Trong thế giới động vật, động tác nhe răng ra không phải lúc nào cũng biểu thị niềm hân hoan phấn khởi. Với một con khỉ, dấu hiệu đó có thể truyền đạt sự sợ hãi, hạnh phúc hoặc hung hãn, nhưng để phân biệt được những cảm xúc này thì phải nhìn vào mắt nó. Con người cũng vậy. Nếu đôi mắt không cười, vậy thì nụ cười có thể chỉ mang tính lừa dối. Hãy nghĩ tới hình ảnh nhân vật Joker trong phim điện ảnh Hiệp sĩ Bóng đêm. Hắn ta vừa nhoẻn miệng cười, vừa cắt cổ người khác.

Ồ, những đôi mắt biết nói ấy. Có rất nhiều thông điệp bằng lời nói được thể hiện qua quá trình giao tiếp không lời bằng ánh mắt: “Anh ta coi thường tôi”, “Anh ta lạnh lùng như băng ấy”, “Anh ta đang quyến rũ tôi”, “Anh ta khiêu khích tôi”... Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, là tấm gương phản chiếu nội tâm. Quan sát thật kỹ, đôi mắt một người có thể bộc lộ cảm xúc của họ ngay cả trước khi họ mở lời. Đôi mắt còn có thể là công cụ thuyết phục đầy sức mạnh.

Ảnh minh họa. Nguồn: Freepik.

Phụ nữ thường dùng động tác khẽ cúi đầu với ánh mắt ngước lên để thuyết phục đàn ông một chuyện gì đó. (Nếu bạn đang tự hỏi kỹ thuật ngước mắt như thế nào, hãy tra trên Google bức hình Công nương Diana với ánh mắt kiểu thiếu nữ mang đậm dấu ấn của bà. Bạn thấy đấy, bà ấy ngượng ngùng ngước lên với cằm khẽ hạ xuống. Không hề ngoa khi nói, bà là bậc thầy trong động tác ngước mắt này...)

Người đời đã tuyên truyền một quan niệm sai lầm, rằng những kẻ nói dối sẽ gặp khó khăn khi phải duy trì giao tiếp bằng ánh mắt. Tuy nhiên, một khi nhận thức được khuôn mẫu này, rất nhiều người có thể kiên trì giữ được ánh mắt không hề nao núng. Các dấu hiệu có thể vạch trần sự gian dối là miệng giật giật, thường xuyên gãi tai, hoặc hành động co duỗi tay chân không rõ lý do.

Trước khi đánh giá ngôn ngữ cơ thể, hãy luôn cân nhắc tới sự khác biệt văn hoá. Một số tín hiệu phi ngôn ngữ mang tính phổ quát, dễ hiểu; nhưng những tín hiệu khác lại dẫn tới những hiểu lầm tai hại nếu ta hiểu sai. Giả sử bạn lên kế hoạch đi du lịch, hãy nghiên cứu qua các dấu hiệu phi ngôn ngữ đặc trưng điển hình của việc khen ngợi hay xúc phạm ở vùng đất bạn sẽ tới.

Ví dụ, ký hiệu “thích” đặc trưng của Facebook (hình ảnh ngón tay cái giơ lên) trong văn hoá châu Âu mang nghĩa “được thôi”, “tuyệt vời”, “số một” hoặc là tín hiệu xin đi nhờ xe. Tuy nhiên ở Hy Lạp, ký hiệu này lại có nghĩa là “xuống địa ngục đi”, nhất là khi đi kèm động tác vung tay lên xuống. Ở Nhật, nó lại có nghĩa là “số năm” hoặc “một người đàn ông”.

Làm thế nào để bạn nâng cao kỹ năng đọc ngôn ngữ cơ thể của mình?

Hãy chọn xem một bộ phim câm đen trắng thật hay trong rạp chiếu cổ điển và cố gắng phỏng đoán hành động của các nhân vật dựa vào những cử chỉ của họ. Phim câm là món khai vị tuyệt hảo để quan sát ngôn ngữ cơ thể, bởi việc không có âm thanh buộc các diễn viên phải bộc lộ biểu cảm qua hình thể của mình.

Khi bạn đoán trúng 8/10 hành động diễn ra trong một bộ phim câm, hãy tiếp tục luyện tập ở cấp độ cao hơn. Hãy xem một bộ phim bình thường và tắt tiếng. Thử thách này sẽ khó nhằn hơn nhiều bởi những đoạn hội thoại và các hiệu ứng âm thanh thường cung cấp thông tin về bối cảnh cho hành động. Khi bạn có thể ghi được 8/10 điểm dự đoán chính xác với những bộ phim “bình thường” bị tắt tiếng, hãy bắt đầu đọc ngôn ngữ cơ thể từ những người xung quanh bạn.

Hãy nhớ xem xét bức tranh toàn cảnh. Đừng vội kết luận khi mới chỉ dựa vào một hay hai tín hiệu, và quan trọng nhất, đừng kết luận rằng những suy đoán của bạn là sự thật cuối cùng. Kỹ năng đọc hiểu ngôn ngữ cơ thể có thể giúp bạn hiểu rõ hơn cảm xúc của người khác, nhưng nó không phải bộ môn khoa học chính xác.

Thỉnh thoảng, hãy kiểm tra chính ngôn ngữ cơ thể của bản thân mình và so sánh nó với những suy nghĩ có ý thức của bạn, xem chúng có khớp với nhau không? Đừng quên là ngôn ngữ cơ thể truyền đạt những cảm xúc chưa được chọn lọc trong tiềm thức của bạn. Bạn sẽ hiểu được thêm rất nhiều điều về chính bản thân mình nếu lựa chọn việc chú tâm vào chúng.