Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Hành trình tìm kiếm hài cốt anh trai thất lạc sau chiến tranh

Trong chiến dịch 1970, bệnh xá trong rừng bị máy bay trực thăng địch tấn công, khiến nhiều người hy sinh, trong đó có liệt sĩ Khôi và người vợ y tá...

Ảnh trên bìa sách "Linh ứng". Ảnh: H.Q.

Vụ tìm hài cốt anh Khôi bị Tư Bông lừa, mất mười triệu, không để lại vấn vương nhiều, vì thu nhập thường xuyên của chúng tôi không khiến sự mất mát đó là chuyện lớn.

Nỗi tự ái đắng họng vì mang tiếng nhà văn, nhà báo lại bị lừa một cách quá đơn giản, ban đầu khá sốc, cuối cùng cũng dịu đi, khi chúng tôi tìm được cách ngụy biện: do quá thiên về cảm xúc tìm anh Khôi bằng được mà phần tỉnh táo bị che mờ…

“Ông Khôi mất vào giữa năm 1970... trong trận đánh kéo dài nhiều ngày, khi quân Mỹ và Việt Nam Cộng hòa tấn công vào căn cứ quân Giải phóng, trong đó có bệnh xá, nơi ông Khôi và nhiều thương binh đang điều trị, tại một khu rừng ở Svay Rieng, Campuchia, giáp biên giới Việt Nam...

Trước chiến dịch 1970, ông Khôi nằm trong số người ưu tú, được lựa chọn ra Bắc để đào tạo phục vụ cho cuộc chiến lâu dài. Đoàn này đi nửa đường thì bị địch tập kích. Một số hy sinh. Một số khác, trong đó có ông Khôi, bị thương. Ông Khôi bị mảnh đạn làm dập xương ống chân, được đưa vào điều trị tại bệnh xá ở Svay Rieng, thuộc căn cứ của Mặt trận Giải phóng tỉnh Phước Long di tản sang. Tại đây, ông gặp người vợ tên Minh, là y tá của bệnh xá, chăm sóc…

Trong chiến dịch 1970, bệnh xá trong rừng bị máy bay trực thăng địch tấn công, khiến nhiều người hy sinh, trong đó có liệt sĩ Khôi và người vợ y tá... Những người chết đều được chôn riêng trong rừng, gần bệnh xá. Sau giải phóng, năm 1982, hài cốt của hai mươi bảy người này đã được bốc về Việt Nam, an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ trong nước, nhưng cụ thể ở đâu, ông Khôi nói đến rằm tháng Giêng âm lịch sang năm mới nói được...”.

Tôi đưa tay tắt phím máy ghi âm, rồi nói với cậu Hùng:

- Như vậy, so với giấy báo tử ghi: “Đã an táng tại nghĩa trang mặt trận” thì lời cậu Lư bớt mung lung hơn một chút. Nhưng tại sao hai mươi bảy người hy sinh cùng một thời điểm, cùng chôn một nơi, khi đưa hài cốt về Việt Nam lại “an táng tại các nghĩa trang” mà không phải một nơi?

Vợ tôi nói:

- Hôm ở điện cậu Lư, em có hỏi câu này, nhưng cậu ấy nói: “Hồn chỉ nói như vậy”.

Sau chuyến ra Hà Nội đầy bức xúc, khởi đầu là ý định tố cáo Tư Bông với cơ quan pháp luật, kết thúc lại là gặp Tiến sĩ Bùi Tiến Quý và nhà ngoại cảm Nguyễn Văn Lư, chúng tôi trở về Sài Gòn, được cậu Hùng đến đưa tin, anh Nhiên từ Thanh Hóa gọi điện vào nói: “Đã lấy vụn xương của bác Lãng mang đi thử ADN, có kết quả đúng là hài cốt của bác. Chín người khác ở Thanh Hóa, Nam Định, Hòa Bình, nhờ Tư Bông gọi hồn, tìm hài cốt người thân mấy năm rồi, cũng đem thử ADN, chỉ có ba trường hợp sai”.

Rồi mấy hôm sau, Tiến sĩ Bùi Tiến Quý lại gửi kết quả giám định mấy thứ đồ dỏm do Tư Bông khui từ ngôi mộ giả ở Huế, khiến chúng tôi tiến thoái lưỡng nan trước những thật giả lẫn lộn.

