Ủy ban Nobel vào ngày 4/10 đã công bố giải Nobel Y Sinh năm 2021 cho hai nhà khoa học David Julius và Ardem Patapoutian “vì những khám phá của họ về các thụ thể đối với nhiệt độ và xúc giác”.
Những khám phá mang tính đột phá của hai nhà khoa học đã giải thích cách thức nhiệt độ nóng, lạnh và lực cơ học có thể kích hoạt các xung thần kinh và cho phép chúng ta nhận thức, thích nghi với thế giới xung quanh.
Kiến thức này đang được sử dụng để phát triển các phương pháp điều trị cho hàng loạt chứng bệnh, bao gồm cả cơn đau mạn tính.
“Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta coi những cảm giác này là đương nhiên, nhưng làm thế nào các xung thần kinh bắt đầu có thể cảm nhận được nhiệt độ và áp suất? Câu hỏi này đã được giải đáp bởi những người đoạt giải Nobel năm nay", Ủy ban Nobel cho hay.
 |
| Thomas Perlmann (phải), thư ký Ủy ban Nobel thông báo người thắng giải Nobel Y Sinh 2021. Ảnh: AFP. |
Giáo sư David Julius là nhà sinh lý học người Mỹ đang làm việc tại Đại học California ở San Francisco. Giáo sư Ardem Patapoutian là chuyên gia sinh học phân tử người Mỹ gốc Armenia, làm việc cho Viện Scripps Research ở La Jolla, California.
Giáo sư David Julius đã sử dụng capsaicin, một hợp chất cay từ ớt gây ra cảm giác nóng, để xác định cảm biến trong các đầu dây thần kinh của da phản ứng với nhiệt.
Trong khi đó, giáo sư Ardem Patapoutian sử dụng các tế bào nhạy cảm với áp suất để khám phá một lớp cảm biến mới phản ứng với các kích thích cơ học trong da và các cơ quan nội tạng.
 |
| Thư ký Ủy ban Nobel Thomas Perlmann báo tin mừng cho nhà khoa học được trao giải Nobel Y Sinh 2021. Bức ảnh được công bố trước lúc công bố người đạt giải. Ảnh: Ủy ban Nobel. |
“Công trình này mở ra một trong những bí mật của tự nhiên bằng cách giải thích cơ sở phân tử cảm nhận nhiệt độ và lực cơ học”, giáo sư Patrik Ernfors - chuyên gia về sinh học cảm giác tại Viện Karolinska và là thành viên của Ủy ban Nobel - nói với Guardian.
Giải Nobel Y Sinh năm 2020 thuộc về ba tác giả Harvey J. Alter, Michael Houghton và Charles M. Rice về những nghiên cứu đối với virus gây ra viêm gan C. Phát hiện về virus viêm gan C đã làm rõ được nguyên nhân những ca bệnh viêm gan mạn tính, mở ra khả năng xét nghiệm máu và phát triển thuốc điều trị giúp cứu sống hàng triệu người.
Kể từ năm 1901 đến năm 2020, có tổng cộng 111 giải Nobel Y Sinh được trao, trong đó có 12 nhà khoa học là phụ nữ.
Trong lịch sử, người trẻ nhất từng được trao giải Nobel Y Sinh là bác sĩ Frederick Banting nhờ nghiên cứu phát hiện ra insulin. Khi ông nhận giải vào năm 1923, nhà khoa học người Canada khi đó mới 32 tuổi. Ông nhận giải cùng đồng nghiệp là John Macleod.
Người già nhất từng nhận giải là ông Francis Peyton Rous, năm 1966, ở tuổi 87.
Mỗi năm, Ủy ban Nobel trao các giải thưởng trong 6 lĩnh vực gồm y sinh học, vật lý, hóa học, văn học, khoa học kinh tế và hòa bình. Người giành giải Nobel sẽ được trao bằng chứng nhận, huy chương giải Nobel, và giải thưởng bằng tiền trị giá khoảng 1,1 triệu USD.
