|
|
Các nhà khoa học đã ước tính tốc độ chạy dựa trên dấu chân hóa thạch bằng cách xác định kích thước cơ thể và độ dài sải chân. Ảnh minh họa: Reuters. |
Theo IFL Science, từ lâu, câu hỏi “Khủng long chạy nhanh đến mức nào?” đã khiến các nhà khoa học tranh luận.
Với các theropods cỡ trung - loài khủng long ăn thịt, đi bằng hai chân, có ba ngón, sinh sống vào cuối kỷ Phấn Trắng (khoảng 145 triệu đến 66 triệu năm trước) - câu trả lời đã rõ ràng: Chúng cực kỳ nhanh. Đây là kết luận rút ra từ một phát hiện hóa thạch mới, được xem là đường dấu chân theropod nhanh nhất từng được ghi nhận trong kỷ Phấn Trắng.
Đường dấu chân mới được phát hiện tại Mông Cổ, trong lớp trầm tích thuộc kỷ Phấn Trắng sớm. Điều này cho thấy sinh vật để lại dấu chân đã sống cách đây khoảng 130-120 triệu năm.
Đáng chú ý, đây không phải một mà là hai đường dấu riêng biệt. Một dấu thuộc về theropod lớn Chapus lockleyi và một thuộc về một loài theropod cỡ trung chưa được định danh, nhiều khả năng thuộc họ Eubrontidae. Trong khi Chapus lockleyi di chuyển với nhịp độ đi bộ thong thả thì cá thể Eubrontidae lại chạy hết tốc lực.
Các nhà khoa học đã ước tính tốc độ chạy dựa trên dấu chân hóa thạch bằng cách xác định kích thước cơ thể và độ dài sải chân. Khi lấy chiều dài sải chân chia cho chiều cao hông của con vật, nhóm nghiên cứu thu được chỉ số sải chân tương đối (không đơn vị). Cụ thể, đi bộ có giá trị 2 trở xuống, chạy nước kiệu từ 2-2,9, còn chạy thực sự là từ 2,9 trở lên.
Con khủng long cỡ trung này đạt 5,25, vượt xa ngưỡng của chuyển động chạy. Điều này cho thấy nó đang ở trạng thái nước rút, gần chạm tốc độ tối đa. Nó được ước tính đang di chuyển với tốc độ khoảng 45 km/giờ, tương đương tốc độ của một vận động viên xe đạp chuyên nghiệp.
 |
| Bản đồ và ảnh chụp hiển thị đường đi của khủng long và các dấu chân gần đó. Ảnh: Science China Press. |
Tính toán này còn được củng cố qua hóa thạch đường dấu chân rất thẳng, các dấu ngón chân in sâu, trong khi dấu gót gần như không xuất hiện, cho thấy một kiểu chạy nước rút.
Theo nhóm tác giả, đây là đường dấu chân theropod nhanh nhất từng được biết đến trong kỷ Phấn Trắng. Kết quả này cũng phù hợp với các mô hình sinh cơ học hiện tại, vốn cho rằng theropod lớn thường di chuyển chậm, trong khi các loài nhỏ và cỡ trung đạt tốc độ cao hơn đáng kể.
Không chỉ củng cố các mô hình vận động của khủng long, phát hiện này còn mở rộng hiểu biết về khả năng chạy và săn mồi của theropod thời cổ đại.
Bạn đang cảm thấy mình đã quá tuổi để học?
Được học - câu chuyện về cô gái 17 mới được đến trường lần đầu và đã trở thành tiến sĩ ngành Sử học về sau - hơn cả một câu chuyện truyền cảm hứng về học tập. Đó là hành trình đi tìm bản ngã của Tara Westover, khi cô đánh mất gia đình mình với những lời cáo buộc nghiệt ngã. Đó là sự trưởng thành về nhận thức trước một thế giới rộng lớn hơn gấp nhiều lần những gì cô được nhồi nhét trước kia. Đó là một hành trình giáo dục mà không phải ai cũng sẽ dễ dàng hoàn thành được. Độc giả có thể tìm hiểu thêm về Được học tại đây.
