Giải mã ‘Avatar 3’

*Lưu ý: Bài viết tiết lộ nội dung phim.

Ở Fire and Ash, gia đình Jake Sully một lần nữa bị đẩy vào tình thế ngàn cân treo sợi tóc. Không chỉ đội quân RDA với binh lực hùng hậu, họ còn phải dè chừng lão “già gân” Miles Quartich, nay trở lại đáng sợ hơn bội phần khi bắt tay với bộ tộc bản địa hiếu chiến Mangkwan (Người Tro/Ash).

Tiếp tục trốn chạy hay vùng vẫy ứng phó, nhìn đâu cũng chỉ toàn cửa tử. Thế nhưng Jake vẫn buộc phải đưa ra lựa chọn.

Sau một cuộc truy lùng kéo dài, Quaritch cùng người tình mới - Varang, thủ lĩnh Mangkwan - đã bắt được Spider, đồng thời tìm ra nơi trú ẩn của gia đình Jake Sully. Với dàn thiết bị vũ khí tối tân, gã buộc Jake phải đầu hàng, nếu không sẽ san phẳng bộ tộc Metkayina đang cưu mang gia đình anh.

Chuyện gì xảy ra với nhà Jake và Miles Quaritch?

Quaritch mang Jake trở lại căn cứ RDA như một chiến lợi phẩm. Tuy nhiên, Tướng Armore tỏ ra không hài lòng với việc gã liên minh cùng nhóm Mangkwan. Có vẻ như, Armore xem đó là dấu hiệu Quaritch đang “mềm lòng” với người Na’vi, khi tự đặt bản thân trong mối quan hệ ràng buộc với “lũ khỉ xanh”.

Việc Quaritch, từ một kẻ khinh miệt dân bản địa Pandora, nay lại liên minh với tộc Mangkwan và rơi vào lưới tình với cô ả thủ lĩnh, là một chi tiết đắt giá. Nó đóng vai trò bước ngoặt quan trọng trong hệ suy nghĩ và tính cách nhân vật.

Và điều này tất nhiên không lọt khỏi mắt quan sát của Jake Sully.

Tận dụng cơ hội, anh đã cố thuyết phục Quaritch tỉnh ngộ và quay lưng với RDA, nhưng sau đó gã vẫn lạnh lùng từ chối. Dường như, mối hận Jake phản bội đồng loại năm xưa vẫn chưa nguôi ngoai trong trái tim lão già gân.

Dù may mắn được giải thoát, Jake biết gia đình mình không thể mãi né tránh cuộc đại chiến với “người trời”. Nơi trú ẩn của họ đã bị lộ. Cùng thời điểm, kỳ di cư của Tulkun sắp diễn ra. RDA tung toàn lực tấn công quê hương bộ tộc Metkayina, cho một chiến dịch săn lùng Tulkun với quy mô lớn nhất từng thực hiện.

Gia đình Jake buộc phải đưa ra những quyết định liều lĩnh. Đầu tiên là đưa ra lời khẩn cầu hội đồng Tulkun từ bỏ lời thề bất bạo động, đứng lên chiến đấu chống lại “người trời”. Trong khi, bản thân Jake cũng buộc phải thực hiện điều anh từng thề sẽ không lặp lại: Tái hợp với thần thú Toruk, thống nhất các bộ tộc Na’vi cho cuộc đại chiến trời long đất lở thêm một lần nữa.

Trong trận chiến đó, Tulkun rốt cuộc cũng đứng lên chống lại đội quân RDA. Có những lúc người Na’vi đã chiếm ưu thế, nhưng Quaritch, Varang cùng đội quân Mangkwan xuất hiện làm xoay chuyển cục diện.

Quaritch bắt tay với tộc Mangkwan.

Tưởng như hy vọng đã hoàn toàn bị dập tắt, Kiri kịp thời đưa ra lựa chọn liều lĩnh: Lặn xuống đáy biển và cố gắng kết nối với Eywa. Với sự hỗ trợ của các anh chị em, Kiri thành công khẩn cầu mẹ thiên nhiên dang tay trợ giúp.

Đây là lần đầu tiên trong vũ trụ Avatar, khán giả được diện kiến dáng hình Eywa. Và phép màu của nữ thần một lần nữa đã đảo lộn tình thế cuộc hỗn chiến trên hành tinh này. Cảnh tượng muôn vàn sinh vật biển cùng nhau nổi dậy chống lại "người trời" đầy tính tri ân, nhắc nhớ lại cảnh phim gây nổi da gà trong phần phim đầu tiên, khi Eywa phái thú rừng tấn công RDA, cứu bộ tộc của Neytiri trong một phen thập tử nhất sinh.

Nhờ Eywar, Jake và đồng đội thành công đẩy lùi RDA. Nhưng vợ chồng anh vẫn còn những món nợ máu phải trả với Quaritch. Họ lại lao vào cuộc tử chiến khi cả hai bên đều đã sức cùng lực kiệt. Định mệnh một lần nữa thử thách khi buộc hai người cha phải bắt tay để cứu sống Spider. Đây là lần đầu tiên Quaritch tỏ ra như thể đã quá mệt mỏi với những cuộc chiến dai dẳng. Thế nhưng, gã vẫn chọn nhảy xuống vực tự vẫn thay vì đồng ý bắt tay Jake Sully.

