Chiều 6/5, một phụ nữ cao tuổi trong trang phục rực rỡ của người Dao xuất hiện tại quán cà phê trên phố Lý Quốc Sư, Hà Nội. Bà xách tới hai túi gạo nhỏ giữa sự kiện ra mắt sách hội tụ giới trí thức, văn nghệ sĩ, quân nhân… Hai túi gạo đó, một bà tặng cho nhà báo Đỗ Doãn Hoàng, một tặng cho GS. TS Trịnh Đình Hải. Đó là hai ân nhân đã tìm lại gương mặt cho bà Chài.
Tìm lại khuôn mặt cho bà Triệu Mùi Chài
Năm 2015, khi nghe tin đồn về người phụ nữ có khuôn mặt “ai gặp cũng phải bỏ chạy”, nhà báo Đỗ Doãn Hoàng cùng một vài cán bộ ở Cao Bằng tìm về bản Tắc Căng, xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình. Vượt qua chặng đường thăm thẳm mà ôtô không thể đi, cuối cùng Đỗ Doãn Hoàng cũng tới được thung lũng vắng nơi có vài mái nhà gianh tre lụp xụp.
 |
| Bà Triệu Mùi Chài tại buổi ra mắt sách chiều 6/5. |
Chứng kiến cảnh người phụ nữ ngoài 60 tuổi đã đeo khối u cứ lớn dần lên trên khuôn mặt trong 25 năm qua, nhà báo Đỗ Doãn Hoàng đã viết bài về cảnh ngộ của bà.
“Bà Chài ngoài 60… khối u to hơn cả cái đầu choán hết khuôn mặt, chèn ép mất cả cái mũi bà trong khối thịt, da, bã đậu hay mủ căng mọng, vằn đỏ các tia máu đó. Bà hầu như không thở được bằng mũi nữa, bởi cái mũi chỉ còn là dải thịt mỏng dẹt giữa khối u to đùng và gương mặt thời trẻ. Trừ bà ra, có lẽ không một ai có thể hình dung mũi của bà bây giờ nằm ở đâu. Vì thế bà không thể nào thở được bằng mũi, thở bằng miệng cũng khó”.
“Miệng bà bị khối u nặng hơn hộp sọ kia trùm kín. Bữa đến, bà sẽ lách đôi đũa từ phía tay phải của mình vào chân của khối u dài to; bà cố cụ cựa để lật ngửa cục thịt lất lểu khoảng 3-4kg đó ra phía trước, rồi khoảng nối giữa khối u và gương mặt xưa kia của bà sẽ hiện ra là… cái miệng. Mỗi lần và, đút là vài hạt cơm lại đi theo cái đũa chui vào khe vốn là cái miệng đó”, Đỗ Doãn Hoàng miêu tả trong một bài viết đăng báo Lao động Thứ 7 năm 2015. Bài báo cũng kêu gọi xã hội chung tay giúp đỡ bà Chài.
GS. TS Trịnh Đình Hải - viện trưởng Viện Răng hàm mặt Trung ương - đã đọc được bài báo. “Năm 2015, tôi vừa đi công tác miền Trung về, đọc báo thấy bài viết về bà Chài - một người phụ nữ bị gọi là “sơn nữ mặt quỷ”. Là bác sĩ, tôi bị thôi thúc bởi ý nghĩ không thể làm ngơ trước một trường hợp như vậy. Tôi bàn bạc với đồng nghiệp trong viện góp kinh phí để chăm sóc, chữa cho bà Chài”, GS. TS Trịnh Đình Hải kể.
 |
| Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng. |
Khi bà Triệu Mùi Chài về đến viện, khối u phức tạp, đã xâm lấn vào bộ óc. Khối u khổng lồ có 1/3 nằm trong hộp não, nó đẩy bán cầu sọ não ra phía sau, một phần phá hủy xương hàm trên, hốc mắt, làm hỏng nhãn cầu và che kín cả khuôn mặt. Bà Chài lại yếu, mắc nhiều bệnh lý mãn tính nên rất khó để phẫu thuật ngay.
Sau hơn 10 ngày chuẩn bị, cùng sự quyết tâm của đội ngũ bác sĩ, bà Chài trải qua ca phẫu thuật kéo dài chín tiếng. Ca phẫu thuật thành công, trả lại gương mặt người cho bà Triệu Mùi Chài - người mà bấy lâu nay đi đến đâu cũng bị xa lánh, bởi họ cho rằng bà có khuôn mặt “quỷ”.
Câu chuyện về hành trình tìm lại gương mặt cho bà Chài được ghi lại trong cuốn sách Trong tận cùng hang ổ mới ra mắt của nhà báo Đỗ Doãn Hoàng. Trong buổi ra mắt sách, bà Triệu Mùi Chài và GS. TS Trịnh Đình Hải đã kể lại câu chuyện mà bà Chài coi là phép màu.
Nhiều người đã tới buổi ra mắt sách, kể lại câu chuyện khi họ xuất hiện trong các bài báo của Đỗ Doãn Hoàng. Đó là GS Lê Văn Lan với câu chuyện bị tạm giam, là nhà sử học Dương Trung Quốc với những trăn trở trong vụ án “Hà Thành đầu độc” hơn 100 năm trước, là hiệp sĩ Tilo Nadle bảo vệ động vật hoang dã, là anh hùng Vũ Xước Hiện được cởi oan qua loạt phóng sự … Đỗ Doãn Hoàng đã đồng hành cùng họ trong một đoạn đường, và đưa câu chuyện của họ, đưa sự thật tới công chúng.
Bên cạnh tập phóng sự điều tra Trong tận cùng hang ổ, Đỗ Doãn Hoàng cũng giới thiệu hai cuốn sách của mình là Búi thông thơ dại và Ở lại ngàn sao. Đây là ba cuốn tiêu biểu trong số 27 đầu sách của Đỗ Doãn Hoàng.
Trong đó, Búi Thông thơ dại là một cuốn truyện dài, mang tinh thần tự truyện. Một câu chuyện thấm đẫm những kỷ niệm tha thiết và thẳm sâu, sống động và cuốn hút, giản dị và chân thực về tuổi thơ của anh, trên cái xóm núi nghèo mang tên Búi Thông, với mẹ, bà ngoại, hai em.
Câu chuyện giàu chất văn chương, nhiều đoạn nhiều câu đạt tới sự tròn trĩnh đầy mĩ cảm. Và trên hết là tình cảm của anh dành cho những người thân trong gia đình, đặc biệt là bà ngoại và mẹ.
 |
| Bộ sách mới ra mắt của Đỗ Doãn Hoàng. Ảnh: Thành Duy |
Tập phóng sự Trong tận cùng hang ổ đại diện cho một mảng tư duy, lao động nghề nghiệp mà Doãn Hoàng tâm huyết trong cuộc đời làm báo của mình.
Ở lại với ngàn sao là một cuốn du ký, ghi lại những cảm xúc mạnh mẽ và run rẩy của Đỗ Doãn Hoàng khi đặt chân tới nhiều vùng đất trên khắp thế giới: Châu Á, châu Phi, châu Âu… Đỗ Doãn Hoàng là người ham đi, mê đi, mải miết đi, những chuyến đi luôn mang lại nguồn năng lượng bất tận cho anh.
