Tại lễ ra mắt Hiệp hội nhôm thanh định hình Việt Nam khu vực phía Bắc và Hội thảo Hiệp định Thương mại Việt Nam - EU (EVFTA) được tổ chức sáng 24/7, các chuyên gia nhìn nhận EVFTA có hiệu lực sẽ mang lại cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, muốn tận dụng được ưu đãi, doanh nghiệp phải vượt qua các thách thức về quy tắc xuất xứ hàng hóa.
Chuyên gia kinh tế Bùi Kim Thùy cho biết hải quan EU vốn nổi tiếng với tính chuyên nghiệp và mức độ khắt khe. Cơ quan này được đánh giá là “bậc thầy” trong việc kiểm tra, khảo sát, đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của các nước xuất khẩu hàng hóa đến EU.
 |
| Đơn vị hải quan EU được đánh giá làm việc chuyên nghiệp và khắt khe nhất thế giới. Ảnh: BBC. |
Bà Thùy thông tin hiện nay, quy trình tiền kiểm diễn ra nhanh thì xu hướng chung của thế giới sẽ dồn cho hậu kiểm, đặc biệt là EU. Đối với hàng hóa xuất khẩu từ các nền kinh tế khác, EU có thể cho thông quan ngay nhưng thời gian kiểm tra sẽ từ 3 đến 5 năm.
“Hải quan EU sẽ vào tận các nước xuất khẩu hàng hóa để truy xuất xứ đến cùng xem có đúng như khai báo hay không. Trong khi đó, Hải quan Việt Nam chưa bao giờ đưa được đoàn kiểm tra nào đến các nước xuất khẩu vào Việt Nam”, vị chuyên gia kinh tế này so sánh.
Cụ thể, sau khi EU tuyên bố tiến hành kiểm tra đối với nhóm mặt hàng nào, họ sẽ đến nước xuất khẩu hàng hóa làm việc trực tiếp với cơ quan hải quan, doanh nghiệp, Bộ Công Thương và phòng thương mại. Hải quan EU sẽ “xác minh đến cùng” đường đi của lô hàng, từng thành phần cấu tạo dẫn đến thành phẩm.
"Nếu nước xuất khẩu không thể đưa ra bằng chứng hoặc chứng minh xuất xứ hàng hóa, EU sẽ đưa ra lệnh trừng phạt rất nặng", Bà Thùy thông tin.
Vị chuyên gia kinh tế cũng nhấn mạnh cơ quan này không chỉ trừng phạt đối với một doanh nghiệp vi phạm mà có thể áp lệnh đối với nguyên một mã hàng hóa khi xuất khẩu vào EU.
“Hải quan EU nổi tiếng khó nhất thế giới. Đến lúc đó, tất cả doanh nghiệp sản xuất mặt hàng mà EU trừng phạt sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đây là lý do tại sao tôi nói các hiệp hội, ngành hàng, việc buôn có bạn, bán có phường chưa khi nào lại quan trọng như lúc này”, bà Bùi Kim Thùy nhấn mạnh.
Vị chuyên gia kinh tế cũng cho rằng mỗi hiệp định đều thiết kế quy định và quy tắc xuất xứ hàng hóa riêng. Nếu doanh nghiệp nắm vững, làm chủ công nghệ, quy trình sản xuất và đáp ứng đầy đủ quy tắc xuất xứ thì mới được hưởng ưu đãi thuế quan.
