Theo CNBC, giới quan sát dự đoán các dữ liệu lạm phát tháng 5 sẽ cho thấy giá cả đã hạ nhiệt. Nhưng câu hỏi đặt ra là tốc độ này có đủ để thuyết phục giới chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dừng tăng lãi suất hay không.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 sẽ được công bố vào sáng thứ ba (theo giờ Mỹ). Theo khảo sát của Dow Jones, giới quan sát dự báo CPI tăng 0,1% so với một tháng trước và 4% so với một năm trước đó.
Nếu loại trừ giá năng lượng và thực phẩm dễ biến động, CPI tháng 5 được dự báo tăng lần lượt 0,4% và 5,3%.
Dữ liệu lạm phát tháng 5
Nếu các dữ liệu được công bố giống với dự báo của giới quan sát, cuộc chiến chống lạm phát của Fed có thể đã đi đúng hướng. Hồi tháng 6 năm ngoái, tốc độ tăng trưởng CPI đạt đỉnh 9%.
"Điều đáng khích lệ nhất là tốc độ tăng trưởng hàng năm được dự báo sẽ giảm khá mạnh", ông Mark Zandi - chuyên gia kinh tế trưởng tại Moody's Analytics - nhận định. "Các con số có thể cho thấy lạm phát đã đi đúng hướng", ông nói thêm.
Điều đáng khích lệ nhất là tốc độ tăng trưởng hàng năm được dự báo sẽ giảm khá mạnh. Các con số có thể cho thấy lạm phát đã đi đúng hướng
Ông Mark Zandi - chuyên gia kinh tế trưởng tại Moody's Analytics
Lạm phát tại Mỹ đã tăng mạnh vào mùa xuân năm 2021. Các yếu tố liên quan đến đại dịch như chuỗi cung ứng bị tắc nghẽn, nhu cầu hàng hóa tăng vọt, cùng hàng nghìn tỷ USD kích thích tài khóa và tiền tệ đẩy lạm phát lên mức cao nhất kể từ đầu thập niên 80.
Sau một năm trấn an rằng lạm phát chỉ là nhất thời, Fed đã tăng lãi suất dồn dập kể từ tháng 3/2022. Nhưng đến nay, lạm phát vẫn cách xa mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương.
"Lạm phát đã giảm về mức độ mà ngân hàng trung ương tin rằng họ đang đi đúng hướng, và không cần phải tăng lãi suất thêm nữa", ông Zandi nói thêm.
Còn ông Dean Baker - đồng sáng lập Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách - nhận định rằng "lạm phát đã bắt đầu hạ nhiệt kể từ năm ngoái".
Cuộc họp của Fed sẽ ra sao
"Nếu xu hướng này tiếp diễn, Fed có thể tuyên bố chiến thắng và tập trung vào khía cạnh việc làm", ông chỉ ra.
"Nhưng lạm phát vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu lạm phát. Vì vậy, câu hỏi đặt ra là liệu đà giảm có tiếp diễn hay không và đã ổn định chưa", vị chuyên gia nói thêm.
Trước đó, ông Philip Jefferson - Thống đốc kiêm ứng viên Phó chủ tịch Fed - đã phát tín hiệu về việc tạm dừng tăng lãi suất trong cuộc họp chính sách tháng 6. Nhưng ông cho rằng bất cứ quyết định ổn định lãi suất nào cũng không được coi là dấu chấm hết của chu kỳ thắt chặt.
"Việc bỏ quãng tăng lãi suất trong cuộc họp sắp tới sẽ cho phép Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) có thêm thời gian quan sát các dữ liệu, trước khi đưa ra những chính sách thắt chặt tiếp theo", vị quan chức tiết lộ.
Ông Jefferson nghiêng về kịch bản "tạm dừng diều hâu", tức giữ nguyên lãi suất ở thời điểm hiện tại nhưng bỏ ngỏ khả năng tăng thêm. Dù vậy, ông nhấn mạnh rằng việc giữ nguyên lãi suất chính sách trong cuộc họp sắp tới không có nghĩa là lãi suất đã đạt đỉnh.
Theo dữ liệu từ công cụ FedWatch của CME Group, các thị trường đang định giá khả năng Fed giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tháng 6 là 73,5%, tăng mạnh từ 38,1% vào cuối tháng 5. Trong khi đó, khả năng Fed tiếp tục tăng lãi suất 0,25 điểm phần trăm đang được định giá là 26,5%, giảm mạnh từ 61,9%.
Năm 2023, kinh tế thế giới được dự báo còn nhiều biến động và chưa thể phục hồi nhanh. Nhiều nền kinh tế lớn vẫn phải đối mặt với các rủi ro như GDP tăng trưởng chậm, lạm phát, thất nghiệp, nợ xấu... Mời độc giả của Zing đón đọc Tủ sách kinh tế 2023 để nắm bắt những kiến thức, thông tin kinh tế mới trong năm 2023.