Fire and Ash khép lại với cái kết có thể coi là yên bình cho gia đình Jake, nhưng chỉ là tạm thời. Varang vẫn còn sống, mang theo đứa con sơ sinh của Ronal. Quaritch cũng khả năng cao chưa chết. Hoặc nếu thật sự tử trận, hắn vẫn có khả năng được hồi sinh trong một bản thể mới, như cái cách đã tái xuất trong The Way of Water.

Bất kể tương lai nhân vật này ra sao, Fire and Ash vẫn là phần phim chứng kiến những bước ngoặt đặc biệt của kẻ từng bị ghét nhất loạt phim. Từ gương mặt đại diện cho chủ nghĩa thực dân, Quaritch nay bị chính RDA quay lưng, con trai ruột ruồng bỏ. Ở khoảnh khắc nào đó, lão già gân có lẽ cũng nhận ra Jake và Na’vi không phải là kẻ thù thực sự của mình.

Bí ẩn về Kiri

Cũng trong phần phim này, Kiri đã được hé lộ không đơn thuần là nhân vật có năng lực tâm linh. Sự thật về nguồn gốc cô bé vượt xa những gì hai phần tiền truyện từng gợi mở.

Phim mở màn với thành tích 345 triệu USD trên toàn cầu.

Kiri có cấu trúc di truyền giống hệt avatar của nhà khoa học quá cố Grace Augustine. Ngoài ra, cô bé không hề có cha ruột. Kiri ra đời nhờ quá trình sinh sản đơn tính. Cơ thể avatar của Grace mang thai mà không cần thụ tinh, biến Kiri thành bản sao hoàn hảo về mặt di truyền, chứ không phải một đứa trẻ theo nghĩa thông thường.

Điều này thực chất đã diễn ra ngay từ phần phim đầu tiên: Bộ tộc Omatikaya của Neytiri đã cố gắng chuyển ý thức từ cơ thể thật đang hấp hối của Grace sang avatar của cô, thông qua một nghi thức tâm linh kỳ diệu. Trong lúc kết nối với Cây Tổ Tiên (Hometree), Kiri biết được sự thật rằng thần Eywa đã đặt một “hạt giống” nhiệm màu vào cơ thể avatar ấy, dẫn đến sự ra đời của cô bé - một sự kiện chưa có tiền lệ trong lịch sử.

Bởi vậy, Kiri không hẳn là sự hồi sinh của Grace Augustine. Cô bé giống như một “đứa con” do chính Eywa tạo nên. Và với nguồn gốc đặc biệt ấy, Kiri hẳn được sinh ra để thực hiện một sứ mệnh thiêng liêng. Qua hai phần phim, cô bé đã bộc lộ những năng lực phi thường, điều mà chính Kiri ban đầu cũng không lý giải được. Fire and Ash đã xác nhận rằng sự gắn kết giữa cô bé với Eywar còn vượt xa cả những tsahìk (nữ tư tế) tài năng nhất, như Mo’at hay Ronal.

Không giống những người Na’vi khác, sự kết nối của Kiri mang tính bản năng, sâu sắc và gần như tự nhiên. Cô liên kết với mạng lưới sinh học của Pandora theo những cách mà ngay cả bản thân mình cũng chưa hiểu hết. Điển hình là khoảnh khắc cô hiệu triệu hệ nấm sinh học dưới lòng đất để cứu sống Spider, giúp cậu từ nay có thể hít thở không khí Pandora mà không cần mặt nạ dưỡng khí.

Cái kết của Fire and Ash cho thấy Kiri giờ đây trở thành cầu nối quan trọng trong vũ trụ Avatar. Không ngạc nhiên khi cô bé sẽ trở thành trung tâm và là người kể chuyện của phần phim tiếp theo, tương tự Lo’ak trong Fire & Ash.

Kiri nhiều khả năng trở thành trung tâm của phần 4 Avatar.

Theo tờ Collider, về cơ bản, bộ phim đã có thể coi là một cái kết trọn vẹn, khép lại một saga của vũ trụ Avatar. Kiri đã bộc phá năng lực, Spider vượt qua rào cản để được người Na’vi chấp nhận hoàn toàn. Căng thẳng giữa Jake và con trai Lo’ak cũng được hàn gắn, cho phép hai cha con bước tiếp mà không còn mang theo khúc mắc về việc mất đi người thân.

Dù vẫn còn một số chi tiết bỏ ngỏ, như tương lai của bộ tộc Metkayina khi Ronal hy sinh, cách người Mangkwan đối diện với mất mát, hay số phận Varang cũng như đứa con sơ sinh của Ronal bị bắt… Thế nhưng, cảnh phim cuối cùng khi Pandora trở về trạng thái yên bình giống như một tuyên bố kết thúc đầy tính chủ đích. Đây là khoảnh khắc hòa hợp đầu tiên của hành tinh này kể từ phần phim ra mắt năm 2009.

Sau 3 phần, những thông điệp về tội ác chủ nghĩa thực dân, bảo vệ môi trường và gắn kết gia đình đều đã được truyền tải trọn vẹn. Rất có thể, đây là thời điểm mà James Cameron sẽ khép lại saga đầu tiên của Avatar, mở ra những hành trình với câu chuyện tươi mới hơn. Pandora đã tới lúc cần bỏ lại phía sau, vì hành trình của nó đã đi đủ xa và trọn vẹn trong mắt khán giả.