Tròn 20 năm trước, Deportivo La Coruna vô địch La Liga lần đầu tiên trong lịch sử đội bóng. Đội bóng của HLV Javier Irureta hơn Barca và Valencia tới 5 điểm trên bảng xếp hạng chung cuộc, tạo nên kỳ tích trong lịch sử La Liga.
 |
Hơn một thập niên sau ngày đó, ở mùa giải 2010/11, Deportivo kết thúc chuyến phiêu lưu ở La Liga bằng việc xuống chơi ở giải hạng Hai Tây Ban Nha (Segunda) lần đầu tiên sau 20 năm. 9 năm sau, Deportivo xuôi chuyến tàu ngược về giải hạng Ba.
Từ nhà vô địch La Liga đến giải đấu hạng Ba
Đội bóng với màu sọc xanh-trắng trứ danh kết thúc Segunda 2019/20 với vị trí thứ 20 (trên tổng số 22 đội tham dự) và lần đầu tiên sau 39 năm, phải dạt xuống Segunda B, hạng đấu thấp tiếp theo của bóng đá Tây Ban Nha.
Nhiều cổ động viên Deportivo có thể tin rằng đội bóng của mình đã trở thành nạn nhân trong một âm mưu thao túng bẩn thỉu nhằm đưa Lugo, Albacete hay Ponferradina, đối thủ cạnh tranh trực tiếp của CLB này thoát khỏi tử thần.
Trước khi vòng đấu cuối cùng của Segunda mùa này diễn ra, Deportivo (48 điểm) về lý thuyết còn cơ hội trụ hạng khi chỉ kém Lugo và Albacete một điểm. Chỉ cần một trong 2 đội bóng nói trên sẩy chân, Deportivo có thể trụ lại nếu giành chiến thắng trước Fuenlabrada.
Mọi chuyện trở nên rắc rối khi một cầu thủ của Fuenlabrada bị nhiễm virus corona và trận đấu bị hoãn. Ban tổ chức giải đấu sau đó vẫn cho các trận đấu khác ở vòng cuối Segunda diễn ra bình thường.
Lugo và Albacete cùng thắng và chính thức trụ hạng. Deportivo giờ chỉ có thể trụ hạng nếu thắng Fuenlabrada, đội còn động lực tranh suất play-off lên La Liga với cách biệt ít nhất 13 bàn để qua mặt Ponferradina (đội đang có 51 điểm) về hiệu số.
Deportivo coi như đã xuống hạng dù còn một trận chưa đấu.
Ban lãnh đạo Deportivo vin vào việc các trận đấu phải diễn ra cùng giờ trong vòng cuối để tin rằng họ là nạn nhân của một âm mưu dàn xếp nhằm đẩy CLB này xuống hạng.
Chủ tịch Deportivo hiện tại, Fernando Vidal tuyên bố lẽ ra các trận đấu của những đối thủ như Lugo hay Albacete vẫn phải bị hoãn để đảm bảo tính công bằng.
Nhưng cho dù các CĐV hay ban lãnh đạo Deportivo có nói gì đi chăng nữa, họ không thể phủ nhận một sự thật rằng đội bóng con cưng đã có một mùa giải tồi tệ và không thể tự định đoạt số phận của mình.
Ngay cả khi trận đấu của Deportivo diễn ra đúng lịch với các trận đấu khác, cửa trụ hạng cho họ cũng là cực thấp.
Việc trận đấu bị hoãn do dịch bệnh gần như chỉ là chiếc đinh của sự xui xẻo đã đóng lên cỗ quan tài mang tên Deportivo.
Từ vị thế một đội bóng nhà nghèo được kỳ vọng lật đổ sự thống trị của hai gã khổng lồ Barca và Real, Deportivo giờ chỉ biết bấu víu vào những tranh cãi nhằm nuôi hy vọng ở lại giải hạng Hai Tây Ban Nha. Dù thực tế, hy vọng đó của họ giờ hết sức mong manh.
 |
| Biển người tràn xuống sân Riazor ngày Deportivo vô địch La Liga mùa 1999/00. Ảnh: Getty. |
Cơn gió lạ Deportivo
Sự trỗi dậy của Deportivo trong thập niên 90 thế kỷ trước và những năm đầu của thế kỷ XXI là luồng gió thú vị thổi vào bóng đá xứ bò tót.
Câu lạc bộ bóng đá Deportivo là niềm tự hào của A Coruna, một thành phố cảng nằm bên bờ biển Tây Bắc Tây Ban Nha.
