'Đại hồng thủy' AI

AI đã vượt ra khỏi giới hạn công nghệ, len lỏi vào mọi ngóc ngách đời sống, tạo ra sự phân cực rõ rệt trong xã hội. Hai năm trở lại đây, AI là chủ đề thường xuyên được tác giả Hoàng Nam Tiến (Giáo Tiến) chia sẻ, giảng dạy với các lãnh đạo, các nhà quản trị và nhân sự, sinh viên, học viên.

Một trận hồng thủy lớn đang thay đổi cách thế giới vận hành

Cuốn sách Ứng dụng AI vào doanh nghiệp là tập hợp những bài giảng đắt giá và cập nhật nhất về AI, nhân tố thay đổi cuộc chơi trong kỉ nguyên mới này.

Trong cuốn sách, Giáo Tiến đã chỉ ra AI không phải là một con sóng tràn qua. “Nó là một cơn lũ, không đến hàng năm, không đến theo mùa mà là một trận hồng thủy lớn đang thay đổi cách thế giới vận hành” với tốc độ và quy mô chưa từng có. Chính vì thế, mục tiêu của ông khi viết cuốn sách này là thay đổi tư duy = giúp chúng ta có nhận thức đúng nhất về AI, hiểu về tiềm năng và cách ứng dụng AI hiệu quả trong doanh nghiệp.

“AI đang đổi thay từng ngày, vì thế điều tôi mong nhất là nhận được thật nhiều những đóng góp, phản biện từ độc giả, để cuốn sách luôn là lời mời gọi đáng tin cậy và mới mẻ các bạn bước chân trên hành trình làm chủ AI”, tác giả Hoàng Nam Tiến nhắn nhủ.

Ứng dụng AI vào doanh nghiệp được bố cục gồm 7 chương. Chương 1 tập trung vào khái quát những gì AI đã và đang tạo ra. AI như một cơn hồng thủy, một sự thay đổi mang tính lịch sử tương tự các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây nhưng với tốc độ và quy mô chưa từng có. Không chỉ dừng lại ở các công cụ hỗ trợ (như ChatGPT) mà đang tiến hóa thành AI Agent - những “nhân viên số” tự chủ, có khả năng thay thế phần lớn công việc của con người, kể cả lãnh đạo.

Cơn hồng thủy này đang tác động sâu rộng đến mọi lĩnh vực, từ sản xuất tự động hóa, y học cách mạng hóa, đến cả những lĩnh vực đòi hỏi tư duy phức tạp như lập trình. Điều này tạo ra một “AI Barrier” - rào chắn AI mà mỗi cá nhân phải vượt qua nếu không muốn bị đào thải. Đây là thời khắc lịch sử đòi hỏi chúng ta phải nhận thức đúng và hành động nhanh chóng. Giáo Tiến nhắn nhủ rằng: AI không cướp việc của bạn, chính những người biết sử dụng AI sẽ làm điều đó.

Sách Ứng dụng AI vào doanh nghiệp. Ảnh: HT.

Doanh nghiệp trước ngưỡng cửa thay đổi

Chương 2 tập trung vào AI Agent - những hệ thống tự chủ có khả năng phân tích, lập kế hoạch và hành động như một nhân viên thực thụ, làm việc không ngừng nghỉ và không cảm xúc.

Ở chương này, tác giả Hoàng Nam Tiến nhấn mạnh AI Agent đang định hình lại thị trường lao động, đặt ra yêu cầu mới cho tuyển dụng. AI đang thâm nhập mạnh mẽ vào mọi hoạt động kinh doanh cốt lõi như bán hàng, marketing, nhân sự, tài chính kế toán, vận hành và cả xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Câu chuyện thành công của FPT Long Châu với FPT AI Mentor trong việc đào tạo hàng chục nghìn dược sĩ là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh và hiệu quả của AI khi được ứng dụng đúng cách.

Chương 3 tập trung vào một trong các vấn đề nhức nhối nhất do AI tạo ra: một “tầng lớp vô dụng” mới không chỉ gồm lao động phổ thông mà cả những nhân viên văn phòng có bằng cấp.

Chương 4 nhấn mạnh vai trò của nhà lãnh đạo trong kỉ nguyên AI. Bài học từ sự sụp đổ của Nokia hay khó khăn hiện tại của Intel cho thấy việc không thay đổi sẽ dẫn đến thất bại. Lãnh đạo thời AI cần trang bị bộ năng lực tư duy mới bao gồm khả năng “un-learn to re-learn” - quên đi kiến thức cũ để học cái mới và tư duy “nghĩ khác, làm khác” - tái tư duy.

Chương 5 đề cập tới doanh nghiệp trước ngưỡng cửa thay đổi. Thách thức lớn nhất với doanh nghiệp không phải là công nghệ mà chính là nỗi sợ và tâm lí ngại thay đổi. Muốn vượt qua rào cản AI, doanh nghiệp buộc phải biến những lo sợ thành cơ hội bứt phá.

Chương 6 trình bày chi tiết lộ trình đưa AI vào doanh nghiệp, mà bản chất là quá trình thay đổi văn hóa, tư duy chứ không đơn thuần là mua sắm công cụ. Để vượt qua rào cản tâm lý ngại thay đổi, thiếu niềm tin và kĩ năng của nhân viên, lãnh đạo cần biến AI thành “Co-pilot” đồng hành, đưa AI vào KPI, đào tạo bài bản, khuyến khích thử nghiệm và xây dựng quy tắc sử dụng an toàn. Mục tiêu là kiến tạo văn hóa “AI First” qua ba giai đoạn: Chấp nhận, Tận dụng và Ưu tiên AI. Để chuẩn hóa việc ứng dụng, doanh nghiệp cần xây dựng AI Playbook - cẩm nang nội bộ về nguyên tắc, quy trình mẫu, công cụ khuyến nghị và cơ chế cập nhật.

Chương 7 quay về câu chuyện người Việt Nam thích ứng trong thời đại số. Chúng ta có những thế mạnh như linh hoạt thích ứng, lạc quan, kiên cường, nhưng cũng cần khắc phục điểm yếu về kỷ luật và tâm lý ngại thay đổi. Dù AI có mạnh mẽ đến đâu, vẫn có những phẩm chất cốt lõi mà nó không thể thay thế và tác giả Hoàng Nam Tiến tin rằng chừng nào giữ được những phẩm chất đó, chúng ta sẽ tiến xa hơn trong kỉ nguyên AI.

Tóm lại, Ứng dụng AI vào doanh nghiệp là góc nhìn sắc sảo, ví dụ thực tế sống động và những dự báo về tương lai AI của ông Hoàng Nam Tiến. Đặc biệt, cuốn sách đưa ra nhiều bộ công cụ thực chiến giúp các nhà lãnh đạo và các doanh nghiệp có thể sử dụng được ngay trong bối cảnh AI ngày càng thâm nhập sâu sắc vào doanh nghiệp.