Từ đầu năm 2017 đến nay, thị trường bất động sản trong nước đang có dấu hiệu ấm trở lại khi hàng loạt dự án lớn được các chủ đầu tư tái khởi động, hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) giữa các chủ đầu tư cũng trở nên nhộn nhịp.
Tuy nhiên, hoạt động M&A tại thị trường bất động sản hiện nay đang chứng kiến sự đổ bộ của các công ty, tập đoàn đến từ Trung Quốc khi các công ty này đã chi hàng trăm triệu USD mua đứt, hoặc góp vốn để "chen chân" vào các dự án bất động sản tại Việt Nam.
Từ tháng 4/2017, hàng loạt các dự án thuộc các tỉnh thành khu vực TP.HCM, Đồng Nai, Long An được các chủ đầu tư chuyển nhượng, hoặc đánh tiếng liên quan tới các nhà đầu tư Trung Quốc.
Thâu tóm loạt dự án tỷ USD
Thương vụ nhà đầu tư Trung Quốc thâu tóm dự án tại Việt Nam đáng chú ý nhất phải kể tới siêu dự án Casino Nam Hội An trị giá 4 tỷ USD.
Theo đó, dự án được cấp phép từ năm 2010 do liên doanh giữa VinaCapital và một tập đoàn tới từ Malaysia triển khai, nhưng đã rơi vào trạng thái "đóng băng" nhiều năm do khó khăn trong việc tìm kiếm đối tác đầu tư. Sau 4 năm bất động, sự xuất hiện của Chow Tai Fook, một tập đoàn chuyên kinh doanh vàng bạc, đá quý của Hong Kong đã nhen nhóm lại hi vọng cho siêu dự án tỷ USD này.
 |
| Henry Cheng , ông chủ Tập đoàn Chow Tai Fook, đại gia đứng sau siêu dự án casino 4 tỷ USD Nam Hội An tại Việt Nam. Ảnh: Bloomberg. |
Chow Tai Fook tỏ ra rất quan tâm và xúc tiến đầu tư, cuối năm 2014, tập đoàn này đã hoàn tất đàm phán với VinaCapital để đầu tư cho dự án. Đến đầu năm 2015, ông Đỗ Xuân Diện - Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế mở Chu Lai - xác nhận Tập đoàn Chow Tai Fook cùng với Sun City (Macau - Trung Quốc) đã trở thành chủ đầu tư của dự án Nam Hội An thay thế cho tập đoàn phía Malaysia rút lui trước đó.
Đáng chú ý, Sun City là một tập đoàn chuyên kinh doanh trong lĩnh vực khách sạn, giải trí, casino ở Macau (Trung Quốc) và chủ sở hữu Sun City không ai khác chính là ông chủ của Chow Tai Fook (sở hữu 70% vốn). Qua đó, ông chủ Tập đoàn Chow Tai Fook trở thành cổ đông nắm giữ cổ phần chi phối dự án tỷ USD này. Dự án đã được khởi công từ tháng 4/2016, và đang trong quá trình thi công nền móng.
Tại ĐHĐCĐ thường niên 2017 diễn ra hồi cuối tháng 4 của CTCP Đầu tư Nam Long (NLG), Chủ tịch Nguyễn Xuân Quang cũng cho biết dự án Waterpoint (Long An) 350 ha đang được một nhà đầu tư trong nước và Trung Quốc ngỏ ý mua đứt. Dự án này từng được ước tính có vốn đầu tư lên đến 2 tỷ USD, hiện tại Nam Long vẫn là đơn vị sở hữu dự án.
 |
Một dự án tỷ USD khác chưa chính thức được nhà đầu tư phía Trung Quốc thâu tóm tại Long An là Khu phức hợp giải trí Khang Thông (HappyLand).
Tuy nhiên, một công ty của HongKong là Công ty TNHH Summerfield cho biết đã tìm hiểu và nghiên cứu kỹ về siêu dự án 2 tỷ USD này và rất mong muốn được tham gia đầu tư vào dự án.
HappyLand là dự án khu vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng nằm cạnh quốc lộ 1A và đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương, là cửa ngõ của khu vực miền Tây Nam Bộ, nối TP.HCM xuống các tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Dự án được CTCP Đầu tư Xây dựng và phát triển hạ tầng Phú An công bố khởi động vào năm 2011. Giai đoạn 1 của dự án được triển khai trên diện tích khoảng 338 ha với tổng vốn đầu tư 2 tỷ USD. Dự án này dự kiến sẽ mở rộng thêm 580 ha nữa trong giai đoạn 2.
Theo kế hoạch, dự án có thể đưa vào hoạt động từ tháng 4/2014, nhưng mãi đến cuối tháng 4/2016, sau 2 năm chủ đầu tư dự án HappyLand mới đưa vào hoạt động hạng mục đầu tiên là trường đua môtô và ôtô.
