|
|
Tỷ phú Trump và Thượng nghị sĩ Cruz là 2 ứng viên được ủng hộ nhiều nhất ở đảng Cộng hòa. Ảnh: AP |
Ông trùm bất động sản Donald Trump và Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz, một người là tỷ phú và không có kinh nghiệm chính trường, một người mang nhiều tai tiếng vì luôn công kích các đồng nghiệp ở Washington, nhưng đang ở các vị trí dẫn đầu trong mọi cuộc thăm dò. Họ bỏ xa những ứng viên khác mà các lãnh đạo Cộng hòa ưa thích hơn.
Tỷ lệ thăm dò cách biệt
Ngày 26/1, một cuộc khảo sát do CNN và hãng ORC cùng thực hiện cho thấy tỷ phú Trump lập mức tỷ lệ ủng hộ mới, khi hơn 40% cử tri đảng Cộng hòa ở Mỹ nói họ ủng hộ ông. Hơn hai phần ba số người theo đảng này cho rằng, ông Trump là ứng viên nhiều khả năng giành được đề cử chính thức của đảng.
Tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Trump cao gấp đôi so với đối thủ gần nhất, Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz (19%). Các ứng viên còn lại không ai giành được tỷ lệ vượt quá hai con số, như Thượng nghị sĩ bang Florida Marco Rubio chỉ 8%, cựu thống đốc bang Florida Jeb Bush chỉ 5%, Thống đốc bang New Jersey Chris Christie là 4%.
Một khảo sát do Wall Street Journal/NBC News/Marist Poll công bố ngày 28/1 cho thấy ông Trump liên tục dẫn đầu và bỏ xa các ứng viên khác trong những địa phương sẽ tổ chức bầu cử sơ bộ trước tiên như bang Iowa, New Hampshire và South Carolina với tỷ lệ lần lượt là 32%, 31% và 36%.
Đáng chú ý, trong khảo sát của CNN, ông Trump thu hút sự ủng hộ của cả các cử tri nam và nữ giới, người lớn tuổi và thanh niên, những người bảo thủ hoặc các đảng viên độc lập nhưng có xu hướng nghiêng về phe Cộng hòa. Nhìn chung, các tỷ lệ ủng hộ dành cho ứng viên của đảng Cộng hòa như vậy là không có sự biến động so với những tháng trước, khi ông Trump luôn giành được các chỉ số cao nhất và bỏ xa những ứng viên còn lại.
Khi các cuộc bầu cử sơ bộ ngày càng đến gần, những thành viên truyền thống của đảng Cộng hòa, không còn giấu được sự khó chịu khi chứng kiến ông Trump liên tục thắng thế trong mọi cuộc thăm dò.
 |
| Ông Trump được cho là người thách thức các quan điểm, giá trị cơ bản của đảng Cộng hòa. Ảnh: AP |
Đảng Cộng hòa sốt ruột
Các lãnh đạo đảng Cộng hòa đang lo lắng khi những ứng viên chính thống của đảng đang mải mê tấn công nhau, trong khi thời gian để một ứng viên khả dĩ có thể cạnh tranh với ông Trump hoặc ông Cruz còn lại không nhiều. Những đảng viên truyền thống của phe Cộng hòa, bao gồm các quan chức đắc cử, nhà vận động hành lang và đóng góp tài chính thậm chí còn gửi thông điệp tới các ứng viên chính thống như ông Jeb Bush rằng họ cần cân nhắc rút lui nếu không sớm thể hiện sức mạnh.
"Nhiều khả năng hai ứng viên cuối cùng sẽ là ông Trump và Cruz. Khi đó, những người như tôi sẽ cảm thấy vô cùng nản lòng", Fergus Cullen, cựu chủ tịch đảng Cộng hòa ở bang New Hampshire, nói với Reuters.
Peter Wehner, cựu cố vấn của tổng thống George W.Bush, viết trong một bài bình luận trên New York Times rằng ông Trump sẽ "gây ra mối đe dọa sâu sắc với đảng Cộng hòa". Trong khi đó, Michael Gerson, người từng viết diễn văn cho ông Bush, bày tỏ trên Washington Post rằng chiến thắng của Trump sẽ đánh dấu "sự thay đổi ý thức hệ và đạo đức quy mô lớn" của đảng. Nặng nề hơn, Marl Salter, cố vấn lâu năm của Thượng nghị sĩ John McCain, chỉ trích ông Trump là người "hẹp hòi và dối trá".
Những cảm xúc giận dữ vì không thể làm gì để ngăn chặn đà thắng thế của ông Trump lan tỏa trong đảng Cộng hòa đã vượt ra khỏi những cuộc trao đổi cá nhân và trở nên công khai hơn.
Theo Politico, nhiều đảng viên cao cấp tin rằng, việc ông Trump giành được đề cử chính thức có thể dẫn đến thất bại kinh điển cho đảng này vào tháng 11. "Toàn bộ chuyện này là một thảm họa. Tôi nghĩ tôi sẽ viết sách về việc này", Curt Anderson, cựu giám đốc chính trị của Ủy ban quốc gia đảng Cộng hòa, nói.
Báo New York Times nhận định, đảng Cộng hòa đang trải qua một giai đoạn chia rẽ lịch sử về các quan điểm và giá trị cơ bản. Chưa bao giờ quá nhiều cử tri lại bị lôi cuốn bởi những ứng viên như ông Trump hoặc ông Cruz, đều là những người thách thức các giá trị cốt lõi của đảng Cộng hòa về kinh tế, an ninh quốc gia và các mục tiêu mới.
Một trong những đề xuất chính sách gây tranh cãi nhất của ông Trump chính là hạn chế nhập cảnh với người Hồi giáo hồi tháng 12/2015. Lời chỉ trích đến từ chính những thành viên cao cấp trong đảng Cộng hòa. Thậm chí, đảng này phải tìm cách hạn chế những phản ứng bức xúc của người dân vì lo ngại chúng có thể ảnh hưởng đến triển vọng thắng cuộc của ứng viên của đảng trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Khi đó, cựu phó tổng thống Mỹ Dick Cheney cho rằng phát biểu của Trump "đi ngược lại với những giá trị mà chúng ta đại diện và tin tưởng". Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan cho rằng đề xuất cấm cửa với người Hồi giáo của Trump đã vi phạm hiến pháp và "không đại diện cho quan điểm của toàn đảng".
