Haaland tạo ra nghịch lý tại Man City

Trường hợp của Erling Haaland tại Man City là ví dụ thú vị cho giới nghiên cứu bóng đá. Không ai có thể khẳng định rằng Haaland làm suy yếu Man City. Nhưng rõ ràng, lối chơi kiểm soát bóng và sơ đồ "tiền đạo ảo" Pep Guardiola dày công xây dựng tại sân Etihad hơn nửa thập niên qua khiến chân sút người Na Uy cần thêm thời gian để hòa nhập.

Ở chiều ngược lại, thành tích và các kết quả trên sân của Man City mùa này - khi có Haaland - kém hơn so với cùng kỳ năm trước. Đó là một nghịch lý có thể hiểu được. Pep vẫn muốn duy trì triết lý kiểm soát bóng của mình, nhưng ông hiểu rằng, việc lặp đi lặp lại cách chơi cũ (tiền đạo ảo) đã không thể đưa Man City đến đỉnh cao Champions League.

Man City cần thay đổi

Bóng đá hiện đại thay đổi liên tục và bản thân đội đương kim vô địch nước Anh cần sự thay đổi để làm mới mình. Cựu HLV Barcelona nhiều lần thừa nhận việc duy trì khao khát của đội bóng sau mỗi đỉnh cao luôn là điều khó nhất.

Haaland chấm dứt chuỗi trận tịt ngòi của mình bằng việc ghi bàn vào lưới Tottenham giữa tuần qua. Ảnh: Reuters.

Sau màn lội ngược dòng thắng 4-2 trước Tottenham ở trận đấu bù vòng 7 Premier League giữa tuần này, Pep đã nổi giận. Ông nói rằng các cầu thủ Man City dường như tự mãn sau các chức vô địch Ngoại hạng Anh những năm qua.

"Chúng tôi là một đội bóng trông có vẻ hạnh phúc và hài lòng với mọi thứ đang xảy ra, tôi không muốn điều này. Tôi không phủ nhận chúng tôi hạnh phúc (sau chiến thắng) như thế nào. Nhưng chúng tôi cách rất xa so với đội bóng từng có trong quá khứ, cách rất rất xa", Pep nói.

Kể từ khi đến xứ sương mù làm việc, người ta không thường thấy Pep nổi giận như vậy sau một chiến thắng đầy cảm xúc của Man City. Đó cũng không phải phản ứng hay xảy ra với một HLV sau khi chứng kiến đội nhà thắng ngược từ thế bị dẫn trước 0-2.

"Đội bóng chơi (như thể) vì ‘HLV của tôi bảo tôi phải làm thế này, thế kia'. Không có gì xuất phát từ trái tim và thâm tâm của cầu thủ cả", cựu HLV Barca nói, "Không đam mê, máu lửa, khát khao chiến thắng ngay từ phút đầu tiên".

Cơn giận dữ của Pep sau trận đấu với Spurs là minh chứng rõ nhất cho những thay đổi về nhân sự của Man City hè rồi. Gabriel Jesus, Raheem Sterling hay Oleksandr Zinchenko là những cầu thủ giỏi, nhưng Man City cần để họ ra đi để nhường chỗ cho những tân binh. "Đó là vòng quay của bóng đá", Pep nói hồi tháng 9 năm ngoái. "Khi một cầu thủ không còn khao khát hay muốn thi đấu cho Man City như trước, họ buộc phải rời đi".

Từ một đội bóng không sở hữu trung phong thực thụ nào trong đội hình ở hai mùa trước, Man City lúc này có cả Julian Alvarez và Haaland, hai trong số những chân sút trẻ đáng xem nhất thế giới hiện tại. Haaland và Alvarez có những tố chất khiến họ trở nên đặc biệt. Đó là sự hoang dã và khó nắm bắt trong cách chơi. Họ có thể đi bóng hay dứt điểm từ những tình huống bất ngờ nằm ngoài toan tính của các HLV.

Khả năng dứt điểm của Haaland hay Alvarez là thứ không dễ dạy được trong các học viện. Không phải ngẫu nhiên mà bóng đá thế giới luôn khan hiếm các tiền đạo giỏi trong một thập niên trở lại đây. Arsene Wenger từng nói rằng việc "công nghiệp hóa" hệ thống đào tạo trẻ trên thế giới khiến bóng đá khó sản sinh ra những mẫu tiền đạo xuất sắc theo kiểu "đường phố" như trước.