Kín tiếng và tai tiếng
So với các nhà đầu tư Singapore, Hàn Quốc hay Nhật Bản, các thương vụ thâu tóm của các nhà đầu tư tới từ Trung Quốc khá im hơi lặng tiếng.
Tháng 4 vừa qua, Tập đoàn China Fortune Land Development đã chi hàng chục triệu USD mua lại toàn bộ cổ phần trong dự án Đại Phước Lotus từ hai quỹ đầu tư VinaLand Limited và VinaCapital Việt Nam Opportunity Fund Limited - VOF (thuộc VinaCapital).
Theo đó, số tiền mà hai quỹ trên thu về trong thương vụ chuyển nhượng này lần lượt là 48,8 triệu USD (khoảng 1.100 tỷ đồng) và 16,5 triệu USD (370 tỷ đồng).
Dự án Đại Phước Lotus có vị trí tương đối thuận lợi khi nằm trên cù lao Ông Cồn tại huyện Nhơn Trạch (Đồng Nai), tiếp giáp với quận 2 và quận 9 của TP.HCM. Dự án được VinaLand Limited và Vina Capital mua lại từ năm 2007, hiện tại, dự án đang trong giai đoạn đầu xây dựng và kinh doanh.
 |
| TP.HCM, Đồng Nai và quanh sân bay quốc tế Long Thành trở thành thị trường bất động sản sôi động đối với các chủ đầu tư Trung Quốc. Ảnh minh họa: Lê Quân. |
Trước đó, vào tháng 9/2016, China Fortune Land Development cũng thể hiện tham vọng của mình tại thị trường Việt Nam khi đã hợp tác với Tập đoàn Tín Nghĩa để phát triển Khu đô thị Đông Sài Gòn và thành phố công nghiệp Ông Kèo tại Đồng Nai. Cả hai dự án này đều có vị trí liền kề với Dự án sân bay quốc tế Long Thành cũng đang được nghiên cứu triển khai.
Được biết, China Fortune Land Development là tập đoàn chuyên phát triển những thành phố công nghiệp tại Trung Quốc. Tính đến giữa năm 2016, tập đoàn này có tới 4,1 tỷ USD đầu tư nhiều dự án bất động sản tại nhiều quốc gia.
Vừa qua, một công ty khác đến từ Trung Quốc là HongKong Land cho biết sẽ chi hơn 95 triệu USD để thâu tóm 64% vốn một dự án tại Thủ Thiêm từ CTCP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật TP.HCM (CII). Trước đó, HongKong Land cũng đã bắt tay với SonKim Land để phát triển dự án cao cấp The Nassim tại Thảo Điền (TP.HCM) và sở hữu 2 toàn nhà văn phòng khác tại Hà Nội.
Tuy nhiên, HongKong Land từng dính tai tiếng khi rút lui khỏi dự án đất vàng 164 Đồng Khởi do không đủ năng lực triển khai hồi năm 2008-2009.
Trong khi đó, Tập đoàn Sunwah (Hong Kong - Trung Quốc) cũng đang âm thầm triển khai dự án cao cấp tại đường Nguyễn Hữu Cảnh (Bình Thanh) với tổng vốn đầu tư khoảng 200 triệu USD.
Trong tháng 5, P.H Group, doanh nghiệp Đài Loan (Trung Quốc), đã tiến hành mua Khu công nghiệp Bàu Bàng (Bình Dương) từ Tập đoàn Becamex. Đến tháng 6, tập đoàn này tiếp tục thâu tóm thành công dự án khách sạn Future Otis tại Nha Trang.
CTCP phát triển Bất động sản Alpha King (Alpha King Real Estate Development JSC) cũng đã âm thầm thâu tóm dự án tòa nhà cao thứ 3 tại TP.HCM là Saigon One Tower trùm mền nhiều năm qua. Mãi đến khi tòa nhà bị VAMC siết nợ mới biết dự án đã được Alpha King thâu tóm trước đó và chuẩn bị tái khởi động.
Ông chủ tại Alpha King là một người Trung Quốc và cổ đông lớn nhất tại công ty này cũng là công ty của Hong Kong (Trung Quốc).
 |
So với các công ty, tập đoàn khác đến từ Singapore, Nhật Bản hay Hàn Quốc, nhóm “đại gia” Trung Quốc chỉ mới tham gia vào thị trường bất động sản Việt Nam. Tuy nhiên, với tiềm lực tài chính mạnh đi kèm không ít những chiêu trò, những tập đoàn này có thể khiến thị trường bất động sản Việt Nam dậy sóng trong thời gian tới.
Theo số liệu của JLL (đơn vị chuyên nghiên cứu về thị trường bất động sản), năm 2016, Trung Quốc đầu tư tới 33 tỷ USD vào thị trường bất động sản thương mại và nhà ở tại nước ngoài, tăng gần 53% so với cùng kỳ năm 2015.
Khoảng 3 năm trở lại đây lượng vốn đầu tư vào các phân khúc đất nền, văn phòng và khách sạn chiếm đến 90% tổng vốn đầu tư nước ngoài của Trung Quốc.
