Iran hôm 11/1 nói họ đã vô tình bắn hạ máy bay chở khách của Ukraine vì nhầm lẫn phi cơ là mục tiêu thù địch, theo hãng thông tấn bán chính thức ISNA.
Máy bay đã bay gần một cơ sở quân sự của lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), ISNA cho hay, trích dẫn một thông cáo của quân đội.
Sẽ truy cứu trách nhiệm lực lượng bắn nhầm máy bay Ukraine
Thông cáo của IRGC hôm 11/1 cho biết những người chịu trách nhiệm về vụ việc sẽ được giao cho tòa án binh xử lý.
"Quân đội đã ở mức sẵn sàng cao nhất", thông cáo nêu. "Trong điều kiện như vậy, vì lỗi của con người và sự vô ý, máy bay đã bị bắn trúng". IRGC xin lỗi và nói họ sẽ nâng cấp hệ thống để ngăn ngừa những sai lầm tương tự trong tương lai.
 |
| Các nhân viên của Red Crescent kiểm tra mảnh vỡ của máy bay hãng Ukraine International Airlines rơi sau khi cất cánh từ sân bay Imam Khomeini của Iran. Ảnh: Reuters. |
Trên Twitter, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif nói thảm kịch xuất phát từ "lỗi con người" và "chủ nghĩa phiêu lưu của Mỹ".
"Lỗi lầm không thể tha thứ"
"Một ngày buồn. Kết luận ban đầu từ cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang: Lỗi của con người, trong lúc khủng hoảng do chủ nghĩa phiêu lưu của Mỹ gây ra, đã dẫn đến thảm kịch", ông nói. "Chúng tôi xin bày tỏ sự hối tiếc, xin lỗi và chia buồn sâu sắc đến người dân chúng ta, đến gia đình các nạn nhân và đến các quốc gia bị ảnh hưởng".
Tổng thống Iran Hassan Rouhani cũng đã bày tỏ trên Twitter rằng đây là "lỗi lầm không thể tha thứ". "Cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang đã kết luận rằng rất đáng tiếc, tên lửa bị bắn đi do lỗi của con người đã gây ra vụ rơi máy bay Ukraine kinh hoàng và cái chết của 176 người vô tội", ông nói. "Cuộc điều tra vẫn đang được tiếp tục để xác định và khởi tố bi kịch khủng khiếp và lỗi lầm không thể tha thứ này".
"Cộng hòa Hồi giáo Iran hối tiếc sâu sắc về sai lầm thảm khốc này", ông Rouhani viết trong một tweet khác. "Xin gửi tâm tư và lời cầu nguyện đến những gia đình đau thương. Tôi xin bày tỏ sự chia buồn sâu sắc".
Việc Iran thừa nhận trách nhiệm về vụ tai nạn có khả năng thổi bùng ngọn lửa chống chính quyền sau nhiều ngày người dân đứng về phía các nhà lãnh đạo vì cái chết của tướng Soleimani. Ông được coi là một biểu tượng quốc gia và hàng trăm nghìn người đã tham gia các lễ đưa tang ông trên khắp đất nước.
Tuy nhiên đại đa số nạn nhân trong vụ rơi máy bay là người Iran hoặc người Canada gốc Iran, và thảm kịch xảy ra vài tuần sau khi chính quyền trấn áp các cuộc biểu tình trên toàn quốc do giá xăng dầu tăng vọt.
"Việc chính phủ Iran nhận trách nhiệm là bước đi đúng đắn và việc này giúp mọi người tiến thêm một bước", Payman Parseyan, một người Canada gốc Iran nổi bật trong cộng đồng, nói. Ông đã mất nhiều người bạn trong vụ việc.
"Tôi nghĩ rằng cuộc điều tra sẽ tiết lộ việc này cho dù họ có thừa nhận hay không. Điều này sẽ cho họ một cơ hội để giữ thể diện".
 |
| Tổng thống Iran Hassan Rouhani trong cuộc gặp gia đình tướng Qassem Soleimani, người đã thiệt mạng trong cuộc không kích của Mỹ tại Iraq. Ảnh: AP. |
Chiếc Boeing 737-800, mang số hiệu PS752, của hãng Ukraine Interntional Airlines rơi không lâu sau khi cất cánh từ Tehran sáng 8/1, khiến toàn bộ 176 người trên máy bay thiệt mạng, trong đó có 63 công dân Canada. Cho đến hôm 10/1, Iran vẫn phủ nhận việc bắn tên lửa làm rơi máy bay, cáo buộc chính phủ các nước phương Tây tiến hành "tâm lý chiến".
Iran ban đầu thông báo chiếc Boeing 737-800 gặp trục trặc kỹ thuật chỉ vài phút sau khi cất cánh từ sân bay Imam Khomeini ở thủ đô Tehran đi Kiev, Ukraine.
Nhiều đoạn video được tiết lộ sau đó mở ra nghi vấn máy bay chở khách bị bắn rơi bởi tên lửa đất đối không. Giới chức Iran sau đó đề cập khả năng máy bay va chạm với thiết bị bay không người lái.
Thảm họa xảy ra vài tiếng sau khi Iran phóng nhiều tên lửa vào hai căn cứ ở Iraq có quân đội Mỹ đồn trú. Động thái nhằm trả thù cho cái chết của tướng Qasem Soleimani, một lãnh đạo Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
Đài truyền hình nhà nước Iran ngày 10/1 cho biết nước này đã gửi lời mời cho Ukraine và Boeing tham gia điều tra về thảm kịch. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi đã hoan nghênh chuyên gia từ các nước có công dân thiệt mạng trong thảm họa tham gia điều tra.
Ngoại trưởng Ukraine Vadym Prystaiko tối 10/1 tuyên bố họ sẽ yêu cầu bồi thường nếu đúng máy bay bị bắn hạ bởi tên lửa. Trước đó, ông cho biết Washington đã cung cấp cho Kiev “dữ liệu quan trọng” về vụ rơi máy bay.
