Sáng 29/9, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị về phát triển cây mắc ca tại TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.
Hội nghị có sự tham dự của đại diện các bộ, ban, ngành Trung ương, 23 tỉnh trồng mắc ca và cộng đồng các doanh nghiệp, hộ gia đình tiêu biểu về trồng, chế biến, tiêu thụ sản phẩm.
Còn nhiều trăn trở
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết mắc ca có thể trở thành cây giúp xóa đói giảm nghèo, thậm chí làm giàu, là lối ra cho Tây Bắc, Tây Nguyên và một số vùng của Việt Nam.
Thủ tướng hoan nghênh, đánh giá cao các nhà khoa học đã đưa cây mắc ca vào Việt Nam và bước đầu thành công. Đặc biệt, chỉ qua 5 năm, sản lượng đã tăng gần 25 lần.
Nhắc lại vấn đề “được mùa, rớt giá”, “được giá, mất mùa” trong nông nghiệp, Thủ tướng lưu ý “thị trường tiêu thụ mắc ca như thế nào” là câu hỏi lớn, là điều đầu tiên đặt ra. Vậy chúng ta sẽ tăng diện tích trồng cây mắc ca lên bao nhiêu là phù hợp chứ không phải tăng vô cùng tận.
Thủ tướng tham quan gian hàng sản phẩm từ mắc ca. Ảnh: T.N. |
Theo Thủ tướng, cây mắc ca chứa đựng nhiều giá trị xã hội đặc biệt, không chỉ đơn thuần là hiệu quả kinh tế. Cây mắc ca có thể vào vùng sâu, vùng xa, vùng cao, vùng khó khăn, vùng đồng bào có thu nhập thấp. Cây mắc ca có ý nghĩa “quốc kế, dân sinh”, mang lại hiệu quả kinh tế và giải quyết rất nhiều việc làm cho người dân.
So với cà phê, đó là cây có thể “đi sau, về trước” nếu chúng ta biết ứng dụng khoa học công nghệ, liên kết chuỗi giá trị, áp dụng khoa học kỹ thuật mới, tạo ra các sản phẩm mới.
Đến nay, không chỉ có thị trường, thu nhập mang về từ trồng cây mắc ca lên tới 250 triệu đồng/ha, gấp 3 lần cây cà phê.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các nhà khoa học, hiệp hội mắc ca phải trả lời câu hỏi trồng cây mắc ca làm sao phát triển xứng tầm với tiềm năng của Việt Nam.
Các bộ ngành cần quy hoạch tiểu vùng trồng mắc ca, cùng với thúc đẩy chế biến sâu, đầu tư khoa học công nghệ.
Thủ tướng đánh giá 2 vùng có thể phát triển ổn định mắc ca cần tập trung là Tây Bắc và Tây Nguyên. Còn các vùng khác cần xem xét, thí điểm vì nhiều nơi chưa cho tối ưu ra hoa, đậu quả.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan tập trung rà soát hoàn thiện cơ chế chính sách cho phát triển cây mắc ca.
Thu 1 tỷ USD năm 2030
Theo báo cáo tại hội nghị, sau 5 năm triển khai quy hoạch mắc ca, đến nay cả nước đã có 23 tỉnh trồng, với diện tích trên 16.500 ha.
Trong đó, 9 tỉnh nằm trong quy hoạch ở Tây Bắc và Tây Nguyên trồng trên 15.400 ha, tăng 55% diện tích so với quy hoạch, còn lại hơn 1.000 ha nằm rải rác tại 14 tỉnh khác chưa có trong quy hoạch.
Về sản lượng, năm 2020, các tỉnh dự kiến thu hoạch gần 6.600 tấn hạt tươi, tăng gần 24,5 lần so với năm 2015. Với giá bán sản phẩm dạng hạt sấy khoảng 200 triệu đồng/tấn như hiện nay, ước tính hơn 4.000 tấn hạt sấy sẽ mang lại giá trị khoảng 788 tỷ đồng (trong đó khoảng 60% xuất khẩu, còn lại phục vụ tiêu dùng trong nước).
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Quang Hiếu. |
Mỗi năm, Việt Nam đã xuất khẩu trên 2.400 tấn sản phẩm mắc ca sấy đến các nước Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore, Mỹ, Pháp...
Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường, cây mắc ca đã có những tác động tích cực, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho khoảng 10.000 hộ gia đình nông thôn.
Trong thời gian tới, Việt Nam cần tiếp tục phát triển mắc ca là một trong 20 loại cây trồng rừng chính, tăng diện tích vùng trồng tập trung. Từ đó, mắc ca thành một ngành hàng mới của nông nghiệp Việt Nam, phấn đấu đến 2030 đạt doanh thu 1 tỷ USD, xuất khẩu đạt 600 triệu USD.