Trang Nguyễn, chủ nhân Giải A Giải thưởng Sách quốc gia năm 2021. Ảnh: NVCC. |
Sách quốc gia là giải thưởng thường niên nhận được nhiều sự quan tâm từ công chúng và người làm sách. Nhiều cá nhân và tập thể từng đoạt giải đã chia sẻ trải nghiệm của họ về giá trị, những tác động tích cực mà Giải Sách quốc gia đem lại.
Ông Phạm Trần Long - Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Thế giới - nhận định rằng Giải thưởng Sách quốc gia trao giải cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ.
Giải thưởng hàng đầu trong lĩnh vực báo chí xuất bản
Giải thưởng Sách Quốc gia được trao cho 5 mảng sách: Chính trị-kinh tế, khoa học tự nhiên và công nghệ, khoa học xã hội và nhân văn, văn hóa-văn học và nghệ thuật, thiếu nhi. Những tiêu chí hàng đầu hội đồng chấm giải Sách quốc gia hướng đến là giá trị học thuật, giá trị thực tiễn và giá trị phổ quát.
Giám đốc Nhà xuất bản Thế giới cho rằng trải qua 5 mùa giải, Giải thưởng Sách quốc gia ngày càng khẳng định được vị thế của mình, dần trở thành một giải thưởng uy tín hàng đầu trong lĩnh vực báo chí, xuất bản, văn hóa văn nghệ ở Việt Nam.
Theo ông, giải thưởng nhằm tôn vinh những người làm công tác xuất bản, bao gồm các tác giả, dịch giả, các nhà khoa học và đặc biệt các nhà xuất bản. Qua đó, các nhà xuất bản càng thấy vai trò, trách nhiệm của mình trong việc góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc, góp phần thúc đẩy ngành xuất bản và khuyến khích văn hóa đọc ở Việt Nam phát triển hơn nữa, hướng tới hội nhập quốc tế. “Giải thưởng là đích đến của người làm sách”, ông Phạm Trần Long nói.
Sách Chang hoang dã - Gấu (Giải A - Giải thưởng Sách quốc gia 2021) có hơn 120 bức tranh vẽ tay hoàn toàn bằng màu nước của họa sĩ Jeet Zdung. Ảnh: K.Đ. |
Năm 2021, tác phẩm sách tranh thiếu nhi của nhà bảo tồn động vật hoang dã Trang Nguyễn đã gây chú ý khi đoạt giải A - hạng mục Sách thiếu nhi. Trao đổi với Zing, tác giả Trang Nguyễn cho rằng Giải thưởng Sách quốc gia giúp cho tác phẩm được nhiều người chú ý hơn, nhiều bậc phụ huynh tìm mua cuốn sách cho con cái họ đọc hơn, nhiều thầy, cô giáo quan tâm đến sách cũng như giới thiệu sách cho các bạn nhỏ hơn.
“Đây là giải thưởng lớn và uy tín của Việt Nam. Đối với những tác giả không chuyên như Trang thì đây là một vinh hạnh lớn khi tác phẩm đầu tiên viết cho các bạn nhỏ lại được giải thưởng lớn này”, Trang Nguyễn nhận định.
Tác giả Chang hoang dã - Gấu cũng cho rằng Giải thưởng Sách quốc gia không chỉ vinh danh những cuốn sách, mà còn đề cao ý nghĩa và thông điệp người cầm bút truyền tải, bày tỏ sự tôn trọng về kỹ năng, kiến thức và công sức lao động của tác giả cũng như của nhà xuất bản. Nhận Giải thưởng Sách quốc gia, Trang Nguyễn cảm thấy được trao cơ hội để “truyền tải những thông điệp của cuốn sách đến với đông đảo độc giả hơn”.
Giải thưởng khích lệ người cầm bút
Trao đổi với Zing, nhà văn Lê Phương Liên cho rằng tác động của giải thưởng trong việc thúc đẩy văn hóa đọc ngày càng mạnh. “Giải thưởng đã khẳng định và giới thiệu tới công chúng những tác phẩm hay”, bà Lê Phương Liên nói. Chính vì độ uy tín cao mà càng ngày càng nhiều nhà xuất bản tham gia tranh giải, đồng thời biến Giải thưởng Sách quốc gia thành nguồn động lực cho nhiều cây bút, cho các tác giả thêm tinh thần sáng tác.
Nhà văn thừa nhận sau khi đoạt Giải thưởng Sách quốc gia cho cuốn Tranh truyện lịch sử Việt Nam năm 2019, bà được tiếp thêm cảm hứng để mạnh dạn sáng tác, nghiên cứu sâu hơn các khía cạnh lịch sử dân tộc.
Bà Lê Phương Liên nói giải thưởng đã khẳng định và giới thiệu tới công chúng những tác phẩm hay. Ảnh: Thành Đông. |
Tác giả Trang Nguyễn, chủ nhân Giải A Giải thưởng Sách quốc gia năm 2021 chia sẻ: “Đối với tác giả là Trang và Dũng (họa sĩ vẽ minh họa Chang hoang dã - Gấu), giải thưởng là nguồn động viên để hai tác giả cố gắng hơn nữa cho các tác phẩm sau; cũng như cho thấy được sự quan tâm về bảo tồn thiên nhiên hoang dã và bảo vệ môi trường đã tăng cao trong những năm gần đây”.
Nhiều tác phẩm sau khi đoạt giải đã lôi kéo được sự tò mò của công chúng, doanh số bán sách tăng. Giải thưởng Sách quốc gia giờ đây đã trở thành một danh mục tham khảo cho độc giả chọn sách.
Bà Vũ Thị Quỳnh Liên, Giám đốc Nhà xuất bản Kim Đồng, cho biết các tác phẩm sau khi được tôn vinh tại Giải thưởng Sách quốc gia luôn được lên kế hoạch tái bản và ở những lần tái bản sau, được gắn thêm logo của giải thưởng để tăng độ nhận diện. Điều này cho thấy giải thưởng làm tăng sức hút cho cuốn sách. Đây là một yếu tố khích lệ cả tác giả lẫn người làm xuất bản.
Giải thưởng Sách quốc gia đưa các tác phẩm đến nhiều đối tượng độc giả. Điều này tạo động lực cũng như cơ hội cho tác giả tiếp tục sáng tác, nghiên cứu.
Ở thị trường nào cũng vậy, giải thưởng luôn có tác dụng làm tăng sức hấp dẫn cho công trình được giải. Giải thưởng Sách quốc gia do Bộ Thông tin và Truyền thông và Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức sau nhiều mùa giải đã khẳng định được độ uy tín và vị thế trong xã hội, trở thành một nguồn động lực cho nhiều tác giả và người làm sách.