Khi Deportivo vô địch La Liga ở mùa giải 1999/00, A Coruna trở thành thành phố có quy mô nhỏ thứ hai trong lịch sử bóng đá Tây Ban Nha vô địch hạng đấu cao nhất đất nước.
Dân số A Coruna khi đó chỉ có 250.000 người, nhỉnh hơn thành phố San Sebastian (của CLB Real Sociedad) với 180.000 dân.
Sự trỗi dậy của Deportivo không khác gì một kỳ tích, trong bối cảnh các thành phố lớn khác như Madrid, Barcelona hay thậm chí Valencia, Seville là những nơi phù hoa và giàu có hơn.
Mùa giải 1993/94, Deportivo suýt vô địch La Liga khi chỉ bị Barca vượt qua ở vòng đấu cuối cùng. Deportivo tiếp tục về nhì La Liga ở mùa giải kế tiếp, và chính thức trở thành thế lực của giải đấu trong nhiều năm sau.
Deportivo vô địch cúp nhà Vua mùa 2000/01, đánh bại chính Real Madrid trong trận chung kết. Đó là một trận đấu mà tờ Mundo Deportivo đã gọi là “sự ô nhục” với Real khi cúp nhà Vua kỷ niệm 100 năm ra đời.
CLB Hoàng gia Tây Ban Nha bị một đối thủ “quê mùa” và kém danh tiếng hơn hạ gục ngay tại sân nhà Santiago Bernabeu.
Đến mùa giải 2003/04, Deportivo trở thành hiện tượng của bóng đá châu Âu khi vào đến bán kết Champions League. Các CĐV bóng đá Tây Ban Nha gọi họ là “Super Depor”, với sự kỳ vọng đội bóng này có thể cùng Valencia thách thức quyền lực của Real hay Barca.
Huyền thoại người Brazil Rivaldo chỉ đến một mùa rồi ra đi, nhưng “Super Depor” sau đó có Diego Tristan, Fran, Juan Carlos Valeron, Roy Makaay, Joan Capdevila hay Nuno Espirito Santo, người bây giờ đang thành công trên cương vị HLV trưởng Wolverhampton.
 |
| Deportivo từng tạo nên địa chấn khi tạo nên cuộc lội ngược dòng không tưởng trước nhà đương kim vô địch AC Milan tại Champions League mùa 2003/04. Ảnh: Getty. |
Ảo vọng
Augusto Cesar Lendoiro là Chủ tịch Deportivo từ năm 1988. Ông được coi là người đứng sau sự trỗi dậy của Deportivo.
Lendoiro ban đầu không muốn làm Chủ tịch Deportivo, nhưng với tư cách một người con của thành phố A Coruna, doanh nhân này không muốn thấy đội bóng con cưng ngụp lặn ở các giải đấu hạng dưới vì vấn đề tài chính.
Lendoiro đưa Deportivo trở lại La Liga vào mùa 1989/90, giúp CLB này tăng gấp 3 lần số hội viên so với nhiệm kỳ trước. Lendoiro ban đầu chỉ muốn Deportivo sống sót ở La Liga, nhưng khi nhận thấy tiềm năng to lớn của CLB sau những cuộc đua quyết liệt với Barca và Real đầu những năm 90, ông muốn một điều gì đó lớn lao hơn.
Đến năm 1997, Lendoiro đã đầu tư gần 40 triệu USD vào Deportivo. Rivaldo đến vào mùa hè năm 1996 với giá 14 triệu USD, và giúp vị Chủ tịch này thu lời gần gấp đôi khi Barca bỏ ra 26 triệu USD chiêu mộ cầu thủ một năm sau.
Việc Deportivo thu lời lớn từ chuyển nhượng và thể hiện phong độ ấn tượng trên sân cỏ giúp Lendoiro thêm tự tin. Roy Makaay, Victor Sanchez, Jaime và nhiều cái tên danh tiếng khác cập bến với tổng giá trị lên tới hàng chục triệu USD.
Năm 2003, Lendoiro tiết lộ ông đã cố mua Cristiano Ronaldo từ Sporting Lisbon. “Họ (Sporting Lisbon) đòi 10 hay 11 triệu euro. Điều đó vượt quá khả năng của chúng tôi và khi Manchester United đến, họ đã trả mức phí không tưởng”, vị Chủ tịch này chia sẻ trên Marca vào năm 2019.
Trên sân cỏ, Deportivo tạo ra một trong những cuộc lội ngược dòng vĩ đại nhất Champions League.
