 |
Ở vùng Tây Nam Trung Quốc, những vườn hạt tiêu Tứ Xuyên đã bắt đầu chín, tỏa ra hương thơm cay nồng và thoang thoảng mùi bạc hà.
Thế nhưng, những người nông dân lại đang lo lắng. Giá hạt tiêu đã giảm mạnh trong năm nay.
Hạt tiêu Tứ Xuyên được sử dụng để nấu nướng tại nhà. Tuy nhiên, gia vị này xuất hiện thường xuyên hơn trong các các nhà hàng vì mang lại màu sắc hấp dẫn và hương vị cay nồng cho món ăn. Tiêu thường được sử dụng trong các món thịt đắt tiền và những bữa tiệc lẩu cầu kỳ. Hương vị của tiêu góp phần không nhỏ vào sự hài lòng của thực khách.
Tuy nhiên, các đợt giãn cách xã hội do đại dịch Covid-19 đã khiến người dân phải nấu ăn ở nhà và thắt chặt chi tiêu, khiến lượng tiêu thụ hạt tiêu giảm.
Bà Liu Cuihua, 71 tuổi, một người trồng tiêu, cho biết: “Năm nay khó mà bán được tiêu. Giá quá thấp”.
Từ hạt tiêu Tứ Xuyên cho đến nhà ở, mối lo ngại năm nay ở Trung Quốc là sự sụt giảm giá hàng hóa. Đó là một sự khác biệt hoàn toàn so với phương Tây, nơi người tiêu dùng đang phải đương đầu với tình trạng lạm phát căng thẳng.
 |
| Tiêu là loại gia vị giúp tạo nên những món ăn Trung Quốc đậm đà hương vị. Trong đó, tiêu Tứ Xuyên được đặc biệt ưa chuộng. Ảnh: Washington Post. |
Bức tranh trái ngược
Ông Jacob Gunter, một nhà phân tích cấp cao về Trung Quốc cho biết: “Ở Mỹ, nhiều người có tiền để chi tiêu nhưng không có đủ hàng hóa để mua. Trung Quốc thì gặp vấn đề ngược lại. Nhu cầu chi tiêu tại đây đã thực sự đi xuống".
Trong tháng 6, chỉ số giá tiêu dùng của Trung Quốc tăng 2,5% so với cùng kỳ năm ngoái, mức cao nhất trong 2 năm. Nhưng chỉ số này của Trung Quốc vẫn thấp hơn rất nhiều so với Mỹ và khu vực Đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), nơi lạm phát đã lên đến mức lần lượt là 9% và 8%.
Các nhà kinh tế cho biết lạm phát lõi của Trung Quốc thậm chí còn thấp hơn. Giá của nhiều mặt hàng hàng ngày ổn định hoặc giảm xuống.
 |
| Một nhà hàng vắng khách ở Bắc Kinh vào ngày 18/5, khi thành phố đình chỉ dịch vụ ăn tối nhằm ngăn chặn sự bùng phát của Covid-19. Ảnh: Washington Post. |
Cái giá của "Zero Covid-19"
Chính sách “Zero Covid-19” của Trung Quốc nhìn chung đã giúp nước này giảm tỷ lệ tử vong do Covid-19.
Tuy nhiên, cái giá phải trả về kinh tế là rất “đau đớn”, theo Washington Post.
Các đợt phong tỏa và đóng cửa đất nước đã khiến việc sản xuất và vận chuyển hàng hóa bị đình trệ hết lần này đến lần khác. Ghế sofa, ôtô và nhiều mặt hàng khác không thể vận chuyển đến tay người tiêu dùng nước ngoài. Ở trong nước, các lệnh hạn chế đã khiến nhiều người thất nghiệp hoặc thiếu việc làm. Tình trạng này khiến người tiêu dùng phải thắt lưng buộc bụng.
Theo ông Zhiguo He, giáo sư về kinh doanh tại Đại học Chicago, xu hướng này có thể sẽ tiếp diễn.
Đặc biệt khi trong những ngày gần đây, những ca nhiễm Covid-19 mới ở Thượng Hải làm dấy lên lo ngại về một đợt phong tỏa lớn hơn ở thành phố đông dân nhất của đất nước.
