Vỗ tay trở thành một hành động được nhiều người thực hiện. Với hơn 1/3 dân số thế giới sống dưới cảnh phong tỏa, việc bước ra ban công vào buổi tối, mở tung cửa sổ, và cổ vũ các y bác sĩ trong cuộc chiến chống Covid-19 đã lan rộng ra toàn cầu.
Hành động này - cũng virus và các biện pháp phong tỏa - đã lan từ Vũ Hán, Trung Quốc đến các ngôi làng có từ thời trung cổ của Lombardy, từ Milan đến Madrid, đến Paris, và giờ là London.
Tại Istanbul, Atlanta, Buenos Aires và Tamil Nadu, Ấn Độ, người dân còn đứng lên hoan hô các nhân viên y tế.
 |
| Mọi người cổ vũ các nhân viên y tế từ căn hộ của mình ở Rivas-Vaciamadrid, Tây Ban Nha. Ảnh: AP. |
“Chúng tôi nợ họ rất nhiều”
Ở Anh, hàng triệu người vào tối 26/3 đã ra ban công cổ vũ các nhân viên của Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS). Các nhân viên này đang phải chuẩn bị đón làn sóng bệnh nhân vào các phòng chăm sóc đặc biệt. Các y tá đã kiệt sức, một số người mặc túi đựng rác vì thiếu đồ bảo hộ.
Gần như ngay lập tức, hàng nghìn bài viết, hình ảnh và video clip ngắn về những người vỗ tay đã xuất hiện trên Twitter. Từ Thủ tướng Anh Boris Johnson, cư dân ở phía nam London, đến Hoàng tử George, Công chúa Charlotte và Hoàng tử Louis. Những địa điểm từ lớn đến nhỏ, từ London Eye đến Shard đến các thư viện địa phương, đều sáng lên “màu xanh NHS”.
“Chúng tôi nợ họ rất nhiều”, ông James O’Neill, 58 tuổi, người vỗ tay từ khu vườn phía sau nhà của ông ở khu phố Battersea của London nói với Washington Post.
 |
| Người dân vỗ tay từ ban công ủng hộ nhân viên y tế tại Brussels vào ngày 25/3. Ảnh: AP. |
Ông là một trong số 1,5 triệu người Anh có nguy cơ bị nhiễm và không được rời khỏi nhà trong ba tháng. “Làm việc trong bệnh viện tại thời điểm này chắc rất đáng sợ. Chỉ việc đi bộ xung quanh đã khiến tôi sợ hãi”, ông nói.
Hiện tượng người dân reo hò vào buổi tối bắt đầu vào giữa tháng 1 tại thành phố Vũ Hán bị phong tỏa ở Trung Quốc. Mạng xã hội tại đây đã lan truyền bài đăng về giọng nói hét lên từ các tòa nhà chung cư cao tầng. Họ đã hét lên “jiāyóu!” - từ có nghĩa đen là có nghĩa là thêm dầu nhưng cũng được dùng với ý nghĩa “hãy tiếp tục chiến đấu”.
Phong trào này lan sang Italy. Những người dân trong khu vực bị phong tỏa đập vào chậu, chơi đàn accordion và vẫy cờ. Và, vì là người Italy, họ cũng đã hát, từ opera đến tiếng hô cổ vũ bóng đá.
Ở Siena, người dân thể hiện bài hát dân gian truyền thống của vùng Tuscany “Il Canto della Verbena (Và trong khi Siena ngủ)” có từ thời Trung cổ.
Đến giữa tháng 3, những nhóm đầu tiên thực hiện việc này ở Italy đã dùng mạng xã hội kêu gọi vỗ tay cùng nhau để cổ vũ các bác sĩ và y tá mạo hiểm mạng sống của họ trong các bệnh viện để chăm sóc cho bệnh nhân nhiễm virus.
Tuy nhiên, việc cổ vũ ở Italy cũng chuyển sang những hình thức ít gây tiếng động và ít thường xuyên hơn khi lệnh phong tỏa đã bước sang tuần thứ ba.
Thành phố Florence tại Italy tuần trước đã ngưng vỗ tay để tôn trọng người chết, thể hiện sự đoàn kết với những người đang đau khổ và thương tiếc người thân họ, theo tờ Corriere della Sera.
Những "anh hùng" của đất nước
Đối mặt với tình trạng số ca nhiễm và số người tử vong tăng vọt, người dân Tây Ban Nha trong tình trạng phong tỏa cũng chia sẻ các lớp học trực tuyến với nhau, học yoga bằng ứng dụng Zoom, chơi trò chơi qua ban công và gặp nhau qua ứng dụng gọi video Houseparty.
