Đằng sau chiến dịch chống ma túy đẫm máu khiến ông Duterte bị bắt

Kể từ khi nhậm chức Tổng thống Philippines vào tháng 6/2016 đến 2022, ông Rodrigo Duterte đã triển khai chiến dịch truy quét các hoạt động buôn bán ma túy ở Philippines với hệ quả là ít nhất 30.000 thường dân thiệt mạng, theo Guardian.

Những người bị xử tử là nghi phạm sử dụng hoặc buôn bán chất cấm. Phần lớn trong số này đều bị hành quyết vào ban đêm, đôi khi ở ngay tư gia. Những người thực hiện các vụ hành quyết được cho là cảnh sát và những tay súng chuyên nghiệp.

"Những người đam mê ma túy đều là lũ khốn, tôi sẽ thực sự giết các người", ông Duterte phát biểu công khai vào tháng 4/2016, theo tạp chí Time.

Trước khi trở thành tổng thống Philippines, ông Duterte từng phục vụ với tư cách thị trưởng thành phố Davao trong 22 năm, nơi ông đã áp dụng chính sách sử dụng các tay súng chuyên nghiệp để thanh trừng hàng loạt đối với tội phạm ma túy với mục tiêu đem lại sự ổn định cho thành phố.

Tháng 12/2016, trong một buổi nói chuyện với các doanh nhân, ông Duterte thậm chí thừa nhận bản thân từng tự tay xử tử một số nghi phạm liên quan đến ma túy trong khoảng thời gian làm thị trưởng thành phố Davao.

Tính đến năm 2025, tức 3 năm sau khi ông Duterte rời nhiệm sở, chỉ 8 sĩ quan cảnh sát Philippines bị kết án tù trong 4 vụ án sát hại thường dân dưới khuôn khổ chiến dịch thanh trừng ma túy của ông Duterte, theo New York Times.

Thời điểm ông Duterte rời nhiệm sở, chính quyền Philippines nói rằng tổng cộng 6.252 người đã bị xử tử trong chiến dịch chống ma túy do ông Duterte lãnh đạo, phần lớn trong số này là nghi phạm liên quan đến ma túy. Con số này chỉ bằng 1/5 so với thống kê mà các tổ chức nhân quyền đưa ra.

Kể từ giữa năm 2024, các nhà lập pháp Philippines bắt đầu tổ chức các phiên điều trần để lắng nghe ý kiến từ người thân của những nạn nhân thiệt mạng trong chiến dịch thanh trừng đẫm máu của ông Duterte.

Dù nhận toàn bộ trách nhiệm về chiến dịch chống ma túy đã diễn ra, ông Duterte cũng nói thêm rằng Philippines có khoảng 3 triệu người nghiện ma túy và ông "rất vui lòng giết họ".

Trước khi bị bắt một ngày, phát biểu tại Hong Kong (Trung Quốc), ông Duterte tuyên bố: "Nếu Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) muốn bắt tôi, tôi sẵn sàng đối mặt. Tôi không làm gì sai ngoài việc bảo vệ đất nước khỏi ma túy".