Khi mọi thứ cảm xúc trái chiều lắng đi, vợ chồng tôi mới gọi thêm cậu Hùng đến cùng nghe lại toàn bộ băng ghi âm cuộc tiếp xúc với cậu Lư tại điện thờ ở Hà Nam, để phân tích và nhìn nhận lại sự việc. Vụ Tư Bông là một bài học nhớ đời, nên lần này, dù có sự đảm bảo của Tiến sĩ Bùi Tiến Quý, thì thận trọng cũng không thừa.

Hùng kể:

- Hôm anh từ Hà Nội gọi điện vào, em lập tức tìm cách móc nối với bạn bè, người quen là các cựu binh chiến trường miền Đông Nam Bộ xem có ai biết về một bệnh xá dã chiến năm 1970 ở vùng rừng núi bên Campuchia, gần biên giới Việt Nam, thì không ai biết. Có người đoán có thể là bệnh xá dân sự, nhưng nghe không mấy thuyết phục, vì vùng chiến sự làm gì có dân. Còn vụ bốc hài cốt hai mươi bảy người từ một bệnh xá trong vùng rừng núi Campuchia về Việt Nam năm 1982, an táng tại các nghĩa trang, hôm nay, em mới nghe lần đầu. Những nghĩa trang nào? Thuộc tỉnh nào? Cách tốt nhất vẫn là tìm gặp được chính những người trong đội bốc hài cốt về. Để em đi mày mò lần nữa, nhưng chắc chắn sẽ mất nhiều thời gian.

Tôi nói:

- Tóm lại, thực tế nhất vẫn chờ đến rằm tháng Giêng sang năm như cậu Lư nói. Chơi với các nhà ngoại cảm không khác gì chơi ú tim. Cậu ta nói, bác Khôi hẹn, nhưng chỉ mình cậu ta tiếp xúc với hồn. Một chút bằng chứng để chúng ta tin hồn có về và hồn có nói điều này điều khác là hoàn toàn không có.

Hùng bảo:

- Nhưng việc lần đầu gặp nhau, lại chỉ biết bác Khôi qua họ tên, quê quán, ngày mất mà cậu ta nói được cả thầy em mặc đồ màu gụ, rồi tên chị Vân, chị Thanh là vợ anh Tuấn, chị Dung có chồng là Liên, đứa con đầu một tuổi của chị Tâm mất từ năm 1959… thì từ đâu?

Vợ tôi nói:

- Điều này đúng là kỳ lạ. Nhưng liệu... có thể nào cậu ta khiến chúng ta cùng nhìn nhận những chi tiết này từ thuật thôi miên, để đánh lạc hướng việc chính là chúng ta cần gặp anh Khôi đã không thành.

Tôi nói:

- Thì cậu ta đã nói cả anh lẫn em và chị Tâm cùng không tin nên hồn không gặp.

- Thoạt nghe câu này có vẻ có lý nhưng không phải thước đo, vì việc không thành chỉ vì không tin, đâu phải hết chuyện. Còn vụ cậu ta nói anh Khôi gặp vợ tên Minh ở bệnh xá trong rừng, trong khi anh Khôi chưa từng có vợ thì sao? Vụ muốn sớm tìm mộ phải gặp một người tên Toản và nhờ một người tên Thắng đón ngõ đều không chính xác.

Hùng nói:

- Sai thế thì hơi nhiều.

Vợ tôi quay sang tôi:

- Hay anh gọi điện thoại cho anh Bùi Tiến Quý nói về những thắc mắc của mình?

Tôi đã cầm điện thoại di động, định bấm số, nhưng rồi lại đặt xuống bàn:

- Có lẽ không nên. Nếu có sai lệch thì cũng không thể xử như trường hợp của Tư Bông, vì cậu Lư có sự bảo lãnh của anh Bùi Tiến Quý, mình bộc lộ sự nghi ngờ quá sớm là thiếu tế nhị với anh Quý. Trước mắt vẫn còn cuộc hẹn vào rằm tháng Giêng sang năm, cứ kiên nhẫn chờ xem. Qua những sự việc mình vừa trải qua, thông tin anh Khôi mất ở Huế từ Tư Bông coi như bị loại rồi. Thông tin cậu Lư quả quyết hài cốt của anh Khôi đã được bốc từ Campuchia về Việt Nam năm 1982 và chưa biết anh ấy được mai táng ở đâu, nhưng ở một trong những nghĩa trang liệt sĩ thuộc các tỉnh miền Đông Nam Bộ vẫn có khả năng là đúng.

Nguyễn Mạnh Tuấn / First News - NXB Dân trí

SÁCH HAY