Một máy bay không người lái của Hezbollah bị lực lượng không quân Israel chặn trên bầu trời miền Bắc Israel sáng 25/8. Ảnh: Guardian. |
Suốt nhiều tuần, người Israel đã chờ đợi trong lo lắng về một cuộc tấn công lớn từ Hezbollah nhằm trả đũa cho vụ ám sát Fuad Shukur - chỉ huy cấp cao của nhóm này - hồi tháng 7.
Theo CNN, từ những lời đe dọa của Hezbollah, hàng loạt chuyến bay bị hủy ở hai bên biên giới, chính phủ nhiều nước kêu gọi công dân rời khỏi Lebanon và Israel, và nhiều bên nỗ lực ngoại giao không ngừng nghỉ để ngăn chặn căng thẳng xuyên biên giới biến thành một cuộc chiến toàn diện trong khu vực.
Dẫu vậy, New York Times nhận định người Israel thức dậy vào buổi sáng cuối tuần vừa qua (25/8) và nhận thấy cuộc tấn công họ lo sợ từ lâu dường như đã kết thúc từ trước khi nó bắt đầu, ít nhất là trong tương lai gần.
Ngôn ngữ kiềm chế
Cả Israel và Hezbollah đều nhanh chóng tuyên bố chiến thắng.
Rạng sáng 25/8, Israel “tấn công phủ đầu” Hezbollah, nhằm vào các bệ phóng tên lửa ở miền Nam Lebanon được lập trình bắn theo hướng Tel Aviv vào lúc 5h. Trong khi đó, Hezbollah bắn loạt tên lửa và máy bay không người lái vào miền Bắc Israel, khiến một sĩ quan hải quân thiệt mạng.
Sáng 25/8, cả hai bên lên tiếng với ngôn ngữ kiềm chế.
Hezbollah thông báo đã hoàn thành "giai đoạn đầu tiên" trong kế hoạch trả đũa cho vụ ám sát chỉ huy cấp cao Fuad Shukr. Tuyên bố cũng ám chỉ lực lượng này có thể sẽ không tiếp tục ngay lập tức và coi như tạm thời hoàn thành nhiệm vụ.
Cùng lúc, Yoav Gallant - Bộ trưởng Quốc phòng Israel - cho biết đã trao đổi với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Lloyd J. Austin III. Theo tuyên bố từ văn phòng ông Gallant, hai bên đã “thảo luận về tầm quan trọng của việc tránh leo thang trong khu vực”.
Trong bài phát biểu chiều 25/8, Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố chuỗi hành động của Israel vào buổi sáng “không phải hồi kết”. Tuy nhiên, tại thời điểm đó, cuộc sống ở Israel phần lớn đã trở lại bình thường.
Thủ lĩnh Hezbollah phát biểu tại đám tang của ông Fuad Shukur hôm 1/8. Ảnh: New York Times. |
Tối 25/8, thủ lĩnh Hezbollah, Hassan Nasrallah, cho hay nhóm đã tấn công một căn cứ tình báo của Israel ở Glilot ngay phía bắc Tel Aviv. Ông nhấn mạnh nếu kết quả khả quan, Hezbollah sẽ khép lại vụ việc này. Tuy nhiên, nếu thất bại, Hezbollah có quyền đáp trả sau đó.
Theo Ehud Yaari - thành viên Viện Washington về Chính sách Cận Đông, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Israel, dựa trên thông tin tình báo, Israel đã quyết định ngăn chặn cuộc tấn công của Hezbollah vào hôm 25/8, nhưng “không vượt quá” giới hạn. Ông cho biết các mục tiêu Israel đánh chặn cách Lebanon chưa đầy 48 km.
Israel khẳng định tập trung vào ngăn chặn mối đe dọa từ kho vũ khí của Hezbollah, như tên lửa và máy bay không người lái, nhắm vào lực lượng và thường dân nước này. Tel Aviv không chủ trương phá hủy các tài sản khác hoặc cơ sở hạ tầng rộng lớn của Hezbollah.