Khác với Mỹ, Trung Quốc không triển khai các biện pháp kích thích tiêu dùng quy mô lớn. Chính sách này đã giúp nền kinh tế Mỹ phục hồi nhưng lại đẩy nhanh lạm phát.
Trên thực tế, chính phủ Trung Quốc cũng đã có sự hỗ trợ chính thức cho một số lĩnh vực như nhà ở, nhưng giá nhà vẫn giảm trong suốt 10 tháng.
Trong khi giá khí đốt tăng, việc Bắc Kinh quyết định tiếp tục mua dầu từ Nga đồng nghĩa với việc giá khí đốt sẽ không tăng cao như ở phương Tây.
Hiện nay, chính quyền Tổng thống Joe Biden đang xem xét liệu có nên dỡ bỏ một số thuế quan từ thời ông Donald Trump đối với hàng hóa Trung Quốc hay không. Điều này có thể giúp giảm lạm phát tại Mỹ và ít nhiều thúc đẩy nền kinh tế Trung Quốc.
Số phận của tiêu Tứ Xuyên
Bà Liu cho biết bà chưa thấy tình trạng lạm phát xảy ra tại Trung Quốc như những quốc gia khác. Điều duy nhất bà thấy là thu nhập của mình giảm sút.
Giá hạt tiêu Tứ Xuyên đã giảm khoảng 1,3 USD/kg trong năm nay.
Chiều chiều, bà Liu ngồi tại nhà ở làng Đông Thăng, phía nam thành phố Thành Đô của tỉnh Tứ Xuyên, cắt những trùm tiêu khỏi cành tiêu gai. Sau đó, bà trải hạt tiêu lên một tấm bạt trên mặt đất, tránh ánh nắng trực tiếp và sử dụng một chiếc quạt điện để làm khô tiêu.
“Tôi làm tất cả việc này mà hầu như không kiếm được gì”, bà nói.
 |
| Bà Liu cắt những trùm hạt tiêu khỏi cành tiêu gai. Ảnh: Washington Post. |
Vỏ hạt tiêu xanh có thể được sử dụng tươi trong nấu ăn hoặc để làm dầu cho các món xào.
Tuy nhiên, mới đây các phương tiện truyền thông địa phương đã đưa tin các nhà máy sản xuất dầu tiêu ở Tứ Xuyên đã cắt giảm lượng mua tiêu trong năm nay do dự báo lượng mua dầu của người tiêu dùng sẽ giảm.
Người dân Tứ Xuyên cho biết đợt rớt giá gần đây một phần là do các nhà buôn cố gắng bán nốt lượng hàng tồn kho từ năm ngoái, trong vụ thu hoạch mới đang đến.
Tại chợ bán buôn gia vị Five Rocks của Thành Đô, những người bán hàng ngồi bên đống hạt tiêu thu hoạch được từ năm ngoái với các loại tiêu màu đỏ, nâu và xanh lá. Nhưng có rất ít người mua. Khi được hỏi tình hình kinh doanh như thế nào, một số người cho biết doanh số bán hàng rất chậm do ảnh hưởng của đại dịch đối với các nhà hàng.
 |
| Một cửa hàng bán hạt tiêu Tứ Xuyên khô tại chợ gia vị ở Thành Đô. Ảnh: Washington Post. |
Tối thứ bảy, ngày 9/7 ở Thành Đô, ông Wang Dong, quản lý của nhà hàng 1802 Mingzhuanghui, gắp những miếng cá từ tô nước dùng tẩm hạt tiêu Tứ Xuyên vào bát của thực khách. Ông đang tổ chức một bữa tối để cảm ơn những khách hàng trung thành và để quảng bá việc kinh doanh rượu của mình.
“Toàn bộ ngành công nghiệp nhà hàng đã bị tổn thương bởi đại dịch”, ông Wang nói.
Ông Wang không dám nghĩ đến việc tăng giá các món ăn của nhà hàng. “Những nhà hàng tăng giá có thể sẽ phải ngừng kinh doanh”, ông nói.
Tại làng Đông Thăng, anh Fu Deli, người đã trồng hạt tiêu Tứ Xuyên trong hơn một thập kỷ, than thở về thị trường tiêu thụ đang suy thoái: “Mọi chuyện diễn ra tốt đẹp, cho đến năm nay”.