Ở trận tứ kết lượt đi trên sân nhà San Siro, đương kim vô địch AC Milan giành chiến thắng dễ dàng với tỷ số 4-1 trước Deportivo. Đến lượt về, Deportivo thắng lại AC Milan 4-0 để đánh dấu một trong những cặp tứ kết đáng nhớ nhất lịch sử Champions League.
Deportivo lọt vào đến bán kết Champions League và chỉ chịu thua Porto (đội sau đó vô địch) của Jose Mourinho với tỷ số tối thiểu 1-0. Tuy nhiên, đó gần như là khoảnh khắc rực sáng cuối cùng mà các CĐV Deportivo có thể nhìn thấy.
Khi các trụ cột lần lượt ra đi vì tuổi tác và nhiều lý do khác, “Super Depor” không còn là một thế lực của bóng đá Tây Ban Nha.
Ánh hào quang cuối cùng của họ đến vào mùa giải 2008/09, khi kết thúc La Liga ở vị trí thứ 6.
Sau những năm vung tay quá trán, Deportivo lâm vào khoản nợ hơn 110 triệu USD và xuống hạng sau mùa 2010/11.
Họ trở lại La Liga ngay trong mùa giải sau đó, nhưng tình hình tài chính tồi tệ của CLB khiến Lendoiro tuyên bố không tái tranh cử vào năm 2012. Ông chấm dứt 25 năm làm Chủ tịch CLB, để lại khoản nợ ngập đầu cho CLB.
Lendoiro từng là người hùng, nhưng giờ trở thành tội đồ. “Hối hận lớn nhất của tôi là đã không bán các cầu thủ khi được giá”, Lendoiro hối hận. “Nhưng tôi đã làm điều đó vì tham vọng đưa Deportivo vô địch”.
 |
| Cựu Chủ tịch Lendoiro tin rằng nếu được làm lại, ông sẽ không để Deportivo rơi vào tình trạng khủng hoảng và nợ nần. Ảnh: Getty. |
Khi những ông lớn châu Âu đến dòm ngó các ngôi sao hàng đầu, Lendoiro đã do dự. Sau kỳ tích ở Champions League mùa 2003/04, Lendoiro chỉ bán duy nhất Makaay cho Bayern với giá 19 triệu euro vào mùa hè. Những mùa giải trước đó, Deportivo đã chi tới 130 triệu euro mua cầu thủ.
Ngay cả Valencia hay Atletico, những đội có tiềm lực mạnh mẽ hơn Deportivo cũng phải chịu cảnh bán ngôi sao để cân bằng tài chính. Nhưng Lendoiro và CĐV Deportivo đã sống trong ảo vọng có thể lật đổ Real và Barca.
Họ có quyền mơ về điều đó, sau khi đã vô địch La Liga trước mũi Barca, đánh bại Real trong trận chung kết cúp Nhà vua hay lội ngược dòng trước AC Milan. Hơn hai thập niên Lendoiro làm chủ tịch, Deportivo đã vô địch La Liga, giành 2 cúp Nhà vua, 3 Siêu cúp Tây Ban Nha và một Intertoto Cup.
Nhưng A Coruna dẫu sao cũng chỉ là một thành phố với quy mô và tầm vóc kinh tế kém hơn nhiều so với Barcelona hay Madrid.
A Coruna không có nguồn lực để "thổi" đứa con Deportivo của mình lên như cái cách chính quyền Madrid hay Barcelona vẫn thường làm với Real và Barca.
Năm 2004, Chủ tịch Real Florentino Perez từng thế chấp sân tập của CLB với chính quyền thành phố Madrid để lấy hơn nửa tỷ USD vận hành CLB.
Deportivo và A Coruna không thể làm thế, và họ đành chứng kiến đứa con tinh thần của thành phố sụp đổ.
Hơn một nghìn năm trước, những người Galicians (tổ tiên của thành phố A Coruna) đã tự hào với cuộc chiến chống lại đội quân Viking hùng mạnh.
Tinh thần phản kháng và khát khao chinh phục luôn chảy trong huyết quản của những CĐV yêu mến Deportivo. Nhưng bóng đá đỉnh cao luôn khắc nghiệt, và không ai dám chắc Deportivo có thể trở lại.
Sự lụi tàn của Deportivo là một trong những nốt trầm cho bóng đá xứ bò tót. Một biểu tượng cho khát vọng lật đổ sự thống trị của Barca - Real, một biểu tượng cho nỗ lực vươn lên của phần còn lại La Liga đang trên đường sụp đổ.