Còn Hezbollah dường như đang "báo hiệu mọi chuyện đã xong", ông Yaari nhận định. "Đồng thời, họ nói đây là giai đoạn trả đũa đầu tiên, để ngỏ khả năng thực hiện nhiều hành động hơn nữa, nếu họ nhận được ‘đèn xanh’ từ phía Iran", ông nói thêm.
Chưa thể chắc chắn
Dẫu vậy, sau các đợt tấn công, Trung Đông vẫn trong tình trạng căng thẳng, với tương lai những ngày sắp tới chưa chắc chắn. “Tình hình có thể diễn biến theo giai đoạn. Căng thẳng có thể leo thang dần dần”, ông Ehud Yaari cảnh báo.
Iran - một nước thân với Hezbollah - vẫn đang để ngỏ những bước đi tiếp theo với Israel. Tehran khẳng định sẽ trả đũa Tel Aviv sau vụ thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát trong lúc tới thủ đô dự lễ nhậm chức của tân tổng thống Iran. Israel chính thức nhận trách nhiệm về cái chết của ông Shukr, nhưng im lặng trước vụ việc của ông Haniyeh.
Trong nhiều tháng, Hezbollah và Israel đã đụng độ “ăn miếng trả miếng” xuyên biên giới. Trong ảnh là đống đổ nát ở Kfor gần thị trấn Nabatieh, Lebanon Ảnh: Sky News. |
Các sự kiện hôm 25/8 làm gia tăng rủi ro cho các nhà ngoại giao ở Cairo (Ai Cập) đang đàm phán thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin cho cuộc chiến ở Gaza. Nhiều nước như Mỹ, Qatar và Ai Cập, đang nỗ lực hy vọng thỏa thuận chấm dứt xung đột giữa Israel và Hamas suốt 10 tháng qua có thể xoa dịu khu vực.
Trong nhiều tháng, Hezbollah và Israel đã đụng độ “ăn miếng trả miếng” xuyên biên giới. Hezbollah bắt đầu nổ súng để thể hiện sự đoàn kết với Hamas sau khi Hamas tấn công miền Nam Israel hồi tháng 10/2023.
Giao tranh giữa Israel và Hezbollah dữ dội hơn trong những tuần gần đây. Giới phân tích mô tả hai bên đang tham gia vào chiến tranh tiêu hao, khi một cuộc chiến tranh toàn diện sẽ tàn phá cả Israel lẫn Hezbollah.
Tên lửa và rocket của Hezbollah có thể vươn tới hầu hết lãnh thổ Israel và có khả năng làm tê liệt một số khu vực của nước này trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Tuy nhiên, lực lượng này cũng phải cân nhắc giữa mong muốn trả thù và rủi ro bị phản ứng dữ dội tại quê nhà Lebanon - nơi vốn sa lầy trong tình trạng hỗn loạn chính trị và kinh tế.
Israel từ lâu đã sẵn sàng cho một cuộc chiến ở Lebanon, thậm chí có lẽ còn chuẩn bị kỹ lưỡng hơn nhiều so với mặt trận phía nam, nơi Hamas bất ngờ tấn công vào tháng 10/2023.
Hàng chục nghìn cư dân từ các thị trấn và làng mạc ở cả hai bên biên giới Israel với Lebanon đã phải rời bỏ nhà cửa trong 10 tháng qua. "Đây là một bước tiến bổ sung nhằm thay đổi tình hình ở phía bắc và đưa người dân trở về nhà an toàn", ông Netanyahu nói về động thái của Israel hôm 25/8, nhưng không nhắc tới ngày cụ thể.
Vấn đề Trung Đông
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Châu Phi - Trung Đông: Những vấn đề chính trị và kinh tế nổi bật". Cuốn sách giới thiệu cuộc cải cách thể chế chính trị và kinh tế ở châu Phi và Trung Đông từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay. Cuốn sách bao trùm nhiều vấn đề về sắc tộc, khả năng giải quyết mâu thuẫn sắc tộc, tôn giáo, chính sách của các nước lớn, dầu mỏ, khí đốt ở hai khu vực này,...