Korea Times cho biết lệnh đặc xá của Tổng thống Moon Jae In đối với bà Park Geun Hye được giới quan sát đánh giá khá bất ngờ. Bộ Tư pháp Hàn Quốc từng thể hiện lập trường không mấy khả quan về động thái trên. Tại cuộc họp kéo dài hai ngày 20-21/12, cơ quan này thậm chí đã loại bà Park khỏi danh sách được đặc xá.
Giải thích cho sự thay đổi quyết định, Bộ trưởng Tư pháp Park Beom Kye cho biết tình hình sức khỏe chuyển biến xấu của cựu tổng thống 69 tuổi là lý do lớn nhất.
Hiện tại, Bộ Tư pháp cho biết bà Park đang ở Trung tâm Y tế Samsung, quận Gangnam (thủ đô Seoul). Bà sẽ được trả tự do từ ngày 31/12, sau đó tiếp tục ở đây thêm vài tuần để điều trị.
Giới quan sát chính trị Hàn Quốc đang cố gắng tìm hiểu lý do đằng sau quyết định của ông Moon. Bởi lẽ, động thái này còn đi ngược lại cam kết của ông về việc không đặc xá cho tội phạm liên quan đến kinh tế, với các tội danh như tham nhũng và nhận hối lộ.
Nhiều ý kiến trái chiều cũng xuất hiện xung quanh thời điểm và nguyên nhân thúc đẩy chính phủ Hàn Quốc ban hành quyết định nói trên, theo Korea Times.
Một số người cho rằng việc làm này giúp chính phủ kiểm chứng thái độ của công chúng đối với bà Park, trong khi những người khác khẳng định bước đi trên bảo đảm ưu thế của đảng cầm quyền trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới, dự kiến tổ chức ngày 9/3/2022.
 |
| Người dân theo dõi việc công bố quyết định đặc xá cho bà Park Geun Hye. Ảnh: Yonhap. |
"Nhiệm vụ cuối cùng" của Tổng thống Moon?
Từ tháng 3/2017, cựu Tổng thống Park bị luận tội và cách chức vì tội tham nhũng. Năm 2018, bà tiếp tục bị kết thêm nhiều tội danh, trong đó có lợi dụng chức vụ và nhận hối lộ. Từ đó đến nay, bà Park đã trải qua 4 năm 9 tháng thi hành án.
Nhà phân tích Park Sang Byoung cho biết việc ông Moon đặc xá cho bà Park cũng như minh oan cho cựu Thủ tướng Han Myeong Sook là nhiệm vụ chính trị quan trọng cần hoàn thành trước khi ông hết nhiệm kỳ vào tháng 5/2022.
Bà Han Myeong Sook là thủ tướng đầu tiên của Hàn Quốc dưới thời cựu Tổng thống Roh Moo Hyun. Bà bị kết tội nhận hối lộ và đã chấp hành xong án tù 2015-2017. Hôm 24/12, chính phủ Hàn Quốc cho biết sẽ minh oan cho bà trong thời gian tới.
"Cựu Tổng thống Park đã ngồi tù suốt nhiệm kỳ 5 năm của ông Moon. Dường như ông Moon đã chịu áp lực để đặc xá cho bà ấy, nhằm thúc đẩy đoàn kết dân tộc", ông Park Sang Byoung nói.
"Tổng thống Moon có thể đã mong muốn đạt được thế cân bằng về chính trị thông qua việc đặc xá cho bà Park và minh oan cho bà Han cùng lúc", ông nói. "Quyết định của ông Moon dường như dựa trên niềm tin rằng ông sẽ không đánh mất sự ủng hộ của công chúng".
Theo ông Park, hình ảnh của Tổng thống Moon trong những tháng cuối nhiệm kỳ không quá tiêu cực, dựa trên tỷ lệ ủng hộ khoảng 40% từ những cuộc thăm dò dư luận gần đây. Con số này cao hơn kết quả của các cựu tổng thống trước.
 |
| Hình ảnh bà Park xuất hiện bên ngoài Trung tâm Y tế Samsung, quận Gangnam (thủ đô Seoul). Ảnh: Yonhap. |
Đảm bảo chiến thắng trong cuộc bầu cử tới?
