Google sắp không còn là mặc định

Google chiếm gần hết thị phần tìm kiếm trực tuyến. Ảnh: Bloomberg.

Theo phán quyết của một thẩm phán liên bang, Google có khả năng mất đi vị trí mặc định cho công cụ tìm kiếm hoặc trí tuệ nhân tạo của mình trên smartphone và các thiết bị khác. Alphabet, công ty mẹ của hãng, sẽ phải đàm phán lại hàng năm bất kỳ hợp đồng nào liên quan.

Trước đó, bộ Tư pháp Mỹ tuyên Google độc quyền trái phép trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến. Theo Bloomberg, thẩm phát Amit Mehta tại Washington vừa qua đã đứng về phía cơ quan trên.

Phán quyết cuối cùng vẫn cho phép Google cung cấp sản phẩm cho Apple để sử dụng trên iPhone và tiếp tục trả tiền cho các hãng sản xuất thiết bị điện tử như Samsung để đặt làm mặc định. Tuy nhiên, thẩm phán yêu cầu những hợp đồng đó phải được đàm phán lại mỗi năm.

Thẩm phán cho biết cả hai bên đều đồng ý với việc hợp đồng mặc định chỉ được kéo dài tối đa một năm. Việc này sẽ tạo cơ hội cho đối thủ, đặc biệt là những công ty trong lĩnh vực AI tạo sinh đang phát triển mạnh, cạnh tranh cho các vị trí mặc định quan trọng.

Sau phiên tòa kéo dài 10 tuần, Mehta kết luận vào tháng 8/2024 rằng Google đã độc quyền trái phép trong thị trường tìm kiếm trực tuyến và quảng cáo tìm kiếm. Sau đó, ông tổ chức một phiên tòa thứ hai vào đầu năm 2025 để xem xét yêu cầu của Bộ Tư pháp rằng Google phải buộc bán đi trình duyệt web Chrome nổi tiếng của mình.

Mehta đã bác bỏ yêu cầu đó và thay vào đó phán quyết vào tháng 9/2025 rằng Google phải chia sẻ một phần dữ liệu làm nền tảng cho kết quả tìm kiếm của mình với các đối thủ. Quyết định đưa gần nhất ngày 5/12 mở rộng phán quyết này, nêu rõ các trường hợp và người cụ thể mà công ty phải chia sẻ cùng.

Trong phán quyết tháng 9, Mehta cho rằng Google không còn được phép trả tiền cho các công ty để họ độc quyền sử dụng công cụ tìm kiếm, trình duyệt Chrome hoặc cửa hàng Google Play. Tuy nhiên, ông từ chối cấm hoàn toàn mọi hình thức thanh toán. Phán quyết đó kết hợp một phần đề xuất từ Google và Bộ Tư pháp, dẫn đến việc ông phải đưa ra một phán quyết thứ hai để làm rõ các thuật ngữ kỹ thuật trong quyết định đầu tiên.

Google cho biết họ dự định kháng cáo phán quyết ban đầu của Mehta, trong đó cho rằng các hợp đồng yêu cầu những công ty như Apple và Samsung đặt công cụ tìm kiếm của Google làm mặc định trên trình duyệt và điện thoại đã vi phạm luật chống độc quyền của Mỹ. Bộ Tư pháp cũng có thể tìm cách kháng cáo quyết định về biện pháp khắc phục của Mehta.

Theo dữ liệu của Statista năm 2025, Google nắm gần 80% thị phàn tìm kiếm trên máy tính bàn, và khoảng 90% trên toàn bộ các thiết bị như điện thoại, máy tính bảng,... Với độ bao phủ trên, nhiều website, doanh nghiệp hay quảng cáo số đều phụ thuộc vào Google để tiếp cận người dùng.