Sao chúng ta lại ngủ là cuốn sách phổ biến về giấc ngủ của nhà khoa học thần kinh và nhà nghiên cứu giấc ngủ Matthew Walker.
Tác phẩm này được ra mắt năm 2017, là "Sách bán chạy nhất" của tờ Sunday Times và New York Times. Nó cũng được tỷ phú Bill Gates lựa chọn là một trong 5 cuốn sách mà ông yêu thích nhất 2019, khuyên mọi người nên đọc.
 |
| Sách Sao chúng ta lại ngủ, Hải Đăng Books và NXB Lao động liên kết phát hành. Ảnh: Hải Đăng Books. |
Kết quả của hơn hai thập kỷ nghiên cứu
Matthew Walker là giáo sư giảng dạy về khoa học thần kinh và tâm lý, đồng thời là giám đốc Trung tâm về khoa học giấc ngủ con người của Đại học California, Mỹ.
Ngoài ra, ông còn là cố vấn giấc ngủ cho NBA, NFL, một số đội bóng giải Ngoại hạng Anh, hãng phim hoạt hình Pixar, các công ty tài chính và công nghệ nổi tiếng.
Sao chúng ta lại ngủ là kết quả của hơn hai thập kỷ nỗ lực nghiên cứu về giấc ngủ của Matthew Walker, kết hợp hàng nghìn nghiên cứu từ các phòng thí nghiệm khác trên thế giới.
Cuốn sách cung cấp cái nhìn toàn diện về lợi ích của giấc ngủ, giải mã sức mạnh của giấc ngủ và giấc mơ. Đồng thời, nó chỉ ra những liệu pháp giúp chúng ta có thể khai thác sức mạnh của giấc ngủ. Qua đó, con người cải thiện được mức độ về học tập, tâm trạng và năng lượng, điều chỉnh nội tiết tố, ngăn ngừa ung thư, bệnh Alzheimer và tiểu đường, làm chậm ảnh hưởng của quá trình lão hóa và gia tăng tuổi thọ theo cách có lợi cho sức khỏe...
 |
| Tác giả Matthew Walker. Nguồn: Wired. |
Nỗ lực của mẹ thiên nhiên
Trong cuốn sách, Matthew Walke đã làm sáng tỏ những vấn đề liên quan giấc ngủ như: Giấc ngủ là gì, lợi ích của giấc ngủ, việc ngủ không đủ giấc ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe, ai ngủ, ngủ bao lâu, đồng hồ sinh học và giấc ngủ, con người nên ngủ thế nào theo tuổi đời, tại sao bạn nên ngủ, sao chúng ta lại mơ và ngủ mơ như thế nào…
Theo Matthew Walke, giấc ngủ của chúng ta trải qua 2 giai đoạn (chu kỳ), gồm giấc ngủ mắt chuyển động nhanh (Rapid Eye Movement - REM) và giấc ngủ mắt không chuyển động nhanh (Non Rapid Eye Movement - NREM).
Khi tiến vào trạng thái REM, chúng ta đang ngủ mơ; còn ở dạng NREM thì đang chìm vào giấc ngủ bình thường. NREM có 4 cấp độ. Cấp độ càng cao, càng khó đánh thức người khác dậy và ngược lại.
Cũng theo Matthew Walke, mọi loài đều trải qua giấc ngủ NREM; ở con người luôn đặc trưng bởi giấc ngủ REM vì nó xuất hiện đễ hỗ trợ chức năng mà một giấc ngủ NREM không thể hoàn thành được. Nói cách khác, giấc ngủ REM là nhân tố quan trọng trong việc cấu thành nên hệ thần kinh phức tạp của con người.
Đề cập việc chúng ta ngủ thế nào, Matthew Walke cho rằng con người đang không ngủ theo cách tự nhiên muốn. Số lần ngủ, thời gian ngủ đều bị cái hiện đại làm biến dạng hoàn toàn.
Trên khắp các quốc gia phát triển, hầu hết người trưởng thành đang ngủ theo một pha. Nghĩa là ngủ một lần duy nhất trong ngày, kéo dài vào ban đêm, thời gian trung bình ít hơn 7 tiếng.
Trong khi đó, nguyên thủy về giấc ngủ của con người là 2 pha, 1 pha vào đầu giờ chiều và pha còn lại vào buổi đêm. Pha đầu giờ chiều (giấc ngủ trưa, vốn rất cần thiết cho sức khỏe) kéo dài 30 đến 60 phút. Pha buổi đêm, giấc ngủ kéo dài 7 đến 8 tiếng.
 |
| Rối loạn giấc ngủ khiến chất lượng cuộc sống con người suy giảm nghiêm trọng. Ảnh: India Times. |
Nói đến những lợi ích của giấc ngủ, Matthew Walke cho biết không một cơ quan chính nào trong cơ thể, hoặc quá trình nào bên trong bộ não, không được cải thiện tối ưu nhờ giấc ngủ.
Giấc ngủ giúp củng cố hệ miễn dịch, chống lại bệnh ác tính, ngăn ngừa nhiễm trùng và tránh bệnh tật…
“Giấc ngủ chính là hoạt động đơn lẻ có hiệu quả nhất mà chúng ta có thể thực hiện để lấy lại sức khỏe cho cơ thể và trí não mỗi ngày. Nói cách khác, đó là sự nỗ lực của mẹ thiên nhiên trong việc chống lại cái chết”.
Tuy nhiên, theo Matthew Walker, con người vẫn chưa thực sự hiểu hết và đánh giá đúng mực những món quà vô giá cũng như giá trị độc nhất vô nhị mà giấc ngủ mang đến cho họ sau mỗi đêm.
Hai phần ba người trưởng thành ở khắp các nước đang phát triển đều không dành cho mình một giấc ngủ đêm đủ 8 tiếng như được khuyến nghị.
Cũng theo tác giả việc thường xuyên ngủ ít hơn 6 đến 7 tiếng mỗi đêm sẽ phá hủy hệ miễn dịch của bạn, tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh ung thư. Ngủ không đủ giấc có thể dẫn đến chứng mất trí nhớ, tăng huyết áp, bệnh tim, đột quỵ, suy hệ hô hấp và các căn bệnh khác.
Cũng trong cuốn sách, tác Matthew Walker lý giải trạng thái của giấc mơ một cách khoa học. Bên cạnh đó, ông cũng giải thích chứng rối loạn của giấc ngủ, mất ngủ, nguyên nhân rõ ràng cũng như chưa rõ ràng cho câu hỏi tại sao nhiều người trong chúng ta đêm đêm cảm thấy khó có được giấc ngủ ngon.
Matthew Walker cũng đưa ra những lời khuyên, liệu pháp điều trị không cần thuốc mới mẻ, an toàn, giúp giấc ngủ tốt hơn.
Bình luận về cuốn sách, tiến sĩ Daniel Gilbert, giảng viên về tâm lý học, Đại học Harvard, Mỹ, viết: “Hầu hết chúng ta không suy nghĩ gì về điều chúng ta thường dành tới một phần ba cuộc đời của mình cho nó.
Nhưng trong cuốn sách sáng suốt và hấp dẫn này, Matthew Walker giải thích hết sức rõ ràng rằng ngành khoa học mới mẻ - khoa học thần kinh - đang nhanh chóng 'giải mã' bí mật lâu đời này một cách thực tiễn ra sao. Sao chúng ta lại ngủ chính là niềm vui trí tuệ sẽ khiến cho bạn phải lật giở từng trang sách đầy nâng niu trước khi chìm vào giấc ngủ của mình”.