Tuy nhiên, nhà phân tích Lee Jong Hoon cho biết quyết định đặc xá bà Park được đưa ra nhằm giúp đảng cầm quyền giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2022, đồng thời tạo ra mâu thuẫn nội bộ giữa các thành viên nhóm bảo thủ.
Tổng thống Moon đã chọn đặc xá cho bà Park, thay vì cựu Tổng thống Lee Myung Bak - người đang thụ án 17 năm tù về tội tham nhũng và nhận hối lộ.
"Trong khi một số thành viên thân cận ông Yoon Suk Yeol, ứng viên tổng thống đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) - nhóm đối lập chính, là những người ủng hộ cựu Tổng thống Lee, nhiều thành viên PPP khác lại ủng hộ cựu Tổng thống Park", ông Lee Jong Hoon nói.
Ông Lee cho rằng vì ứng viên Yoon từng dẫn đầu cuộc điều tra về vụ tham nhũng của bà Park, và nếu những người ủng hộ bà có dịp củng cố địa vị sau quyết định này, mâu thuẫn sẽ nổ ra giữa họ cũng như giữa các thành viên khác trong đảng.
Tuy nhiên, "trường hợp của cựu Tổng thống Lee Myung Bak rất khác, bởi lẽ nhiều thành viên của nhóm cầm quyền (trong đó có cả ông Moon Jae In) tin rằng ông Lee phải chịu trách nhiệm cho cái chết của cựu Tổng thống Roh Moo Hyun", ông Lee Jong Hoon nói.
Cựu Tổng thống Roh qua đời vào tháng 5/2009. Ông đã nhảy khỏi một vách đá trong khi đang bị điều tra về tội tham nhũng.
"Không có động cơ chính trị đằng sau"
Đáp lại các ý kiến trái chiều từ dư luận, bà Park Kyung Mee, phát ngôn viên Nhà Xanh, khẳng định không có động cơ chính trị đằng sau việc ông Moon đặc xá cho người tiền nhiệm.
Quyết định này hoàn toàn nhằm củng cố khối đoàn kết dân tộc và được tiến hành dựa sau khi xem xét tình trạng sức khỏe của cựu Tổng thống Park, người phát ngôn nói.
Cựu Tổng thống Park trước đó đã được điều trị chứng đau vai và lưng. Sau khi phẫu thuật tại Trung tâm Y tế Samsung vào năm 2019, bà Park đã trở lại nơi này ba lần trong năm nay (tháng 1, tháng 7 và tháng 11). Ngoài ra, cựu tổng thống Hàn Quốc cũng được cho phải điều trị chứng rối loạn lo âu.
"Tôi hy vọng rằng lệnh đặc xá sẽ vượt qua những khác biệt về quan điểm, đồng thời là cơ hội để bắt đầu một kỷ nguyên mới của sự đoàn kết và hòa hợp", bà Park Kyung Mee khẳng định.
 |
| Bà Park Kyung Mee, phát ngôn viên Nhà Xanh. Ảnh: Yonhap. |
Ông Yoon (thành viên PPP) hoan nghênh quyết định đặc xá cho bà Park và hy vọng cựu tổng thống sớm khỏe lại. Dù vậy, ông không chắc về khả năng chào đón bà Park quay lại đảng này.
Trong khi đó, ông Jo Seoung Lae, người phát ngôn của ứng viên Lee Jae Myung (đảng Dân chủ Tự do cầm quyền), nói rằng ông Lee hiểu nỗi trăn trở của tổng thống vì nhiệm vụ thống nhất quốc gia và tôn trọng quyết định khó khăn của ông.
Tuy nhiên, ông Lee - người từng phản đối việc ân xá bà Park - khẳng định bà nên thành khẩn xin lỗi các nạn nhân của những việc làm mà bà từng phạm phải.
