4,38 USD/gallon.