Nhưng có lẽ điểm nổi bật mỗi ngày là lúc 8 giờ tối. Người dân sẽ nhoài ra cửa sổ để chúc mừng các “anh hùng” - cách người dân gọi các nhân viên y tế và lực lượng an ninh của đất nước.
“Tiếng vỗ tay lúc 8 giờ tối cho chúng tôi, những người đã sống dưới lệnh phong tỏa 13 ngày và có thể còn hơn thế nữa, cảm giác thoải mái”, ông Emanuel Diaz, người sống ở trung tâm Madrid nói với Washington Post. “Nói thật là đó là điều tôi mong đợi mỗi ngày”.
Đối với Diaz và những người khác, khoảnh khắc vỗ tay hàng đêm mang lại cho họ cảm giác ở trong cộng đồng.
“Thật kỳ lạ khi sống ở một nơi mà không biết ai ở đó. Tôi sống ở đây như một con ma cho đến khi tôi bắt đầu đi ra ban công và làm quen với hàng xóm của mình”, ông nói.
“Hàng xóm của tôi trên ban công đã nói với tôi đêm qua rằng khi chuyện này kết thúc, ông ấy sẽ qua đường và uống bia với tôi”, ông Diaz kể.
Trong tuần này, cảnh sát và xe cứu thương ở Tây Ban Nha cũng tham gia vào khoảnh khắc đó bằng cách nháy đèn báo động trước sân trượt băng Madrid, nơi đang được trưng dụng làm nhà xác.
Ở Paris, âm thanh cổ vũ rất lớn. Nó vang vọng xuống những đại lộ rộng, xuyên qua những bức tường đá dày và vào cả những khoảng sân yên tĩnh, nơi người Paris tụ tập để vỗ tay, ngay cả khi căn hộ của họ không đối diện với mặt đường.
Trong một bài xã luận hôm 26/3, tờ Le Monde của Pháp lập luận rằng việc hỗ trợ cho nhân viên y tế là điều cần thiết nhưng phải vượt ra ngoài tiếng vỗ tay hàng đêm. Cách thực sự để hỗ trợ các chuyên gia y tế là thực hiện nghiêm túc các quy tắc cách ly xã hội, tờ Le Monde viết. Một số người ở Pháp và trên khắp châu Âu đã từ chối tuân theo các hướng dẫn của chính phủ.
“Bằng cách tôn trọng và thực thi các quy tắc ngăn chặn dịch và bằng cách đặt thay đổi hành vi của họ theo lợi ích chung, mọi người có thể gián tiếp giảm bớt gánh nặng cho nhân viên y tế”, Le Monde viết trong bài xã luận. “Không ai nên cảm thấy mình không có trách nhiệm trong việc này”.
Ở Đức, nhiều người đã cố gắng bắt đầu phong trào vỗ tay thường xuyên cho nhân viên y tế, nhưng việc này không đạt được hiệu quả như ở các thành phố khác.
Chính quyền Berlin cho biết, những tràng pháo tay vào ngày 20/3 đã xuất hiện trên “một số đường phố” tại khu vực lân cận Prenzlauer Berg và Kreuzberg “trong vài phút”.
Thỉnh thoảng có thể nghe thấy tiếng hoan hô, một thông cáo báo chí ghi nhận. Các bệnh viện Đức vẫn chưa chịu áp lực ở những nơi khác ở châu Âu, nhưng các cơ quan y tế Đức nhấn mạnh rằng nước này chỉ “chưa” chịu áp lực.
 |
| Nhân viên y tế đáp lời khi họ được cổ vũ bởi những người bên ngoài bệnh viện Fundación Jiménez Díaz ở Madrid vào ngày 25/3. Ảnh: Washington Post. |
Cư dân của các thành phố trên khắp Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu cổ vũ các nhân viên y tế vào tuần trước, cùng với đèn phòng khách chớp tắt, tiếng còi xe và huýt sáo.
“Cảm ơn vì lần cổ vũ thứ ba tại Thổ Nhĩ Kỳ của các bạn!”, ông Fahrettin Koca, Bộ trưởng Bộ Y tế Thổ Nhĩ Kỳ đã viết trên Twitter hôm 21/3 trong một bài đăng về phong trào cổ vũ mỗi tối lúc 9h.
“Hãy thể hiện sự ủng hộ nhân viên y tế mỗi khi có cơ hội”, ông viết.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và bà Emine Erdogan, đệ nhất phu nhân, cũng đã tham gia phong trào và vỗ tay từ ban công của họ ở Istanbul.
