Trong những ngày đầu khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt, binh lính và dân thường Ukraine đã tập hợp mọi lực lượng phòng thủ, tìm cách làm chậm bước tiến của lực lượng Moscow.
Họ cho nổ tung các cây cầu, sử dụng xe buýt làm rào chắn tạm thời và hàn các thanh ray thép cũ, gọi là “con nhím”, để đẩy lùi xe tăng Nga. Theo một số hình ảnh vệ tinh mới nhất, họ có thể cũng đang sử dụng một trong những phương pháp phòng thủ lâu đời nhất trên thế giới: Đó là nước.
Hình ảnh vệ tinh từ công ty Planet Labs PBC và một vài nghiên cứu cho thấy một vùng đất ngập nước rộng lớn ở phía bắc Kyiv, thủ đô của Ukraine. So sánh hình ảnh chụp vào ngày 22/2 và 28/2, vùng đất ngập nhiều nước hơn đáng kể.
 |
| Hình ảnh vệ tinh từ công ty Planet Labs PBC so sánh tình trạng ngập tại khu vực ngoại ô Kyiv ngày 22/2 và 28/2. Ảnh: Washington Post. |
Washington Post không thể xác nhận tình trạng này là vô tình hay cố ý, nhưng Planet Labs đã tham khảo ý kiến của các nhà phân tích và tin rằng người Ukraine cố tình làm vậy. Nếu đúng là thật, đây chính là ví dụ mới nhất về cách phòng thủ có từ nhiều thế kỷ trước.
Marta Kepe, nhà phân tích quốc phòng cấp cao của Rand Corp, cho biết: “Khi phòng thủ, bạn cố gắng tận dụng những gì mình có, từ chiến hào, pháo đài cho tới boongke. Nhưng nhiều người thường quên mất rằng các con sông, đầm lầy và tuyến phòng thủ trên mặt nước cũng là công cụ hữu ích”.
Bà Kepe nói thêm nếu tình trạng trên là cố ý, "đó có thể là những gì người Ukraine đang cố gắng làm - sử dụng nước để ngăn các lực lượng Nga tiến gần Kyiv".
Khu vực ngập lụt nằm ở phía bắc Kyiv trên bờ sông Dnepr, một phần ở phía đông, nơi đoàn xe dài hơn 64 km của quân đội Nga bị đình trệ trong nhiều ngày. Các quan chức Mỹ cho rằng sự đình trệ này một phần là nhờ nỗ lực của Ukraine.
 |
| Tình trạng ngập tại khu vực phía bắc thủ đô Kyiv. Ảnh: Twitter. |
Bà Kepe cho biết ngập lụt có chủ ý trong chiến đấu - để dựng hàng rào hoặc phá hủy một khu vực - được gọi là “tác chiến thủy lực” và thường được sử dụng để bổ sung cho chiến lược phòng thủ.
“Ukraine đang tiến hành chiến dịch phòng thủ trên lãnh thổ của mình", bà nói. "Theo đó, tôi cho rằng họ có thể sử dụng kiến thức siêu việt về địa hình để làm lợi thế. Các hoạt động thủy lực đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về địa hình".
Hà Lan có lẽ là nước sử dụng nhiều nhất chiến lược lấy nước làm vũ khí. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy từ những năm 1500-2000, khoảng 1/3 trận lũ lụt ở phía tây nam đất nước là do cố ý trong thời chiến.
Theo nghiên cứu, chiến thuật này thường không hiệu quả, gây ra những hậu quả sâu rộng đối với đất đai và cư dân địa phương.
Nước được sử dụng ở những nơi khác tại châu Âu như tuyến phòng thủ tự nhiên trong Thế chiến 2.
Ví dụ nổi tiếng nhất về chiến lược này là vào năm 1938, khi Trung Quốc phá vỡ đê sông Hoàng Hà để làm chậm bước tiến của quân đội Nhật Bản trong chiến tranh Trung - Nhật lần thứ hai. Trận lụt đã tàn phá khu vực này và được gọi là "hành động chiến tranh môi trường lớn nhất trong lịch sử".
Bà Kepe nói chiến thuật này có thể được “tích hợp vào kế hoạch phòng thủ quốc gia, nhưng cần được coi là phương án cuối cùng, trong trường hợp muốn tận dụng mọi phương tiện phòng thủ".