Đức là quốc gia có hệ thống đào tạo trẻ vào loại tiên tiến nhất thế giới, nhưng họ vẫn chưa thể sản sinh ra một thế hệ các trung phong mới xuất chúng cho ĐTQG. Câu chuyện tương tự cũng có thể nhìn thấy ở Tây Ban Nha hay thậm chí Brazil tại World Cup 2022.

Chính vì thế, sự xuất hiện của một trung phong giỏi nên được xem là vận may với bất kỳ nền bóng đá hay CLB nào trên thế giới. Man City hiểu rằng Haaland và Mbappe sẽ là những tiền đạo tiêu biểu của thế hệ "gen Z". Sức hấp dẫn của Haaland khiến Pep sẵn sàng đánh đổi.

Pep sẽ biến hóa tới đâu?

Một HLV tỉ mỉ và coi trọng chi tiết như Pep không thể không biết rằng tính đến thời điểm này của mùa giải, Man City đang có thành tích phòng ngự và tổng điểm trung bình kém hơn mùa trước. Sau 19 trận tại Premier League 2022/23, Man City ghi được 50 bàn, có 20 lần để thủng lưới và sở hữu 42 điểm.

Man City có kết quả thi đấu kém hơn so với chính họ ở cùng thời điểm mùa trước. Ảnh: Reuters.

Cả mùa giải năm ngoái, đội chủ sân Etihad ghi 99 bàn, để thủng lưới 26 lần và giành được 93 điểm sau 38 trận. Hiệu suất ghi bàn của Man City mùa này không thay đổi nhiều so với mùa trước, nhưng khả năng phòng ngự của họ trở nên sa sút rõ rệt. Nếu duy trì phong độ kể từ đầu mùa, Man City sẽ kết thúc Ngoại hạng Anh 2022/23 với 84 điểm và 40 lần để thủng lưới, kém xa so với mùa trước.

Trong các bài trả lời phỏng vấn mùa này, Pep chỉ một lần đề cập đến việc Haaland khiến hệ thống của Man City thay đổi. Đó là vào cuối tháng 8, sau trận hòa 3-3 của Man City trước Newcastle. Chiến lược gia xứ Catalonia nói rằng Haaland luôn chờ những đường chuyền trực tiếp sớm trong vùng cấm, trái ngược với triết lý của Pep, đó là triển khai bóng chậm lại để chống phản công.

"Với Haaland trong vùng cấm, các cầu thủ Man City thường hay chuyền sớm hơn cho cậu ta", Pep phân tích. "Điều đó khiến chúng tôi dễ bị tổn thương hơn khi đối thủ phản công".

Có một khoảnh khắc trong hiệp hai trận derby Manchester tuần trước, minh chứng phần nào cho việc Pep đang loay hoay với Haaland. Khi trận đấu dừng lại, Guardiola gần như lấn đến trong sân để hét vào mặt Haaland. Thuyền trưởng Man City ra hiệu cho trung phong người Na Uy chơi lùi sâu hơn.

Giống như một chàng trai trẻ bị bố mẹ bắt phải dọn dẹp phòng ngủ, Haaland sau đó miễn cưỡng đáp ứng yêu cầu của vị HLV khó tính. Haaland chỉ có 20 lần chạm bóng trước Manchester United và thực hiện 2 cú sút trên sân Old Trafford cuối tuần trước. Đó không phải thống kê Pep muốn ở một tiền đạo. Hệ thống mà HLV người Tây Ban Nha xây dựng luôn đòi hỏi khả năng kiểm soát bóng, tham gia vào lối chơi chung của mỗi cầu thủ.

Từ khi bắt đầu sự nghiệp, Haaland (hay nhiều tiền đạo khác) đều có xu hướng chạm bóng ít và dứt điểm nhiều. Đó là bản năng của một tiền đạo giỏi. Pep sẽ giải quyết nghịch lý của Haaland như thế nào? Cần nhớ rằng ông từng không thành công với Zlatan Ibrahimovic trong những năm tháng tại Barcelona, và ngay sau đó phải quay lại hệ thống tiền đạo ảo với Lionel Messi. Dẫu sao, Haaland cũng là một chàng trai dễ mến và ít gây rắc rối hơn Ibra, nên mọi thứ vẫn rất lạc quan với Man City.