Jane Austen sinh năm 1775 tại giáo xứ Steventon, thuộc hạt Hampshire, miền Nam nước Anh. Nơi đây cũng là quê hương của nhà văn hiện thực nổi tiếng thế kỉ 17 Charles Dickens.
Nữ văn sĩ là con gái thứ bảy trong một gia đình đông đúc với tám anh chị em. Cha của bà là mục sư George Austen, đồng thời ông cũng là một học giả có tiếng trong vùng.
Trước kia, dòng họ Austen vốn rất giàu có và sở hữu nhiều điền trang, nhưng đến đời ông nội của Jane Austen thì ngày một sa sút. Do cha mẹ mất sớm, thời thơ ấu, mục sư George Austen và cô em gái lớn lên trong sự chăm sóc của những người họ hàng.
Là một người có học vấn sâu rộng nên vị mục sư rất coi trọng giá trị của tri thức. Ông luôn khuyến khích các con suy nghĩ một cách độc lập và chăm đọc sách.
 |
| Chân dung nhà văn Jane Austen. |
Vào cuối thế kỷ 17, đầu thế kỷ 18, ngay cả với những gia đình quý tộc Anh, việc học tập đối với nữ giới cốt để tìm được một tấm chồng tương xứng. Nhưng George Austen không nghĩ như vậy, với ông con gái cũng nên học hành một cách nghiêm túc để trau dồi trí tuệ.
Năm 1783, Jane và chị gái là Cassandra được gửi tới học tại Oxford. Ở đây, hai chị em bà nhanh chóng bộc lộ năng khiếu nghệ thuật.
Nếu như cô chị Cassandra yêu thích hội họa thì cô em Jane lại rất hứng thú với việc làm thơ. Lớn lên bên nhau, cùng nhau đi học xa nhà nên giữa chị em họ có một sự gắn bó đặc biệt như hình với bóng.
Sau này, Jane trở thành người mẫu trong nhiều bức chân dung của cô chị Cassandra. Tình chị em giữa họ cũng chính là nguồn cảm hứng để nhà văn viết nên tiểu thuyết Lý trí và tình cảm.
Trong bộ ba tiểu thuyết nổi tiếng của Jane Austen là Kiêu hãnh và định kiến, Lý trí và tình cảm, Emma; bà đều xây dựng hình tượng những nhân vật nữ kiên cường, có chính kiến trong tình yêu, dám đấu tranh để dành được hạnh phúc. Các tác phẩm luôn khép lại bằng cái kết tràn đầy hạnh phúc. Đám cưới như minh chứng cho tình yêu vĩnh hằng.
Nhưng tiếc rằng lúc sinh thời tình yêu và hạnh phúc lứa đôi không mỉm cười với Jane Austen. Mối tình đầu và cũng là duy nhất của bà là Tom Lefroy, còn được biết đến dưới cái tên Thomas Langlois Lefroy, người mà sau này trở thành một chính trị gia nổi tiếng của Ireland. Họ gặp nhau vào năm 1895 khi Tom tới thăm vùng Steventon. Ngay từ lần gặp đầu tiên Jane đã bị lôi cuốn bởi vẻ lịch lãm của chàng luật sư trẻ tuổi.
 |
| Ấn bản mới nhất của tiểu thuyết Kiêu hãnh và định kiến. |
Nhưng Tom Lefroy tỏ ra kiêu ngạo và không để ý tới bà, nhưng cuối cùng ông cũng bị thu hút bởi sự thông minh của nữ văn sĩ. Họ yêu nhau say đắm, Tom muốn cưới Jane, nhưng bị gia đình ngăn cản quyết liệt. Cha ông muốn con trai bước chân vào chính trường. Để thành công trên con đường chông gai này, chàng luật sư trẻ tuổi cần có sự hậu thuẫn từ gia đình vợ. Một cô gái như Jane sẽ không giúp gì được cho Tom.
Họ chia tay vào đầu năm 1896, vài tháng sau Jane Austen bắt tay vào viết tiểu thuyết nổi tiếng nhất trong sự nghiệp của bà là Kiêu hãnh và định kiến. Nhân vật nam chính Fitzwilliam Darcy mang dáng dấp của Tom Lefroy. Cái kết có hậu của tác phẩm có lẽ là niềm ao ước mà suốt đời Jane Austen không bao giờ chạm tới. Bà không kết hôn, sống lẻ bóng đến cuối đời.
Năm 1799, Tom Lefroy kết hôn với Mary Paul. Ông đã đặt tên cho cô con gái thứ hai của mình là Jane Lefroy. Đây có lẽ là cách mà Tom tưởng nhớ đến mối tình dang dở. Một điều trùng hợp nữa đó là Jane Lefroy cũng chưa từng kết hôn và rất thần tượng Jane Austen.
Cuộc đời đầy thăng trầm của nữ nhà văn người Anh nhiều lần được tái hiện trên màn ảnh rộng. Mối tình không trọn vẹn của bà là nguồn cảm hứng để đạo diễn Julian Jarrold làm nên bộ phim tiểu sử lãng mạn Becoming Jane. Tác phẩm điện ảnh này được dựa trên một phần cuốn tiểu sử Becoming Jane Austen của nhà nghiên cứu Jon Hunter Spence.
 |
| Hai diễn viên Anne Hathaway và James McAvoy hóa thân thành Jane Austen và Tom Lefroy trong bộ phim Becoming Jane sản xuất năm 2007. |
Hình ảnh cô tiểu thư xinh đẹp, thông minh và khoáng đạt Jane Austen được nữ diễn viên Anne Hathaway thể hiện rất thành công. Nam diễn viên James McAvoy hóa thân thành chàng luật sư Tom Lefroy. Với chi phí sản xuất chỉ 16,5 triệu USD, bộ phim đã mang về doanh thu gần 40 triệu USD và nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới phê bình.
Jane Austen mất năm 1817 ở Winchester vì hội chứng suy thượng thận hay còn gọi là bệnh Addison. Những năm tháng cuối đời bà luôn bị bệnh tật hành hạ, khiến nữ văn sĩ cảm thấy mệt mỏi, khó thở nên buộc phải trói mình trên giường bệnh. Jane Austen ra đi trong vòng tay người chị gái Cassandra, người suốt đời sống trong cảnh đơn chiếc như em gái.
