Hiện nhiều cuốn sách ở các cửa hiệu trên toàn Estonia có giá từ 30 euro đến gần 45 euro. Và mức giá này đang làm dấy lên lo ngại rằng giá sách có thể lên tới 50 euro vào dịp mua sắm nhân kỳ nghỉ đông năm nay.
Những yếu tố khiến giá sách tăng cao
Giám đốc điều hành Hiệp hội các nhà xuất bản Estonia (EKL) Kaidi Urmet bày tỏ hy vọng giá sách sẽ không tăng quá cao nhưng bà cũng không loại trừ khả năng đó. "Tôi hy vọng điều đó sẽ không xảy ra nhưng nếu xét đến giá hiện tại của một số cuốn sách, chúng tôi không thể loại trừ khả năng này. Đó sẽ là một điều đáng tiếc vì giá cao cũng hạn chế đáng kể khách hàng mua sách", bà Urmet nói.
Đề cập đến nguyên nhân của việc tăng giá sách, vị giám đốc điều hành này cho rằng có nhiều yếu tố. Giá sách tại Estonia đã bắt đầu tăng vào mùa thu năm ngoái nhưng sự gián đoạn về nguồn cung giấy, diễn ra từ khi đại dịch Covid-19 lan rộng, cũng là một nguyên nhân khiến giá cả thêm tăng cao. Thêm vào đó, chi phí in ấn, nhân công và việc các nhà sách tự tăng giá cũng góp phần vào tình hình hiện tại.
Bà Urmet giải thích: “Các cửa hàng chắc chắn cũng đã tăng giá theo mức riêng của họ vì chi phí đang tăng lên, bắt đầu từ chi phí năng lượng. Chúng ta có thể nói rằng chúng ta không cần những hiệu sách quá đẹp đẽ mà chỉ cần cách có thể giúp tiết kiệm tiền. Nhưng nếu một hiệu sách không tạo được hứng thú với bất kỳ ai thì cũng sẽ không có ai đến đó".
Vì dân số của Estonia quá nhỏ nên lượng độc giả ở đây cũng vậy. Trong khi số lượng bản in không lớn thì giá sách cũng khó có thể giảm được. Đây cũng là một yếu tố khác làm tăng chi phí, bà Urmet nói.
Trong khi đó, việc in thêm các ấn bản để giảm đơn giá cũng khó làm được vì không có đủ người mua. Trước đây, mỗi năm chỉ xuất bản khoảng một nghìn cuốn sách thì mỗi đầu sách sẽ in khoảng 10.000 bản. Ngày nay, các đầu sách đã phong phú hơn nên số bản trên một đầu sách sẽ giảm.
Theo bà Urmet, các nhà xuất bản Estonia đang rất lo lắng làm sao trang trải được chi phí và liệu khi xuất bản sách ra có người mua hay không.
Vị giám đốc điều hành này cũng cho hay: “Họ đang tìm kiếm các giải pháp rẻ hơn để xuất bản sách và mở các cửa hàng trực tuyến”. Bà cũng nói thêm rằng nhà nước có thể giúp đỡ các nhà xuất bản bằng cách hỗ trợ kinh phí cho họ.
Giá sách còn tăng vào cuối năm
Vallo Kalvik, Giám đốc điều hành của nhà xuất bản Hea Lugu, cho biết giá giấy đã bắt đầu tăng vào mùa thu năm ngoái. “Giá cả tăng vọt và nếu bạn không chốt ngay mức giá đưa ra thì một tuần sau, bạn có thể sẽ không còn nhận được mức giá tương tự nữa”, ông nhớ lại thời kỳ đó.
Ông Kalvik nói: “Vào đầu tháng 5 năm nay, tôi đã so sánh chi phí in một cuốn sách trong thời gian qua và thấy nó đã tăng hơn 40%. Khi tôi nhìn lại vào đầu tháng 6 năm nay, giá đã tăng hơn nữa”.
Ông Kalvik nhận thấy rằng các hiệu sách cũng đã tăng mức lợi nhuận của riêng họ đối với sách.
"Nếu bạn chia nhỏ mức giá bán [của một cuốn sách], thì so với giữa những năm 2000, khi tôi mới bắt đầu làm trong ngành xuất bản, việc phân chia tỷ lệ lợi nhuận đến các hiệu sách đã tăng thêm 10-14%. Phần lớn tỷ lệ lợi nhuận gia tăng này được chuyển đến các cửa hiệu”, ông Kalvik nói.
Cũng theo ông Kalvik, các nhà xuất bản từng có tiếng nói về việc ấn định giá sách trong các cửa hiệu, tuy nhiên, ngày nay các cửa hiệu không thực sự xem xét đề xuất đầu vào đó nữa.
Ông Kalvik thông tin thêm: "Tất nhiên, họ cũng không ấn định giá bán hoàn toàn tùy ý mà họ đảm bảo có sự hợp lý với những cuốn sách khác và giá bán gần đây. Các hiệu sách dĩ nhiên là một môi trường hoàn toàn tuyệt vời cho việc khám phá thế giới sách nhưng rõ ràng việc duy trì các cửa hàng như vậy khiến họ tốn kha khá".
 |
| Cuốn Tunnistaja được bán công khai trên web tại Estonia với giá hơn 36 Euro. Ảnh: Apollo Poodshop. |
Hiện tại, giá sách tăng cao, kết hợp với các yếu tố khác, đã tác động đến doanh số bán sách. Ông Kalvik nói: “Mọi người đã mua ít sách hơn vào năm ngoái. Mặc dù doanh thu có tăng lên một thời gian ngắn vào năm 2021, nhưng vào đầu năm nay, mọi người cũng dần mua [sách] ít hơn”.
Theo ông Kalvik, giá sách sẽ còn tiếp tục tăng cho tới cuối năm nay. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định rằng những cuốn sách dày có giá hơn 30 euro dường như cũng không phải quá đắt đỏ.
Ông Kalvik cho biết: "Chúng tôi đã xuất bản cuốn Tunnistaja của Katrin Laur vào tháng 3 với mức giá 34 euro dành cho các thành viên trong chương trình khách hàng thân thiết. Dù mức giá nghe có vẻ đắt nhưng bảng tính chi phí trong Excel thì không đánh lừa ai. Bản thân cuốn sách cũng dày 830 trang và nếu xét thêm nhiều yếu tố khác, thì mức giá dường như không còn đắt nữa. Con số đó cũng được xem là mức giá khá hợp lý".
